ویتامین و مواد معدنی موجود در عسل
عسل طبیعی شامل مجموعه‌ای از ویتامین‌ها، مواد معدنی و مواد مغذی است که به سلامت بدن کمک می‌کند. هرچند که میزان و نسبت این مواد مغذی بسته به نوع عسل متفاوت است؛ اما به‌طورکلی ارزش غذایی عسل شامل موارد زیر است:
قندها: عسل حاوی قندهای ساده مانند: گلوکز و فروکتوز است که منبع خوبی برای تأمین انرژی مورد نیاز بدن هستند.
آنزیم‌ها: آنزیم‌ها در فرایندهای متابولیکی بدن نقش اساسی دارند. عسل طبیعی حاوی مقدار قابل توجهی آنزیم پروکتیناز است که به هضم مواد غذایی کمک می‌کند.
ویتامین‌ها: ویتامین C، ویتامین B۱ (تیامین)، ویتامین B۲ (ریبوفلاوین)، ویتامین B۳ (نیاسین) و ویتامین B۶ ازجمله ویتامین‌های موجود در عسل هستند که در ارتقای سلامت عمومی و بهبود عملکرد سیستم ایمنی بدن نقش موثری دارند.
مواد معدنی: کلسیم، پتاسیم، منیزیم، سدیم، فسفر و آهن نمونه‌ای از مواد معدنی ارزشمندی هستند که به‌وفور در عسل یافت می‌شوند.
آنتی‌اکسیدان‌ها: عسل طبیعی حاوی مقادیر قابل توجهی آنتی‌اکسیدان است که از سلول‌های بدن در برابر آسیب‌های اکسیداتیو حفاظت می‌کند.
انواع عسل کدامند
عسل‌ها می‌توانند بر اساس منبع گلی که از آن شهد جمع‌آوری می‌کنند، متفاوت باشند. این تمایزها در عطروطعم، رنگ و خواص این ماده غذایی نمود پیدا می‌کند. به همین دلیل انواع مختلفی از عسل را طبقه‌بندی خواهند کرد:
عسل گل‌های وحشی
عمدتاً این نوع عسل حاصل جمع‌آوری شهد گل‌های خرما، کلزا، کنار و زرشک هستند که طعم قوی و رنگی تیره دارند.
عسل گل‌های مرکباتی
زمانی که زنبورها شهد مورد نیاز خود را از گل‌های مرکبات مانند: پرتقال، لیمو و نارنج جمع‌آوری کنند، این نوع عسل ساخته خواهد شد طعمی تازه و ملایمی و رنگی نسبتاً روشنی دارد.
عسل گل‌های مرتعی
عسلی که حاصل گل و گیاهان موجود در مرتع‌ها و چمنزارها باشند و رنگی طلایی تا قهوه‌ای داشته باشند، عموماً از نوع عسل مرتع هستند. عسل گون و عسل آویشن در این دسته از عسل قرار می‌گیرند.
عسل گل‌های خاص
در برخی موارد قرار دادن کلونی زنبورها در مزرعه‌ای از گل‌های خاص و منحصربه‌فرد مانند کاکائو، لاواندر، زعفران و زنبق سبب تولید عسلی با عطروطعم متفاوت خواهد شد.
سایر عسل‌ها
زنبورعسل گاهی اوقات از شهد و عصاره گل‌های درختانی همچون عناب، بید، کنار و اقاقیا استفاده می‌کند که با نام همان گونه مانند: عسل عناب شناخته می‌شود.
انواع عسل بسته به نوع شهد متفاوت است اما شرایط آب و هوایی و فصل تولید آن بر این تفاوت‌ها دامن خواهد زد. به‌عنوان مثال عسل آویشن شمال کشور با عسل آویشن غرب کشور در بهار تفاوت‌هایی از نظر عطروطعم و رنگ خواهد داشت.
انواع عسل از نظر نحوه نولید
عسل تغذیه‌ای
در برخی موارد زنبورداران، حشرات خود را با آب و شکر تغذیه می‌کنند تا عسل بیشتری تولید کنند. این نوع عسل، عسل تغذیه‌ای نام دارد.
عسل مصنوعی
زمانی که عسل به‌صورت صنعتی و دست‌ساز ساخته شود، به‌طوری‌که زنبورعسل در تولید آن هیچ نقشی نداشته باشد، عسل مصنوعی است که با انواع شیرین‌کننده ها تولیدشده است.
