سقط جنین چیست و چگونه اتفاق می‌افتد؟
سقط جنین از نظر پزشکی به از دست دادن جنین در شکم مادر گفته می‌شود. به طور کلی 10 تا 20 درصد از بارداری‌ها به سقط جنین ختم می‌شوند و این آمار نشان می‌دهد که سقط جنین مسئله‌ای شایع و در عین حال سخت و پیچیده است.
به‌خصوص که اگر سقط جنین، ناخواسته و خودبه خودی باشد، می‌تواند سخت‌تر باشد و باعث افسردگی مادر شود.
دلایل سقط جنین چیست؟
دلایل بالقوه زیادی وجود که باعث سقط جنین می‌شود و گاهی ممکن است که دلیل اصلی سقط جنین شناسایی نشود و در بیشتر مواقع سقط جنین به دلایلی ایجاد می‌شود که ما کنترلی بر روی آنها نداریم.
یادگیری در مورد علت سقط جنین به ما کمک می‌کند که بتوانیم دانش خود را در این زمینه بالا ببریم و بارداری سالم و موفقیت آمیزی داشته باشیم. در ادامه به بعضی از عوامل اصلی سقط جنین اشاره می‌کنیم:
دلایل ژنتیکی
بیشتر از نیمی از موارد سقط جنین که به‌ویژه در ماه‌های اول حاملگی، یعنی قبل از هفته ۱۲ بارداری اتفاق می‌افتد، به دلیل مشکل در DNA و کروموزوم‌های جنین است.
اگر تعداد کروموزوم‌های جنین درست نباشد (بیشتر یا کمتر از ۴۶ عدد) بارداری به سقط جنین ختم می‌شود. از دلایل ژنتیکی شایع تریزومی 13، 18 و 21 و همینطور سندروم ترنر هستند.
باید اشاره کنیم که بیشتر عوامل ژنتیکی که منجر به سقط جنین می‌شوند نادر هستند و در بارداری‌های بعدی کمتر اتفاق می‌افتند.
مسائل و مشکلات پزشکی
اگر شرایط سلامت مادر از نظر پزشکی ایده‌آل نباشد ممکن است که بارداری او منجر به سقط جنین شود این شرایط عبارتند از:
- عفونت‌هایی مثل سیتومگالوویروس یا سرخجه؛
- بیماری‌های مزمن مثل دیابت و فشار خون بالا که کنترل نشده باشند؛
- مشکلاتی مثل تیروئید، لوپوس یا سل پوستی و دیگر بیماری‌های خود ایمنی؛
- مشکلات رحم یا دهانه رحم مثل فیبروم، رحم با شکل غیر طبیعی و نارسایی دهانه رحم؛
- عفونت‌ها و بیماری‌های مقاربتی مثل کلامیدیا، سفلیس و HIV
- لخته شدن خون که باعث مسدود شدن رگ‌های خونی حامل جریان خون و اکسیژن به جفت می‌شوند.
سبک زندگی
سبک زندگی شما به عنوان کسی که قصد بارداری دارید می‌تواند نقش مهمی در افزایش یا کاهش خطر سقط جنین داشته باشد؛ سیگار کشیدن، نوشیدن الکل و استفاده از مواد مخدر مواردی هستند که روی بارداری تاثیر بسزایی دارد و می‌تواند عامل سقط جنین باشد.
عوامل و خطرات محیطی
جدا از اینکه سیگار می‌تواند باعث سقط جنین شود، در معرض دود سیگار قرار گرفتن هم خطر سقط جنین را افزایش می‌دهد.
از عوامل محیطی دیگر می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- وجود سرب در لوله‌کشی‌های قدیمی آب و رنگ نقاشی خانه‌ها؛
- جیوه آزاد شده از دماسنج‌های شکسته یا لامپ‌های فلورسنت؛
- حلال‌هایی مثل رقیق کننده‌های رنگ‌ها، چربی زداها و پاک کننده‌های لکه‌ها؛
- آرسنیک موجود در آب یا در نزدیکی محل زباله‌ها.
اگر شرایط زندگی شما به گونه‌ای است که به طور دائم و پیوسته با این قبیل مواد شیمیایی و آلودگی‌ها در تماس هستید و قصد بارداری دارید، بهتر است که با پزشک متخصص صحبت کنید.
