پیاز و انواع آن
پیاز از زمان‌های دور به عنوان ماده غذایی و گیاه دارویی شناخته میشود و بعد از گوجه فرنگی، دومین محصول کشاورزی است که به صورت گسترده در جاهای مختلف دنیا کشت و مصرف میشود. در بعضی از کشورها به پیاز لقب ملکه آشپزخانه را داده‌اند.
پیاز بسته به خصوصیات و موارد استفاده آن دارای انواع متفاوت زیر است:
پیاز زرد
پر استفاده‌ترین نوع پیاز در دنیای آشپزی پیاز زرد است که طعمی قوی و تند دارد و بعد از پخت کمی شیرین میشود. طعم قوی آن به خاطر مقدار سولفور بالای آن است و مناسب تهیه پیاز کاراملی است. در انواع خورشت‌ها و سوپ‌ها هم استفاده میشود.
پیاز شیرین
این پیاز دارای پوست طلایی و نازکی است و گوشت آن کمی متمایل به زرد است. دارای طعم شیرین مطلوبی است و در انواع سالاد و ساندویچ‌ها استفاده میشود. پیاز شیرین سولفور کمی دارد و موقع پوست کندن و برش چشمتان را کم‌تر می‌سوزاند.
پیاز قرمز؛ محبوب دل‌ها
پیاز قرمز به واسطه رنگ قرمز روشن آن شناخته میشود و طعم شیرین و تند خوشایندی دارد و زمانی که می‌خواهید به سالاد و ساندویچ‌تان رنگ اضافه کنید گزینه بسیار خوبی است. همچنین برای تهیه ترشی پیاز هم مورد توجه است
پیاز سفید
پیاز سفید دارای پوست و گوشت سفید رنگ است، طعم آن شبیه طعم پیاز زرد است، بافت چیپسی دارد و در بیشتر غذاهای مکزیکی و کشورهای آمریکای لاتین استفاده میشود.
پیاز شلووت (shallot)
این پیاز را که شاید آن را به اسم موسیر هم می‌شناسید، از لحاظ طبقه‌بندی در دسته پیازها است اما تفاوت زیادی با آنها دارد. پیاز موسیر اندازه کوچک‌تری دارد و نسبت به پیازهای معمولی دیگر طعم شیرین‌تر و مطلوب‌تری دارد. همچنین دارای ته‌مزه سیر است. این موضوع باعث شده است که در آشپزی فرانسوی بیشتر مورد توجه قرار گیرد
پیازچه
پیازچه در واقع قسمت سبز رنگ پیاز است که دارای طعم کمی تند است تمام قسمت‌های پیازچه خوراکی است و بیشتر در غذاهای آسیایی برای تزیین و تفت دادن استفاده میشود. همینطور می‌توان آن را به صورت گریل شده هم استفاده کرد.
تره فرنگی
شاید کمی عجیب به نظر برسد اما تره فرنگی هم از دیگر اعضای خانواده پیاز است که طعم ملایم‌تر و شیرین‌تری نسبت به پیازهای دیگر دارد.
تره فرنگی خام معمولاً سفت است و مناسب خوراک نیست اما وقتی که آن را می‌پزید نرم و شیرین میشود و باعث ایجاد طعم‌های بی‌نظیری در غذاها میشود. تره فرنگی طعم لطیف پیاز و سیر دارد و در انواع غذاها مثل سوپ و خورشت استفاده میشود.
خواص و فواید پیاز
پیاز یکی از سبزیجات مغذی است که دارای خواص متنوعی است. این سبزی علاوه بر آنکه ارزان و در دسترس است، دارای طیف وسیعی از ویتامین‌ها مواد معدنی و ترکیبات گیاهی است. در ادامه به بعضی از خواص پیاز اشاره می‌کنیم:
-
پکیجی از مواد مغذی مختلف
پیاز دارای مواد مغذی متراکم است و این مطلب به این معنی است که کالری کمی دارد اما سرشار از ویتامین‌ها، فیبر و مواد معدنی است. مقدار پتاسیم، ویتامین C و فیبر یک پیاز متوسط به ترتیب ۳.۴ درصد ۹ درصد و ۱.۹ گرم است.