عسل سمی
تغذیه نامناسب زنبورعسل یا ساخت عسل توسط زنبورهای غیرمتداول عسل سمی را به دنبال دارد.
عسلک
اگر زنبورعسل مجبور به تغذیه از مواد دفعی حشراتی همچون شپشک یا شته کند، عسل تولیدی عسلک نام دارد.
نکته جالب اینجاست که هریک از انواع عسل دارای طبیعتی متفاوت است؛ اما به‌طورکلی عسل طبعی معتدل تا گرم دارد.
خواص عسل
عسل از دیرباز به‌عنوان یک ماده غذایی ارزشمند شناخته می‌شود که دارای خواص دارویی و درمانی متعددی است. همچون:
- یکی از فواید اثبات‌شده عسل، خواص ضدباکتریایی و ضد التهابی آن است.
- عسل یک ضد درد است. تسکین دردهای التهابی همانند: التهاب حلق، مفاصل و معده با مصرف عسل ممکن خواهد بود.
- ترکیبات موجود در عسل موجب افزایش ترشح سروتونین در مغز می‌شود که در نهایت به کاهش استرس، تقویت حافظه و یادگیری و بهبود خواب کمک می‌کند.
- خاصیت آنتی‌اکسیدانی عسل باعث افزایش حفاظت از سلول‌ها در برابر آسیب‌های اکسیداتیو و کاهش شانس ابتلا به بیماری‌های مزمن همچون: قلب و عروق و سرطان خواهد شد.
- عسل یک ماده آرایشی و بهداشتی است. زیرا خاصیت مرطوب‌کنندگی و تقویت‌کنندگی پوست و مو را دارد.
- خاصیت ضدباکتریایی و التیام‌بخشی عسل می‌تواند در درمان جوش‌ها، زخم‌ها، جای سوختگی، رفع کبودی و التهابات پوستی مفید باشد.
- عسل سیستم ایمنی بدن را تقویت کرده و مقاومت بدن در برابر عفونت‌ها و بیماری‌ها را افزایش دهد.
- افزایش متابولیسم بدن و بهبود روند هضم از دیگر فواید عسل است که منجر به لاغری و کاهش وزن می‌شود.
- تقویت معده و رفع مشکلات مربوط به آن همچون ریفلاکس و زخم معده، کاهش علائم روده تحریک‌پذیر، کنترل کم‌خونی، درمان سرفه و تقویت پوست و مو از دیگر خاصیت‌های عسل هستند.
مضرات عسل
عسل در شرایط عادی و در میزان مصرف معمولی برای اکثر افراد ایمن است. بااین‌حال، برخی افراد ممکن است به عسل حساسیت داشته باشند. موارد زیر نمونه‌ای از عوارض عسل هستند:
- برخی افراد با مصرف عسل دچار تحریک پوست، تورم لب‌ها و زبان، سردرد، دشواری در تنفس و حتی واکنش آنافیلاکتیک می‌شوند. در صورت مشاهده این علائم، مصرف عسل را متوقف کرده و برای دریافت فوریت‌های پزشکی به مراکز درمانی مراجعه کنید.
- ازآنجایی‌که میزان قند عسل بالا است، بیماران دیابتی باید با احتیاط از خواص عسل بهره بگیرند تا علائم دیابت و عوارض آن را شدت نبخشند.
- برخی از انواع عسل ممکن است حاوی اسپوره‌های گیاهان سمی یا مواد آلوده به میکروب باشند که موجب بروز مسمومیت غذایی در فرد مصرف‌کننده خواهد شد.
- کودکان زیر 2 سال نباید عسل بخورند. گاهی اوقات عسل حاوی باکتری کلوستریدیوم بوتولینوم است که در این گروه سنی می‌تواند باعث ایجاد عفونت‌های خطرناک شود.
- پوسیدگی دندان، افزایش قند خون، پایین آمدن فشارخون، افزایش وزن، دل‌درد و افزایش شانس خونریزی داخلی از دیگر عوارض عسل است که در صورت مصرف بی‌قاعده آن ایجاد می‌شود.