دلایل سقط جنین در ماه اول بارداری
در اصطلاح پزشکی سقط جنین در ماه اول یا چهار هفته اول بارداری به اسم حاملگی شیمیایی شناخته می‌شود. از دلایل اصلی سقط جنین در ماه اول بارداری وجود اختلال در DNA جنین است که مانع از رشد آن می‌شود.
عوامل سقط جنین در ماه دوم بارداری
با افزایش سن بارداری، درصد خطر سقط جنین کمتر می‌شود. بیشترین عامل سقط جنین در سه ماه اول بارداری مربوط به مشکلات ژنتیکی و کروموزومی است و عامل دیگری که باعث سقط جنین در هفته‌های ۵ تا ۸ بارداری یا ماه دوم می‌شود، مشکلات مربوط به سیستم ایمنی بدن است.
عواملی که باعث سقط جنین در ماه سوم بارداری می‌شوند
پژوهش‌ها و مطالعات کمی در رابطه با عوامل اصلی سقط جنین در سه ماه اول بارداری وجود دارد و بیشتر علت‌ها مربوط به مسائل ژنتیکی، تشکیل نشدن قلب جنین و مشکلات خود ایمنی است.
در ماه سوم بارداری هم این عوامل می‌توانند اثرگذار باشند و هرچه که سن بارداری افزایش پیدا می‌کند خطر سقط کاهش پیدا می‌کند.
به طور کلی در سه ماه اول بارداری بیشترین عامل موثر بر سقط جنین مشکلات ژنتیکی هستند. سن مادر هم گاهی اوقات می‌تواند عامل تاثیرگذاری بر سقط جنین باشد.
عوامل موثر بر سقط جنین در ماه چهارم بارداری
اگر سن بارداری‌تان به بیشتر از ۱۲ هفته رسیده باشد خطر سقط جنین به یک درصد کاهش پیدا می‌کند. البته که در ماه چهارم بارداری هم عوامل و مشکلاتی مثل عفونت‌هایی که در بدن مادر هستند، می‌توانند باعث سقط جنین شوند.
این عفونت‌ها باعث ایجاد مشکل در اطراف کیسه آب می‌شوند و نهایتا باعث پارگی کیسه آب می‌شوند و سقط اتفاق می‌افتد.
عوامل موثر بر سقط جنین در ماه پنجم بارداری
سقط جنین بعد از هفته ۱۳ بارداری می‌تواند سخت‌تر و طاقت‌فرسا باشد. علاوه بر مواردی که به آنها اشاره کردیم، یکی دیگر از دلایلی که باعث سقط جنین می‌شود ضعیف بودن دهانه رحم است که با بزرگتر شدن جنین، توانایی نگهداری آن را در رحم ندارد و باعث می‌شود که سقط جنین اتفاق بیفتد.
شرایط سلامت مادر و وجود بیماری‌های مزمن مثل تیروئید، دیابت و فشار خون بالا هم از عوامل دیگری هستند که می‌توانند در ماه پنجم بارداری باعث سقط شوند.
دلایل سقط جنین در ماه ششم بارداری
اگر سقط جنین بعد از هفته ۲۰ بارداری اتفاق بیفتد در اصطلاح پزشکی “مرده‌زایی” نامیده می‌شود و معمولا اتفاق نادری است.
به طور کلی سقط جنین در سه ماهه دوم بارداری کمتر اتفاق می‌افتد ولی اتفاق پیچیده‌ای است و علاوه بر موارد گفته شده، بیماری‌هایی مثل پره‌کلامپسی یا دیابت بارداری، فیبروم رحم، مسمومیت غذایی، سندروم ضدفسفولیپیدی؛ که در آن خون تمایل به لخته شدن دارد و وجود مشکل در جفت، می‌توانند در بروز سقط جنین در ماه ششم بارداری نقش داشته باشند.
علت سقط جنین در ماه هفتم بارداری
اگر شش ماه اول بارداری را به سلامت طی کرده باشید سقط جنین در سه ماهه سوم بارداری کمتر اتفاق می‌افتد. علت اصلی سقط جنین در سه ماهه سوم بارداری مسائل بسیار مهم پزشکی است که می‌تواند زندگی مادر را به خطر بیندازد؛ عواملی مثل:
- سن بالای مادر
- سیگار کشیدن
- و شرایط پزشکی خیلی دشوار
از عوامل اصلی سقط جنین در ماه هفتم هستند.
