از مضرات نوشیدن آب زیاد چه می‌دانید؟

مضرات نوشیدن آب زیاد چیست؟

مسمومیت با آب یک وضعیت تهدیدکننده است که در اثر خوردن آب زیاد ایجاد می‌شود. درست است که همه پزشکان همواره سفارش به نوشیدن آب می‌کنند اما در این کار نباید زیاده‌روی کنیم. در این بخش مضرات نوشیدن آب زیاد را توضیح می‌دهیم.

1.    باعث هیپوناترمی می‌شود

این بیماری، با عدم تعادل الکترولیت یا غلظت کم سدیم در خون مشخص می‌شود و معروف به «هیپوناترمی» است. افراد زیر مستعد هیدراتاسیون بیش از حد هستند:

• دوندگان ماراتن
• کوهنوردان یا دوچرخه سواران
• قایقرانان نخبه
• بازیکنان فوتبال
• افرادی که در حال آموزش نظامی هستند.
• افرادی که روی مصرف آب برای «سلامتی» وسواس دارند.

به دلیل هیدراتاسیون سریع، هیپوناترمی اتفاق می‌افتد. یعنی سطح سدیم خون کم‌تر از mEq/L ۱۳۵ می‌شود. سدیم یک عنصر مهم است که به سیگنال‌دهی سلولی و عملکردهای مختلف دیگر در بدن کمک می‌کند.

بنابراین وقتی سطح سدیم خون کاهش می‌یابد، احساس تهوع، آشفتگی، خستگی یا سردرد می‌کنید. این موضوع در موارد شدید ممکن است منجر به مرگ شود. اگر هیپوناترمی پس از ۱۵ ساعت از قطع مصرف آب همچنان ادامه یابد، شاید نشان‌دهنده اختلال در عملکرد کلیه باشد.

2.    روی مغز تأثیر می‌گذارد

هیپوناترمی یا کمبود سدیم در خون منجر به تورم مغز شود. این مورد از مضرات نوشیدن آب زیاد، به نوبه خود باعث ناتوانی گفتاری، بی‌ثباتی در راه رفتن، روان پریشی و حتی مرگ می‌شود.

تصویر1

3.    سلول‌ها را متورم می‌کند

هنگامی که سطح سدیم در بدن کاهش می‌یابد، آب از طریق غشای سلولی نیمه تراوا و از طریق فرآیند اسمز وارد سلول شده و درنتیجه سلول‌ها دچار تورم می‌شوند. تورم سلول‌های بدن از جمله مغز، به بافت‌های عضلانی و اندام‌ها آسیب جدی وارد می‌کند.

4.    باعث اسهال می‌شود

یکی از مضرات نوشیدن آب زیاد، اسهال شدید و تعریق طولانی مدت است. این حالت به دلیل هیپوکالمی یا کاهش یون‌های پتاسیم رخ می‌دهد. تعادل بین یون‌های پتاسیم درون سلولی و خارج سلولی، با نوشیدن آب زیاد مختل می‌شود. درواقع تنها یک درصد تغییر در توزیع یون پتاسیم، منجر به تغییر ۵۰ درصدی در غلظت یون پتاسیم پلاسما می‌شود.

5.    به قلب آسیب می‌زند

گاهی اوقات هیدراتاسیون بیش از حد منجر به نارسایی قلبی در افرادی می‌شود که تحت دیالیز قرار می‌گیرند. قلب وظیفه پمپاژ خون در کل بدن را بر عهده دارد. وقتی بیش از حد آب مصرف می‌کنید، حجم خون داخل بدن افزایش می‌یابد. افزایش حجم خون فشار غیرضروری بر رگ‌های خونی و قلب وارد می‌کند. همچنین ممکن است منجر به تشنج و آسیب مغزی شود.

6.    کلیه‌ها را درگیر می‌کند

آسیب حاد به کلیه (AKI) یک مورد دیگر از مضرات نوشیدن آب زیاد است. مصرف زیاد آب سطوح پلاسمایی آرژنین وازوپرسین را کاهش می‌دهد. این مواد به حفظ عملکرد کلیه کمک می‌کنند.

آب زیاد به کلیه‌ها برای عملکرد مداوم فشار وارد می‌کند. به‌طور طبیعی کلیه‌ها می‌توانند حدود یک لیتر مایع در ساعت را از بدن فیلتر کنند، اما درصورتی که این حجم بیشتر شود، باید سخت کار کنند تا هموستاز حفظ شود.