ویتامین C موجود در پیاز باعث بهبود جذب آهن، تقویت ایمنی بدن و افزایش تولید کلاژن میشود. همچنین دارای ویتامین‌های گروه ب شامل فولات و B6 است که دارای نقش اساسی در متابولیسم تولید گلبول‌های قرمز خون و عملکرد سیستم عصبی هستند
-
بهبود سلامت قلب
آنتی اکسیدان‌ها و ترکیبات موجود در پیاز خطر ابتلا به بیماری قلبی را کاهش میدهند و از التهاب جلوگیری می‌کنند و سطح کلسترول بد خون و تریگلیسیرید را کاهش میدهند.
پیاز همچنین حاوی کوئرنتین است که نوعی فلاونوئید آنتی‌اکسید است و از افزایش فشار خون جلوگیری می‌کند.
-
دارای آنتی‌اکسیدان‌های بی‌شمار
آنتی‌اکسیدان‌ها مانع از فعالیت اسیدهای چرب آزاد می‌شوند و در ادامه مانع از بروز بیماری‌هایی مثل سرطان، دیابت و بیماری‌های قلبی می‌شوند.
پیاز حداقل دارای ۱۷ نوع فلاونوئید متفاوت است که نقش آنتوسیانین دارند؛ این آنتوسیانین‌ها به ویژه در پیاز قرمز نسبت به دیگر پیازها بیشتر هستند و باعث رنگ قرمز آن شدهاند.
-
دارای ترکیبات ضد سرطانی
سبزیجاتی مثل سیر و پیاز از خطر ابتلا به سرطان‌های مثل سرطان معده و سرطان روده جلوگیری می‌کنند. سولفور و آنیونینA موجود در پیاز از بزرگ شدن تومورهای سرطان جلوگیری می‌کنند و پیشرفت سرطان را کندتر می‌کنند.
-
تنظیم کننده قند خون
اگر به دیابت مبتلا هستید یا جزء افرادی هستید که علائم دیابت و پیش‌دیابت دارند بهتر است که پیاز را در رژیم غذایی خود قرار بدهید.
کوئرنتین موجود در پیاز با سلول‌های پانکراس، روده کوچک، اسکلت ماهیچه‌ای، بافت چربی و کبد در تعامل بوده و سطح قند خون بدن‌تان را متعادل می‌کند.
-
بهبود تراکم استخوان
همیشه محصولات لبنی پرچم‌دار حفظ سلامت استخوان‌ها بوده‌اند؛ اما مواد غذایی دیگر مثل پیاز هم باعث تقویت استخوان‌ها می‌شوند.
پیاز استرس اکسیداتیو را کاهش می‌دهد، سطح آنتی‌اکسیدهای بدن را افزایش می‌دهد و با افزایش تراکم استخوان، از پوکی استخوان جلوگیری می‌کند.
-
دارای خاصیت ضد باکتریایی
از دیگر فواید پیاز، خاصیت ضد باکتریایی آن است. پیاز با باکتری‌های خطرناکی مثل ایکولای، سودوموناس و باسیلوس اورئوس مبارزه می‌کند. همچنین از رشد باکتری هلیکوباکتر که عامل بیماری‌های معده است جلوگیری می‌کند.
-
افزایش سلامت دستگاه گوارش
پیاز منبع غنی فیبر و پری‌بیوتیک‌های مختلف است که جزء ضروری برای داشتن سیستم گوارش سالم هستند. پری‌بیوتیک‌ها از انواع فیبرهای غیرقابل هضم هستند که باکتری‌های مفید روده آنها را شکسته و اسیدهای چرب کوتاه‌زنجیر و مفید تولید می‌کنند و این فرایند باعث قوی‌تر شدن دستگاه گوارش، افزایش ایمنی، کاهش التهاب و بهبود هضم میشود.
