فرنی آرد برنج
اولین غذای کمکی نوزاد باید بافتی یک دست و نرم داشته باشد. چراکه کودک تا قبل از این عادت به غذاهای مکیدنی داشته است. فرنی نوزاد را میتوانید با شیر مادر، شیرخشک، شیر پاستوریزه یا آب بپزید. برای این کار کافی است مواد موردنیاز را فراهم کنید.
- برای پخت فرنی به یک قاشق مرباخوری آرد برنج، ½ قاشق چای‌خوری شکر و ۵ قاشق غذاخوری شیر و مقداری آب نیاز دارید.
- آرد و شکر را به‌آرامی با آب سرد مخلوط کنید و روی اجاق بگذارید تا بپزد. در حین پخت فرنی را هم بزنید تا گلوله، گلوله نشود.
- زمانی که پخت تکمیل شد شیر را به آن اضافه کرده و خوب هم بزنید. پس از اینکه فرنی خنک شد، غذای کمکی نوزاد را به او بدهید.
- این نوع فرنی از غذاهای محبوب نوزادان است که میتوانید استفاده از آن را از اواخر ماه چهارم آغاز کنید.
رژیم‌های مخصوص دوران بارداری و شیردهی لیمومی
تقویت جنین و مادر
مانع از افزایش بی‌رویه وزن
کاهش وزن سالم همراه با شیردهی
جلوگیری از افتادگی پوست بعد زایمان
حریره بادام مخصوص نوزادان
حریره بادام از دیگر غذاهای کمکی مناسب نوزادان بالای ۵ ماه است که می‌توان آن را با آرد گندم، آرد برنج و انواع شیر مانند شیرهای موجود در طرز تهیه فرنی نوزاد تهیه کرد.
- برای شروع یک لیوان آب، یک قاشق مرباخوری آرد گندم یا برنج، یک قاشق مرباخوری شکر و ۵ عدد بادام درختی را آماده کنید.
- بادام را در آب ولرم برای ۱ تا ۲ ساعت خیس دهید تا پوست آن‌ها راحت جدا شود. بادام‌های پوست شده را با ½ فنجان آب سرد داخل مخلوط‌کن بریزید تا کاملاً خرد شود.
- آرد و شکر را داخل ترکیب بادام و آب بریزید و چند پالس دیگر مخلوط‌کن را به کار بیندازید تا ترکیب حاصل شده کاملاً یک‌دست باشد.
- تابه را روی اجاق بگذارید و ترکیب به‌دست‌آمده را روی حرارت بگذارید تا به قوام برسد. در صورت تمایل میتوانید کمی کره به حریره‌بادام نوزاد اضافه کنید.
سوپ گوشت ویژه نوزادان
خوراک‌های زیادی را میتوانید برای نوزاد خود به‌عنوان غذای کمکی ویژه نوزادان آماده کنید؛ اما یکی از متداول‌ترین این سوپ‌ها، سوپ گوشت گوسفندی یا سوپ ماهیچه است.
- آب ماهیچه یک لیوان، یک‌تکه گوشت، یک عدد سیب‌زمینی کوچک، یک قاشق غذاخوری برنج نیم‌دانه و نصف هویج متوسط برای پخت سوپ گوشت ویژه نوزادان کافی خواهد بود.
- همه مواد را داخل قابلمه بریزید و اجازه بدهید تا کاملاً نرم شوند. با گوشت‌کوب برقی یا مخلوط‌کن مواد را پوره کرده و در آخر مقدار کمی آب‌لیمو تازه به سوپ اضافه کنید.
بیشتر بخوانید:
سوپ مرغ برای نوزادان
یکی از غذاهای موردعلاقه بچه‌ها سوپ است که با ساده‌ترین مواد موجود در خانه تهیه می‌شود. شما به همه مواد اولیه به‌کاررفته در سوپ گوشت به جز آب گوشت و گوشت قرمز نیاز دارید. ما به‌ازای این مواد، یک لیوان آب جوش و یک‌تکه مرغ اضافه شود.
