قرص ویتامین ب۱ و ب۲ چه فوایدی برای بدن دارند؟

ویتامین‌های گروه ب

ویتامین‌های گروه B از جمله آنتی‌اکسیدان‌هایی هستند که سلامت قلب و عروق و سلول‌های بدن را تأمین می‌کنند. عموماً این گروه ویتامین را باید از طریق مواد غذایی یا مکمل‌های غذایی در اختیار بدن قرار داد. خانواده ویتامین B شامل هشت زیر مجموعه به‌قرار زیر هستند:

1. B۱تیامین
2. B۲ ریبوفلاوین
3. B۳نیاسین
4. B۵ اسید پانتوتنیک
5. B۶ پیریدوکسین
6. B۷ بیوتین
7. B۹اسید فولیک
8. B۱۲ کوبالامین

هر یک از این ویتامین‌ها نقش حیاتی در حفظ سلامت و تندرستی بدن دارند که در صورت کم یا زیاد شدن سطح آن‌ها، مشکلاتی در بدن به وجود خواهد آمد.

فواید ویتامین‌های ب۱ و ب۲

ویتامین‌های ب۱ و ب۲ از جمله ویتامین‌های محلول در آب هستند که به‌عنوان اجزای سازنده بدن، تأثیر مستقیمی بر سطح انرژی، عملکرد مغز و متابولیسم سلولی دارند. موارد زیر نمونه‌ای از فواید ویتامین‌های گروه B است:

1. سلامت سلول
2. رشد گلبول‌های قرمز خون
3. بالابردن سطوح انرژی
4. تقویت قدرت بینایی
5. عملکرد بهتر مغز و سلول‌های مغزی
6. هضم بهتر
7. افزایش اشتها
8. رفع بی‌میلی (نسبت به غذا)
9. عملکرد صحیح عصبی

• تولید هورمون‌ها و کلسترول مفید
• سلامت قلب و عروق
• تقویت کننده عضلات
• ضد اسپاسم و دردهای عضلانی
• رشد مغز جنین
• کاهش خطر ابتلا جنین به نقص‌های مادرزادی
• کاهش حالت تهوع به‌ویژه در دوران بارداری
• کاهش خطر ابتلا به پره اکلامپسی
• تقویت‌کننده تستوسترون
• کاهش سردردهای میگرنی
• رفع اختلالات خونی
• رفع مشکلات چشمی مانند آب‌مروارید
• ضد آلزایمر
• تنظیم فشارخون بالا
• ضدسرطان
• سلامت روده
• تنظیم هورمون‌های مردانه و زنانه

ویتامین ب۱ و ب۲ در چه مواد غذایی یافت می‌شود؟

شما می‌توانید در کنار مصرف قرص ویتامین ب۱ و ب۲ از مواد غذایی استفاده کنید که منبع خوبی از ویتامین‌های ب هستند، مانند:

• شیر
• پنیر
• تخم‌مرغ
• جگر
• گوشت مرغ
• گوشت قرمز
• ماهی (ماهی‌تن، ماهی خال‌مخالی و سالمون)
• سبزیجات سبز تیره مانند اسفناج و کلم‌پیچ
• چغندر
• آووکادو
• سیب‌زمینی
• غلات کامل
• لوبیا (لوبیاچشم‌بلبلی و لوبیا سیاه)
• نخود
• آجیل و دانه‌های خوراکی
• مرکبات
• موز
• هندوانه
• فراورده‌های سویا، مانند شیر سویا و تمپه
• جوانه گندم
• مخمر تغذیه‌ای
• 

علائم کمبود ویتامین ب۱ و ب۲

زمانی که شما از یک رژیم غذایی مناسب پیروی کنید، بدنتان نیاز خود را برای تأمین ویتامین ب۱ و ب۲ رفع می‌کند. در برخی شرایط که افراد از داروهای خاص مانند مهارکننده‌ها یا رژیم‌های گیاهی سخت استفاده می‌کنند، بدنشان با کمبود ویتامین ب مواجه خواهد شد. به همین دلیل بدن شروع به نمایش موارد زیر خواهد کرد:

1. بثورات پوستی
2. ترک‌های اطراف دهان
3. پوسته‌پوسته شدن روی لب
4. زبان متورم
5. خستگی
6. ضعف و بی‌حالی
7. کم‌خونی
8. گیجی
9. تحریک‌پذیری یا افسردگی

• حالت تهوع
• گرفتگی شکم
• اسهال
• یبوست
• بی‌حسی یا گزگز در پاها و دست‌ها

اگر هر یک از این علائم را مشاهده کردید، پیشنهاد می‌کنیم دراسرع‌وقت با پزشک مشورت کنید. چراکه ممکن است وجود هر یک از این نشانه‌ها به بیماری زمینه‌ای یا اختلالی خاص اشاره داشته باشد.

قرص ویتامین ب۱ و ب۲ برای چه افرادی مناسب است؟

شاید از خودتان بپرسید چه زمانی باید از قرص ویتامین ب۱ و ب۲ استفاده کرد؟ یا چه افرادی کاندید مناسبی برای مصرف قرص ویتامین ب۱ و ب۲ هستند؟ اکثر افراد از طریق رژیم غذایی، ویتامین ب را به‌اندازه کافی دریافت می‌کنند.

جای‌دادن غذاهای کامل در رژیم غذایی، بهترین راه برای جذب ویتامین ب۱ و ب۲ در بدن است. در برخی موارد به دلیل وجود بیماری یا شرایطی، شخص طبق صلاح دید پزشک یا کارشناس تغذیه باید از قرص ویتامین ب۱ و ب۲ استفاده کند. اگر:

1. افرادی که۵۰ سال یا بیشتر سن دارند.
2. خانم‌هایی که باردار هستند.
3. شرایط سلامت مزمن خاصی دارند.
4. از برخی داروها به مدت طولانی استفاده می‌کنند.
5. از رژیم‌های غذایی بدون گوشت پیروی می‌کنید.

علاوه بر موارد بالا، قرص ویتامین ب۱ را برای تقویت سیستم ایمنی، رفع زخم‌های پوستی، کند شدن روند پیری، بهبود وضعیت بیماران دیابتی و قلبی نیز تجویز می‌کنند. کارشناسان تغذیه در موارد زیادی قرص ب۱ را برای بالابردن عملکرد ورزشی افراد هم پیشنهاد می‌دهند

. توصیه اکید می‌کنیم بدون مشاوره با پزشک، کارشناس تغذیه یا درمانگر خود از هیچ دارویی استفاده نکنید.

نحوه مصرف قرص ویتامین ب۱ و ب۲

قرص ویتامین ب۱ و ب۲ در انواع مختلفی در مراکز درمانی یا داروخانه‌ها به فروش می‌رسد. تنها تفاوت هر یک از این قرص‌ها در دز مصرفی آن‌ها است. عموماً قرص ویتامین ب۱ و ب۲ را در دزهای زیر عرضه می‌کنند:

• ویتامین :b1 100 میلی‌گرم تیاماکس (Vitamin B1 – Thiamax)
• ویتامین b1: 300 میلی‌گرم تیامین هیدروکلراید  (Vitamin B1 – Thiamine Hydrochloride)
• ویتامین: B2-400 ریبوفلاوین (Vitamin B2-Riboflavin)

قرص‌های ویتامین ب۱ و ب۲ را معمولاً می‌توان در ترکیب مکمل‌های دارویی هم پیدا کرد. اصولاً این داروها در سه نوع قرص، تزریقی و کپسول یافت می‌شود.

این قرص‌ها را عمدتاً بسته به هدف تجویز در زمان مشخصی باید مصرف کرد که پزشک یا کارشناس تغذیه، شما را از زمان و نحوه مصرف قرص ویتامین ب۱ و ب۲ آگاه می‌کند.

معمولاً این مکمل را باید به هنگام صرف غذا با مقداری آب میل کرد. اگر به جهت لاغری و کاهش وزن پزشک این دارو را برای شما تجویز کرده باشد باید پس از هر وعدهٔ غذایی مصرف کنید. بهترین دستور و راهنمای مصرف همیشه توسط پزشک یا دفترچه راهنمای دارو ارائه می‌شود.