-
به راحتی می‌توانید آنها را به مواد غذایی اضافه کنید
پیاز یکی از مواد غذایی ضروری برای آشپزخانه است که در دسترس است و به روش‌های مختلفی می‌توانید از آن استفاده کنید؛ به صورت خام، پخته شده و سرخ شده و به همین دلیل است که در دسترس بوده و به راحتی در مواد غذایی مختلف استفاده میشود.
خواص پیاز برای مردان
پیاز به دلیل داشتن ویتامین C به قوی‌تر شدن سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند و این مسئله باعث میشود که قدرت بدنی مردان افزایش پیدا کند. علاوه بر آن پیاز فواید دیگری هم برای مردان دارد که به آنها اشاره می‌کنیم:
- باعث جلوگیری از اختلال نعوظ میشود
- افزایش تولید هورمون تستسترون در مردان میشود
- باعث افزایش تعداد اسپرم میشود
- ناباروری را کاهش می‌دهد
خواص پیاز برای زنان
به طور کلی پیاز به دلیل داشتن مواد مغذی مختلف، ویتامین‌ها و ترکیبات معدنی مختلف فواید بسیار زیادی برای زنان دارد. همانطور که گفته شد باعث سلامت مو میشود و همچنین بر روی جوانی و شادابی پوست هم تاثیر بالایی دارد.
تحقیقات نشان داده‌اند که پیاز و به‌خصوص آب پیاز از قاعدگی نامنظم جلوگیری می‌کند و با افزایش سطح هورمون استروژن سرم خون و هورمون‌های LH و FSH باعث عملکرد بهتر تخمدان میشود. همچنین پژوهش‌ها نشان داده‌اند که کیست تخمدان و رشد فولیکولی، با مصرف پیاز به حد تعادل می‌رسد.
خواص آب پیاز
آب پیاز راز داشتن موهای سالم است. آب پیاز از گذشته‌های دور برای درمان خانگی ریزش مو استفاده می‌شد. و ادعا میشود که امروزه برای درمان آلوپسی هم کاربرد دارد.
اگر کف سرتان ملتهب و خشک شده است یا دچار خارش کف سر شده‌اید، می‌توانید از آب پیاز استفاده کنید. همچنین علاوه بر اینکه از ریزش مو جلوگیری می‌کند، باعث ضخیم شدن ساقه مو ، جلوگیری از سفیدی زودرس مو و عفونت کف سر میشود.
آب پیاز همچنین باعث تولید کلاژن و در نتیجه تولید سلول‌های پوستی سالم شده و باعث تحریک رشد مو میشود.
مضرات پیاز
مصرف پیاز به خصوص که اگر آن را به صورت خام مصرف می‌کنید می‌تواند مضراتی هم به همراه داشته باشد از قبیل:
-
ایجاد گاز و نفخ معده
هضم ترکیبات موجود در پیاز که باکتری‌های مفید روده را روده از آنها تغذیه می‌کنند، ممکن است برای همه افراد آسان نباشد.
همچنین پیاز از دسته مواد غذایی است که گاهی می‌تواند برای کسانی که دچار سندروم روده تحریک پذیر هستند دردسرساز باشد. اگر فکر می‌کنید که پیاز برای‌تان خوب نیست مصرف آن را قطع یا محدود کنید.
-
تغییر بوی بدن
زمانی که بدن شما سولفور پیاز را تجزیه می‌کند این سولفورها می‌توانند به راحتی با عرق بدن ترکیب شوند و بوی بدی تولید کنند. پیاز همچنین باعث بوی بد دهان هم میشود.
-
آلوده کردن مواد غذایی
در صورتی که پیاز به باکتری‌هایی مثل سالمونلا آلوده باشد می‌تواند مواد غذایی را آلوده کند. برای کاهش خطر آلودگی، حتماً پیاز خرد شده را در یخچال نگهداری کنید و به دمای نگهداری و انبارداری پیاز توجه داشته باشید.