همه موارد را با هم داخل قابلمه بریزید و زمان دهید تا پخت تکمیل شود. در نهایت مواد را داخل مخلوط‌کن بریزید تا یک‌دست شوند. برای طعم بهتر میتوانید از مقداری آب‌نارنج یا آب‌لیمو کمک بگیرید.
سوپ حبوبات و سبزیجات
این سوپ منبع خوبی از آهن بوده و در دسته غذاهای کمکی مغذی برای نوزادان قرار می‌گیرد.
- دو قاشق غذاخوری عدس و لوبیا، یک قاشق غذاخوری پیاز خرد شده، برنج یک قاشق غذاخوری، آب به مقدار لازم و مقداری سبزی سوپ برای ساخت این خوراک لازم است.
- همه مواد به جز سبزی را داخل قابلمه بریزد تا پخته شوند. زمانی که حبوبات نرم شد، سبزی را اضافه کنید. پس از اینکه سوپ کاملاً جا افتاد، آن را داخل مخلوط‌کن بریزد تا پوره شود.
خوراک سیب و هویج
تهیه این خوراک بسیار ساده خواهد بود؛ اما در عین داشتن طرز تهیه آسان، این غذای کمکی نوزاد، سرشار از پروتئین، کلسیم، آهن، فولیک‌اسید، ویتامین A و C است.
یک عدد سیب و هویج کوچک را پوست بگیرید و خرد کنید. میوه‌ها را با ½ فنجان آب داخل ظرفی ریخته و بپزید. با قاشق یا گوشت‌کوب، خوراک را له کنید تا آماده خوردن شود.
خوراک سبزیجات
یکی از غذاهای کمکی مناسب نوزادان که طعم شیرین و لذیذ آن باعث شده تا در دسته غذاهای موردعلاقه کودکان قرار بگیرد خوراک سبزیجات است.
- هویج، سیب‌زمینی، کدوحلوایی و گوجه‌فرنگی را بدون پوست و به‌اندازه ۲ قاشق غذاخوری از هر کدام جدا کنید.
- همه سبزیجات را با یک لیوان آب داخل قابلمه بریزد تا نرم شود و در آخر سبزیجات را پوره کنید.
پوره سیب‌زمینی و سالاد میوه
یکی از غذاهای کمکی نوزادان پوره سیب‌زمینی که میتوانید آن را در کنار سالاد میوه به فرزندتان بدهید. یک عدد سیب‌زمینی متوسط بدون پوست را با یک فنجان آب بپزید. سیب‌زمینی را له کنید و ۵ قاشق غذاخوری شیر مادر، شیر پاستوریزه یا آب به آن اضافه کنید و روی حرارت بگذارید. خوب هم بزنید تا بافتی منسجم پیدا کند.
سوپ قارچ ویژه نوزادان
سوپ قارچ را اگر طبق دستور زیر تهیه کنید یک غذای کمکی مناسب برای نوزاد خواهد بود.
- برای شروع ۴ عدد قارچ کوچک، یک لیوان عصاره مرغ یا گوشت، ½ هویج متوسط، یک عدد سیب‌زمینی کوچک و یک قاشق غذاخوری پیاز خرد شده را با هم بپزید.
- پس از اینکه همه مواد نرم شدند، سوپ را پوره کنید تا برای خوردن آماده شود.
- سیب یا موز رنده شده را میتوانید در کنار این پوره به‌عنوان غذای کمکی نوزاد به نوزادان بالای ۵ ماه داد.
خوراک جو
خوراک جو منبع بسیار خوبی از آهن، کلسیم، ویتامین گروه B و فولات است بنابراین می‌تواند یک غذای کمکی مقوی برای نوزاد باشد.