خواص عسل برای مردان چیست؟
عسل به‌عنوان یک ماده غذایی طبیعی، خواص متعددی برای مردان دارد. مانند:
- افزایش انرژی
- بهبود عملکرد جنسی
- افزایش سطح تستوسترون
- بهبود کیفیت اسپرم
- افزایش میل و قوای جنسی
- رفع سستی نعوظ
- درمان زود انزالی
- رفع التهابات پوستی، عضلانی و مفاصل
- تقویت سیستم ایمنی
- مقاومت در برابر بیماری‌های عفونی
- کاهش استرس و فشار روزمره
- بازیابی انرژی ازدست‌رفته
خواص عسل برای زنان چیست؟
عسل به‌عنوان یک ماده طبیعی و غذایی، خواص متعددی دارد که برای زنان نیز می‌تواند مفید باشد. در زیر برخی از خواص عسل برای زنان را بررسی می‌کنیم:
- افزایش انرژی
- تقویت‌کننده سلامت عمومی در دوران بارداری و شیردهی
- کاهش علائم مسمومیت بارداری
- کاهش تهوع بارداری
- درمان سوءهاضمه و سوزش سر دل در بارداری
- کاهش سطح اضطراب و استرس
- کاهش شانس ابتلا به افسردگی
- کاهش التهاب‌های مربوط به پوست، عضلات و مفاصل
- تقویت سیستم ایمنی
- ترمیم کننده و تغذیه کننده پوست صورت و مو
- درمان مشکلات پوستی مانند: جوش‌ها، آکنه و التهابات پوستی
- درمان عفونت رحم
خواص عسل گون چیست؟
- عسل گون برای درمان گلودرد، تنگی نفس، سرفه، کاهش علائم و ریسک ابتلا به بیماری‌های تنفسی مفید است.
- محققان بر این باورند که عسل گون باعث کاهش فشارخون و کلسترول بد می‌شود.
- عسل گون تأثیرات مثبتی بر عملکرد سیستم عصبی دارد. تقویت‌کننده مغز و اعصاب، خاصیت ضد استرسی و ضد تشنج و صرع از فواید عسل گون هستند.
- عسل گون ممکن است موجب تقویت عملکرد مثانه و کلیه‌ها شود.
- درمان کم‌خونی و تقویت مغز استخوان از دیگر خواص عسل گون است.
خواص عسل کنار چیست؟
- عسل کنار یک ضدالتهاب و ضدعفونی‌کننده قوی است که در درمان التهاب‌های دستگاه گوارش، التهاب عروق و تسکین علائم التهابی مؤثر است.
- بالا بودن خاصیت آنتی‌اکسیدانی عسل کنار می‌تواند به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کند.
- مصرف عسل کنار موجب کاهش استرس، افزایش آرامش و رسیدن به تعادل روحی و روانی خواهد شد.
- عسل کنار می‌تواند باعث افزایش سطح انرژی، رفع خستگی و تقویت قدرت بدنی شود.
- اگر از عسل کنار به‌عنوان یک ماسک صورت طبیعی استفاده کنید، پوست خود را آبرسانی و تقویت می‌کنید.
توجه داشته باشید که همچون هر نوع عسل دیگری، عسل کنار هم ممکن است برای برخی افراد با حساسیت یا آلرژی به همراه باشد؛ بنابراین پیش از استفاده از این ماده غذایی با یک متخصص تغذیه مشورت کنید.
کلام آخر
عسل ماده غذایی ارزشمندی است که مصرف آن در چهارچوب مناسب و اصولی نه‌تنها عارضه‌ای برای شخص در پی ندارد بلکه فواید بسیاری برای آن ذکر شده است. تقویت سیستم ایمنی، افزایش انرژی، تقویت عملکرد مغز، بهبود پوست و مو و درمان برخی اختلالات گوارشی با مصرف عسل طبیعی ممکن است.
بسیاری از افراد با جای دادن عسل در رژیم غذایی خود توانسته‌اند به تناسب‌اندام و لاغری برسند. چراکه عسل موجب افزایش سرعت متابولیسم و بهبود عملکرد هضم می‌شود. شما هم می‌توانید با داشتن یک برنامه غذایی اصولی تحت نظارت متخصصین تغذیه به این مهم دست یابید.
مخاطب عزیز! این مطلب جنبه آموزشی و اطلاعات عمومی دارد. همچنین بر اساس علم روز دنیا نوشته شده است. با این حال اگر مشکل و یا بیماری جسمی دارید، برای اجرای آن فقط با پزشک متخصص مشورت کنید.
بدون نظر! اولین نفر باشید