چه افرادی نباید پیاز مصرف کنند؟
به طور کلی پیاز ماده غذایی امنی برای مصرف گروههای سنی مختلف است اما اگر بیش از اندازه مصرف شود یا اگر دارای مشکلات زیر هستید بهتر است که از مصرف آن خودداری کنید یا مصرف آن را محدود کنید:
- اگر جز افرادی هستید که به بوی بدن خود و دیگران حساس هستید یا قرار و جلسات کاری مهمی دارید، پیاز مصرف نکنید چون باعث بوی بد بدن و دهان میشود.
- افراد کمی هستند که به پیاز واکنش‌های آلژیک نشان میدهند و بدن این افراد در مواجهه با پیاز دچار خارش و راش‌های پوستی شده و دچار آبریزش چشمی می‌شوند.
- اگر دچار مشکلات گوارشی مثل سوزش سر دل، نفخ، ناراحتی شکمی، تهوع و استفراغ هستید، یا اگر دارای سندروم روده تحریک پذیر هستید مصرف پیاز به ویژه پیاز خام، می‌تواند این شرایط را بدتر کند.
- اگر در زمان بارداری به میزان متعادلی پیاز مصرف کنید مشکل خاصی ایجاد نمی‌شود اما توصیه میشود از مصرف پیاز به مقدار زیاد به ویژه در زمان بارداری و شیردهی خودداری کنید.
- بعضی مطالعات نشان میدهند که پیاز ممکن است لخته شدن خون را کندتر کند و بنابراین درصورت داشتن اختلالات خونریزی، از مصرف پیاز به عنوان عصاره یا مکمل خودداری کنید.
- تحقیقات آزمایشگاهی نشان میدهند که پیاز می‌تواند سطح قند یا گلوکز خون را کاهش دهد بنابراین اگر از مکمل‌های پیاز یا داروهای ضد دیابت استفاده می‌کنید سطح قند خون‌تان را مرتب کنترل کنید.
- به دلیل اینکه پیاز باعث کاهش قند خون و خونریزی میشود، اگر قصد انجام عمل جراحی دارید از مصرف آن خودداری کنید و اگر داروها و مکمل‌های پیاز مصرف می‌کنید، به پزشک جراح‌تان اطلاع دهید.
طبع پیاز چیست؟
در طب سنتی پیاز به‌ویژه پیاز قرمز به عنوان یک ماده غذایی با طبع گرم و خشک شناخته میشود و هر میزان که طعم تندی و تیزی پیاز بیشتر باشد میزان گرمی آن زیادتر میشود.
در طب سنتی به افراد گرم مزاج توصیه میشود که از پیاز سفید و گرد استفاده کنند. پیاز پخته هم دارای طبع گرم است اما فرایند پخت کمک می‌کند که طبع گرم آن در حد متعادل باشد.
کلام آخر
پیاز به غذا طعم می‌بخشد، سرشار از مواد مغذی است و حاوی ترکیبات گیاهی قوی است که عملکرد سیستم ایمنی و قلب را بهبود می‌بخشد. برای اکثر مردم پیاز یک مکمل مفید برای رژیم غذایی متعادل است ولی کسانی که مبتلا به ibs هستند نباید در مصرف پیاز زیاده‌روی کنند. اگر شک دارید که پیاز برای رژیم غذایی شما مناسب است یا خیر با کارشناسان لیمومی در ارتباط باشید تا بهترین رژیم غذایی مناسب طبع و ژنتیکی که دارید را به شما معرفی کنند.
مخاطب عزیز! این مطلب جنبه آموزشی و اطلاعات عمومی دارد. همچنین بر اساس علم روز دنیا نوشته شده است. با این حال اگر مشکل و یا بیماری جسمی دارید، برای اجرای آن فقط با پزشک متخصص مشورت کنید.
منابع
بدون نظر! اولین نفر باشید