- یک عدد سیب‌زمینی و هویج کوچک را پوست بگیرید و به همراه ½ فنجان جو پرک شسته شده داخل قابلمه بریزید. در صورت تمایل مقدار کمی کره داخل قابلمه انداخته و مواد را تفت دهید.
- دو عدد قارچ کوچک و یک‌تکه مرغ را به همراه مقداری آب به قابلمه افزوده و منتظر بمانید تا خوراک شما آماده شود.
- پس از پوره کردن خوراک جو آن را برای تغذیه نوزاد بالای ۶ ماه به کار بگیرید.
نکات مهم برای تغذیه نوزاد با غذاهای کمکی
- نوزادان از سن 1 ماهگی تا 6 ماهگی تنها باید با شیر مادر یا شیرخشک تغذیه شوند و رفته رفته مجاز به مصرف غذای کمکی نوزاد خواهند شد.
- در گام نخست و قبل از هر چیزی شما باید بدانید که فرزند شما مجاز به خوردن چه نوع غذاهایی است تا دچار مشکلات گوارشی یا حساسیت غذایی نشود.
- غذای کمکی نوزاد باید سرشار از آهن باشد. این ماده مغذی به‌خوبی در برنج، گوشت پخته شده، مرغ، ماهی، توفو و حبوبات یافت می‌شود.
- میوه، سبزیجات، غلات و غذاهای لبنی مانند ماست، پنیر و سفیده تخم‌مرغ از دیگر گزینه‌هایی هستند که برای کودکان زیر ۲ سال بسیار مفید خواهند بود. تمامی این موارد باید به‌صورت نرم و پوره شده باشند.
- در ابتدا امر، غذا دادن به نوزاد خود را از ۱ یا ۲ قاشق غذاخوری آغاز کنید و پس از چند روز مقدار آن را به ۳ تا ۴ قاشق غذاخوری افزایش دهید.
- اوایل باید در روز ۱ مرتبه به نوزاد غذای کمکی داد و نهایتاً آرام‌آرام آن را به ۳ مرتبه در روز افزایش می‌دهیم.
- غذاهای کمکی را باید پس از مصرف شیرخشک یا شیر مادر به نوزادتان بدهید. به‌هیچ‌عنوان بلافاصله پس از نوشیدن شیر، غذای کمکی نوزاد را به او ندهید. چراکه او را دچار سوءهاضمه و دل‌درد خواهید کرد.
- امتناع نوزادان از غذاهای جدید کاملاً طبیعی است. در شرایطی ممکن است که شما برای تغذیه دلبندتان با غذاهای کمکی با شکست مواجه شوید. لازمه این کار داشتن استمرار و تلاش است.
- اگر نوزاد پس از چند قاشق کوچک دیگر میلی به خوردن غذا ندارد و سر خود را به‌طرف دیگری می‌چرخاند، او را مجبور به غذاخوردن نکنید. چراکه این علائم نشانه سیرشدن نوزاد است. پس سعی کنید به‌جای اصرارکردن غذا را بعداً به او بدهید.
بیشتر بخوانید:
نبایدهای غذای کمکی نوزادان
- از افزودن ادویه‌های تند، با عطروطعم غالب و نمک به غذای کمکی نوزاد پرهیز کنید. اگر کودک طعم غذا را دوست نداشت در ابتدا آب‌لیمو یا آب‌نارنج تازه به غذایش اضافه کرده و نهایتاً مقدار کمی نمک را امتحان کنید.
- هرگز شیر گاو را تا ۱۲ ماهگی به‌عنوان نوشیدنی به نوزاد ندهید. این نوع شیر را می‌توان پس از جوشاندن آن به غذای کمکی نوزاد اضافه کرد، مانند فرنی نوزادان که یکی از غذاهای موردعلاقه بچه‌ها است.
- سعی کنید غذاهای کمکی نوزاد را بدون نمک یا شکر تهیه کنید. زیرا این مواد غذایی باعث پوسیدگی دندان یا به‌زحمت افتادن کلیه‌های نوزاد می‌شوند.