7.    باعث تکرر ادرار می‌شود

چه در خانه باشید و چه در محل کار یا مدرسه، تکرر ادرار فرضاً هر ۲۰ دقیقه یک بار واقعاً خسته‌کننده است. وقتی بیش از حد آب می‌نوشید، کلیه‌ها دائماً کار می‌کنند. در نتیجه باید بارها و بارها به دستشویی بروید. در لیست مضرات نوشیدن آب زیاد، خطر مصرف بیش از حد کلر را نادیده نگیرید.

کلر برای ضدعفونی کردن آب آشامیدنی استفاده می‌شود، اما نوشیدن خیلی زیاد آب شما را در معرض خطر مصرف بیش از حد کلر قرار می‌دهد. هنگامی که این اتفاق می‌افتد، خطر ابتلا به سرطان مثانه و کولورکتال شما را تهدید می‌کند.

8.    منجر به مشکلات کبدی شود

این مشکل صرفاً به دلیل نوشیدن آب زیاد ایجاد نمی‌شود، بلکه آهن موجود در حجم بالای آن سبب آسیب به کبد می‌شود. البته اضافه بار آهن مضر نیست، اما در برخی تحقیقات نشان داده شده که ممکن است باعث مشکلات مرتبط با کبد شود. به‌عنوان‌مثال، افراد مبتلا به سیروز کبدی مستعد ابتلا به هیپوناترمی هستند.

بیشتر بخوانید: رژیم آب درمانی چگونه به کاهش وزن کمک می‌کند؟

9.    به دستگاه گوارش آسیب می‌زند

از مضرات نوشیدن آب زیاد می‌توان به احتمال آسیب دیدن سایر اندام‌های دستگاه گوارش اشاره کرد. آب زیاد، پانکراس و کیسه صفرا را تحت تأثیر قرار می‌دهد و به دلیل کاهش ترشح صفرا، غذا بدتر هضم می‌شود.

متخصصان غدد معتقدند آب بیش از حد منجر به افزایش رطوبت در تیروئید و پانکراس می‌شود. در نتیجه آن‌ها نمی‌توانند به‌طور کامل در فرآیندهای متابولیک شرکت کنند و انرژی بدن کاهش پیدا می‌کند.

10.خطر کما دارد

آسیب مغزی و آسیب‌هایی که به اندام احشایی بدن به دلیل مسمومیت با آب وارد می‌شود، گاهی اوقات کما و حتی مرگ را به دنبال دارد. بنابراین در مدت زمان کوتاه بیش از حد آب ننوشید. برای برخی افراد نوشیدن آب با معده خالی ناراحت کننده است و باعث ناراحتی معده، گرفتگی شکم، حالت تهوع، استفراغ و حتی اسهال می‌شود.

زیرا اسیدهای معده رقیق شده و سوء هاضمه اتفاق می‌افتد. علاوه بر این، نوشیدن بیش از حد آب به دلیل حجم بالای مایعات در معده باعث نفخ می‌شود. برای جلوگیری از این علائم ناراحت کننده، اگر قصد دارید با معده خالی آب بخورید به آرامی آب گرم بنوشید.

چه مقدار آب باید در روز بخوریم؟

به‌طورکلی زنان ۱۹ تا ۳۰ ساله روزانه به حدود ۲.۷ لیتر آب و مردان در همین سن به ۳.۷ لیتر آب احتیاج دارند. با این‌ حال، هیچ دستورالعمل تأیید شده‌ای برای مقدار آبی که روزانه باید بنوشید وجود ندارد. موارد زیر تعیین کننده میزان نیاز بدن شما هستند:

• سطوح فعالیت بدنی
• اقلیم
• وزن بدن
• ارتباط جنسی

علائم هشدار دهنده‌ای که نشان می‌دهند بیش از حد آب می‌خورید؟

مصرف روزانه آب یک عادت سالم است اما مصرف زیادش ممکن است منجر به مشکلاتی برای سلامتی شود. مضرات نوشیدن آب زیاد را بررسی کردیم، اما برخی از علائم نشان می‌دهند شما بیش از حد آب خوردید.