عوامل سقط جنین در ماه هشتم بارداری
مواردی مثل زایمان زودرس، بارداری چندقلو، جدا شدن جفت از جنین که در نتیجه آن خون‌رسانی و اکسیژن‌رسانی به جنین با مشکل مواجه می‌شود، مشکلات ژنتیکی و نقایص مادرزادی مثل تشکیل نشدن تمام مغز و جمجمه و آنسفالی نقص لوله عصبی، از موارد اصلی سقط جنین در ماه هشتم هستند.
دلایل سقط جنین در ماه آخر بارداری
علاوه بر عوامل گفته شده، موارد زیر باعث سقط جنین در ماه نهم بارداری شوند:
- در شرایطی که زندگی مادر در خطر باشد مثل تصادف‌های شدید و بیماری‌های خاص؛
- عفونت‌های شدید؛
- گره خوردن یا فشرده شدن بند ناف که در نتیجه آن اکسیژن و خون‌رسانی قطع می‌شود.
روش‌های جلوگیری از سقط جنین
شاید بعضی مواقع نتوانید مانع از بروز سقط جنین شوید اما می‌توانید قدم‌هایی بردارید که بارداری سالم و موفقیت آمیزی داشته باشید:
- قبل از اقدام به بارداری با پزشک متخصص مشورت کنید و در مورد داروها و مکمل‌هایی مثل فولیک‌اسید که باید مصرف کنید، اطلاعات کامل و درستی از پزشکتان بگیرید.
- سبک زندگی سالمی داشته باشید؛ سیگار نکشید، در معرض دود سیگار قرار نگیرید، از مصرف الکل و داروهای خطرناک خودداری کنید، ورزش کنید و در مورد نوع ورزش‌هایی که می‌توانید انجام دهید با پزشکتان مشورت کنید.
- باید خواب کافی و منظم داشته باشید و وزن خود را در شرایط سالم نگهدارید؛ داشتن اضافه وزن، چاقی بسیار زیاد یا کمبود شدید وزن می‌تواند خطر سقط جنین را افزایش دهد.
- حواستان به عفونت‌ها و آلودگی‌ها باشد؛ مرتب دست‌های خود را بشویید، اگر بیماری‌های مزمن مثل دیابت یا فشار خون دارید در مورد آنها با پزشک متخصص مشورت کنید.
- اگر بیماری‌های خودایمنی دارید، پزشکتان را در جریان بگذارید و زندگی جنسی سالم داشته باشید.
کلام آخر
سقط جنین یکی از مواردی است که ممکن است ۱۰ تا ۲۰ درصد از بارداری‌ها را تحت تاثیر قرار دهد. سقط جنین می‌تواند به دلایل مختلفی مثل مشکلات کروموزومی، بیماری‌های مزمن مثل دیابت، فشار خون و همینطور ضربه و آسیب روحی بسیار شدید اتفاق بیفتد.
سقط جنین در هفته‌های اول بارداری شایع‌تر است ولی می‌تواند در ماه‌های آخر بارداری هم ایجاد شود و می‌تواند عوارض شدیدتری داشته باشد.
با داشتن سبک زندگی سالم، ورزش کردن، کنترل بیماری‌های زمینه‌ای و قرار نگرفتن در معرض عوامل آسیب‌زا می‌توانید کمک کنید که بارداری موفقیت آمیزی داشته باشید.
اگر شما هم دغدغه سبک زندگی سالم و مناسب دوران بارداری دارید می‌توانید به سایت لیمومی مراجعه کنید و با بررسی رژیمهای غذایی سالم و مناسب دوران بارداری، بهترین رژیم غذایی مناسب خودتان را انتخاب کنید.
مخاطب عزیز! این مطلب جنبه آموزشی و اطلاعات عمومی دارد. همچنین بر اساس علم روز دنیا نوشته شده است. با این حال اگر مشکل و یا بیماری جسمی دارید، برای اجرای آن فقط با پزشک متخصص مشورت کنید.
منابع
بدون نظر! اولین نفر باشید