- افزودن عسل روی ابزارهای مکیدنی و دندانی‌ها به‌عنوان شیرین‌کننده در مقدار کم ضرری ندارد؛ اما از دادن عسل به مقدار زیاد به نوزاد خودداری کنید.
- نوزادان گوارش حساسی دارند؛ بنابراین نباید غذای کمکی نوزاد بیشتر از ۱ تا ۲ روز در یخچال بماند. زیرا احتمال مسمومیت نوزاد را افزایش می‌دهد.
- شیرخشک، شیر مادر و آب جوشیده شده بهترین نوشیدنی برای نوزادان است. از نوشاندن نوشابه‌ها، آبمیوه، چای و قهوه به نوزاد پرهیز کنید.
- با خوردن غذاهای جدید تغییراتی در مدفوع کودک ایجاد خواهد شد، پس نگران نشوید و به غذا دادن ادامه دهید.
- غذای کمکی نوزاد را در حجم کمی بپزید؛ اما اگر مقدار آن زیاد بود، آن را در قالب‌های کوچک بریزید و فریز کنید تا برای دفعات بعدی استفاده شوند.
- از نمودار رشد و فهرست غذاهای نام‌برده در پرونده سلامت بهداشت نوزادتان به‌عنوان راهنما استفاده کنید.
- غذاهای کوچک و سفت ممکن است باعث خفگی نوزاد شود؛ بنابراین از دادن غذاهایی مانند آجیل کامل، دانه‌ها، چیپس ذرت، آب‌نبات‌های سفت، هویج خام و تکه‌های بزرگ میوه اجتناب کنید.
کلام آخر
عموماً به مادران عزیز توصیه می‌شود که از سن ۴ ماهگی به بعد آرام‌آرام مصرف غذای کمکی نوزاد را شروع کنند. زیرا نیاز بدن نوزاد با مقدار مواد مغذی که از طریق شیر مادر یا شیرخشک به دست می‌آورد، به طور کامل تأمین نمی‌شود. در نتیجه برای داشتن رشد مناسب به غذای کمکی نیاز دارد.
تهیه غذای کمکی نوزاد باید بر طبق نکاتی انجام پذیرد تا کودک دچار مشکلات گوارشی، کلیه و مسمومیت غذایی یا خفگی نشود. این غذاها شامل میوه، سبزیجات، پروتئین‌های گیاهی و جانوری هستند که در غالب انواع سوپ، خوراک، حریره، پوره و فرنی تهیه می‌شوند.
با مطالعه این مقاله از مجله سلامتی لیمومی شما با ۱۰ غذای کمکی نوزاد، نکات مهم و روش تغذیه نوزاد ۶ماهه تا یک‌ساله را بررسی کردید. اکنون قادر هستید که با تغییر چند ماده اولیه و رعایت نکات گفته شده یک رژیم غذایی سالم و مغذی برای نوزاد خود طراحی کنید.
هشدار! این مطلب صرفا جنبه آموزشی دارد و لیمومی هیچگونه مسئولیتی در قبال آن نمی‌پذیرد. برای استفاده و اجرای آن، لازم است با پزشک یا متخصص مربوطه مشورت کنید.