رنگ ادرار

medicalnewstoday می‌گوید بررسی رنگ ادرار یکی از بهترین راه‌ها است. معمولاً رنگ ادرار به دلیل ترکیب رنگ‌دانه یروکروم و سطح آب در بدن، از زرد کم‌رنگ تا پر رنگ متغیر است. اگر ادرار شفاف است، یعنی در مدت کوتاه بیش از حد آب خوردید. شما باید به‌طور متوسط شش تا هشت بار در روز ادرار کنید. افزایش این دفعات تا حدی برای افرادی که آب یا کافئین می‌نوشند، طبیعی است.

تهوع یا استفراغ

وقتی آب زیادی در بدن دارید کلیه‌ها نمی‌توانند مایع اضافی را خارج کنند. در نتیجه با جمع شدن در بدن منجر به حالت تهوع، استفراغ و اسهال می‌شوند.

بیشتر بخوانید:۲۰ حقیقت درباره فواید نوشیدن آب که باید بدانید

نوشیدن بی‌دلیل آب

شما باید از زمان نیاز بدن به آب آگاه باشید. بدن با مطلع کردن شما نسبت به اینکه تشنه شده با کم آبی مبارزه می‌کند. تشنگی پاسخ بدن به کم آبی است و باید راهنمای شما باشد.

سردردهای ضربان دار

سردرد نشان دیگر پر آبی بدن است. آب اضافی در بدن باعث می‌شود سطح نمک بدن پایین بیاید و سلول‌ها متورم شوند. این تورم به جمجمه فشار وارد می‌کند و شما دچار سردرد ضربان‌دار می‌شوید. گاهی اوقات این اتفاق باعث اختلالات مغزی و مشکلات تنفسی هم می‌شود.

تغییر رنگ لب‌ها، دست‌ها و پاها

اگر بیش از حد آب بخورید، تورم یا تغییر رنگ پاها، دست‌ها و لب‌های خود را حس می‌کنید. با تورم سلول‌ها، پوست نیز متورم می‌شود.

گرفتگی عضلات

با کاهش سطح الکترولیت به دلیل نوشیدن آب زیاد، تعادل بدن پایین می‌آید. سطوح پایین الکترولیت در بدن، باعث اسپاسم عضلانی و گرفتگی می‌شود.

خستگی

در بحث مضرات نوشیدن آب زیاد و علائم آن نباید از احساس خستگی غافل شد. وقتی آب زیاد می‌خورید، کلیه‌ها برای از بین بردن مقدار اضافی آن به سختی کار می‌کنند. این فرایند یک واکنش هورمونی ایجاد می‌کند و باعث احساس استرس و خستگی در شما می‌شود. اگر بعد از نوشیدن آب زیاد نمی‌توانید از رختخواب بلند شوید به خاطر این است که کلیه‌های شما بیش از حد کار می‌کنند.

نحوه درمان مسمومیت با آب

نحوه جبران عوارض جانبی خطرناک هیدراتاسیون بیش از حد یا مسمومیت با آب به شرح زیر است:

1. مصرف آب را متوقف کنید
2. مصرف هر دارویی که باعث احتباس آب در بدن می‌شود را متوقف کنید.
3. اگر احساس خوبی ندارید و فکر می‌کنید در حال غش کردن هستید، به دنبال مراقبت‌های پزشکی باشید.
4. پزشک ممکن است برای کمک به تعادل مایعات بدن، سدیم تجویز کند یا دیورتیک بدهد.

کلام آخر

بخش بزرگی از بدن انسان از آب تشکیل شده پس آب برای عملکرد و حیات سلولی ضروری است. بدن در صورت نیاز به آب بیشتر به شما هشدار می‌دهد. هنگامی که بیش از حد آب می‌خورید سلامتتان را به خطر می‌اندازید. مضرات نوشیدن آب زیاد را با هم بررسی کردیم. اگر نمی‌دانید چقدر باید آب بخورید کافیست به صدای بدنتان گوش دهید همین!

نکته 1: این مقاله برای آگاهی شما عزیزان تهیه شده است و لیمومی در قبال آن هیچ مسئولیتی ندارد.

نکته 2: اگر در حال اجرای رژیم لیمومی هستید، باید طبق برنامه‌تان عمل کنید تا بهترین نتیجه را بگیرید. متخصصان لیمومی تمام موادغذایی لازم را در برنامه‌ غذایی‌تان لحاظ کرده‌اند.

منابع:

india

stylecraze

webmd