منابع
34 نظر
سلام مگه شکرونمک تا یکسالگی برا بچه ممنوع نیست؟؟؟؟
سلام دوست عزیز
اضافه کردن نمک و شکر به تغذیه تکمیلی تا یکسالگی ممنوع است. در صورتی که افراد شکر و نمک را برای طعم دار کردن به غذای نوزاد اضافه کنند، غذای او خوشمزه تر از شیر مادر می شود و در نتیجه نوزاد از مصرف شیرمادر خودداری می کند
اما بدون تجویز پزشک از غذا دادن به نوزاد به جز شیر مادر خودرای کنید
و همچنین میتوانید از رژیم های شیردهی لیمومی برای تغذیه بهتر استفاده کنید که با ورود به لینک زیر به صورت رایگان مشاوره بگیرید
https://limoo.me/blgcmnt2
سلام دوست عزیز وقتتون بخیر 🌹
ببخشید من برای طعم دادن فرنی نوزادم که از اول پنج ماهگی شروع کردم روزی یک قاشق مرباخوری شکر ریختم چه اشتباهی کردم 😔 الان میشه برای طعم دادن فرنی یا حریره بادامش از شکر قهوه ای استفاده کنم؟ممنون میشم راهنمایی کنید 🙏
سلام دوست عزیز وقتتون بخیر ببینید اضافه کردن نمک و شکر به تغذیه تکمیلی تا یکسالگی ممنوع است.سعی کنید غذاهای کمکی نوزاد را بدون نمک یا شکر تهیه کنید. زیرا این مواد غذایی باعث پوسیدگی دندان یا به‌زحمت افتادن کلیه‌های نوزاد می‌شوند.
سلام خسته نباشید.مقاله‌تون بسیار مفیدو دقیق بود؛دقیق از اون جهت که بچه‌مو بردم پیش فوق تخصص گوارش اطفال و یه برنامه شبیه همین برنامه بهمون داد.
سلام ممنون که همراه لیمومی هستید🙏
ممنونم از مطالب
فقط يه نكته بعضي از غذاها مشخص شدن كه سن نوزاد چقد باشه ولي بعضي ديگه مشخص نيست
كاش سن نوزاد معلوم ميبود
با سلام خدمت شما دوست عزیز
واقعا مطالب آموزنده ای همراه با فواید هر نوع غذا را عنوان کردید.
من فکر میکردم چون شکمش نفخ میکنه و شیر خودم زیاد هست پس لازم نیست که بهش غذای کمکی فعلا بدم الان توجیه شدم.
ممنون
سلام خیلی ممنون
واقعا جامع بود استفاده برم 🌹
واقعا ممنون خیلی مفید بود
سلامت باشید. ممنون از همراهیتون با لیمومی
بسیار عالی وگزیده ممنون ازتون
سلام ممنونم از راهنمایی غذاهاتون،خیلی مفید بود.سپاس مجدد
خداروشکر که براتون مفید بوده
سلام ممنون از اطلاعات خوبتون خیلی خوب بود من دغدغه داشتم برای پسر ۶ماهم چی درست کنم
سلام دوست عزیز
خداروشکر براتون مفید بوده
سلام ممنون
کاش اشاره میکردید که در چه ماهی هر کدام از این غذا ها استفاده بشه چون شنیدم نباید به کودک هویج و گوجه داد
سلام دوست عزیز
حتما اضافه می کنیم
مرسی از نظرتون
ممنون از پیشنهادات تون در قسمت کمک غذا
کمک بزرگی بمن کردید.
تشکر
در خصوص بیماری های شایع نوزادان هم ما رو راهنمایی کنید ممنون میشم
سلام دوست عزیز
حتما درموردش مقاله خواهیم داشت
سلام بسیار جامع وعالی ،ممنون .
سلام وقت بخیر. ممنون از نگاهتون به مجله سلامتی لیمومی
مطلبی خوبی رو تهیه کردید خدا به شما سلامتی عطا کند.
سلام دوست عزیز
خوشحالم براتون مفید بوده
عالیی
توضیحات بسیار مفید و جامع بود
سلام. من همیشه این دغدغه رو دارم که چی برابچم درست کنم. ممنون از شما خیلی کامل بود
سلام دوست عزیز
خوشحالم مطلب مفید بوده براتون
کامل و مفید بود
عالی بود کاش ی برنامه میزد لیمومی
و برنامشم رابگان بود
سلام وقت خبیر. ممنون از پیشنهادتون حتما با مدبریت مطرح میشه
عالی وکامل بود ممنونیم
سلام دوست عزیز
خوشحالم دوست داشتید