موارد احتیاط قرص ویتامین ب۱ و ب۲

بسته به تشخیص پزشک فرد باید این دارو را مصرف کند؛ اما توصیه‌هایی به هنگام استفاده از این مکمل یا قرص وجود دارد، به‌قرار زیر است:

1. این ویتامین‌ها را نباید همراه با غذا و نوشیدنی‌های کافئین‌دار مصرف کرد.
2. به‌موقع و طبق دستور پزشک دز مصرفی خود را میل کنید.
3. در صورت فراموش‌کردن یک دز، به‌هیچ‌عنوان در مرحله بعد دو دز را به جهت جبران دز ازدست‌رفته، با هم مصرف نکنید.
4. خانم‌ها باردار و شیرده حتماً این ویتامین را تحت نظارت پزشک میل کنند.
5. استفاده از این دارو طبق صلاح دید پزشک انجام می‌شود؛ بنابراین ممکن است نیاز بدن شما با شخص دیگر تفاوت داشته باشد. در نتیجه خودسرانه دز مصرفی خود را افزایش ندهید.
6. اگر از داروهای ادرارآور استفاده می‌کنید از مصرف ویتامین ب۱ پرهیز کنید.
7. کسانی که به بیماری و اختلالات کبدی و کلیوی مبتلا هستند، از مصرف ویتامین ب ۱ و ب۲ بدون تشخیص پزشک، خودداری کنند.
8. این مکمل‌ها را همراه با غذاهای دریایی خام یا پخته میل نکنید.
9. اگر حساسیت دارویی، مشکلات کبدی و کلیوی، باردار یا شیرده، انسداد صفراوی یا بیماری خاصی دارید، قبل از دریافت این دارو پزشک را در جریان بگذارید.

• از نوشیدن الکل قبل، حین و بعد از مصرف قرص ویتامین ب خودداری کنید.

تداخلات دارویی با قرص ویتامین ب۱ و ب۲

اگر شخص علاوه بر مصرف یک دارو در کنار آن دارویی تجویزی یا غیرتجویزی دیگری را استفاده می‌کند دچار تداخلات دارویی  می‌شود. تداخلات دارویی علاوه بر اینکه عملکرد و خاصیت یک دارو را تحت شعاع قرار می‌دهد، می‌تواند خطر یا ریسک ابتلا به بیماری یا اختلالی را در شخص افزایش دهد. مواردی که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم نمونه‌ای از داروهایی هستند که با مکمل‌های گروه ب اختلال ایجاد می‌کنند:

1. داروهای مسهل
2. فنوتیازین‌ها
3. پروبنسید
4. تعدادی از داروهای ضد افسردگی
5. فنوباربیتال
6. داروهای آنتی کولینرژیک

عوارض جانبی قرص ب۱ و ب۲

webmd می‌گوید که قرص ب۱ و ب۲ مانند هر داروی دیگری دارای عوارض جزئی است. تمامی داروها در صورت استفاده طولانی‌مدت شما را دچار عوارض یا مسمومیت دارویی خواهند که با گذشت زمان برطرف می‌شوند.

قرص ویتامین ب دارای عوارض چندانی نیست؛ اما ممکن است شما پس از مصرف این دارو متوجه تغییر رنگ و غلظت در ادرار خود شوید. عموماً رنگ ادرار به زرد پر رنگ نزدیک شده و حتی احتمال بروز اسهال هم وجود دارد.

در صورت طولانی‌شدن این عوارض با کارشناس تغذیه یا پزشک خود مشورت کنید. وجود برخی نشانه‌ها را باید در مصرف این قرص‌ها جدی گرفت، هرچند که احتمال بروز هر یک از این‌ها بسیار کم است. مانند:

• درد در قفسه سینه
• لب‌های کبود یا آبی‌رنگ
• مدفوع سیاه یا خونی
• سرفه‌ای که همراه با خون یا لکه‌های قهوه‌ای باشد.
• حالت تهوع
• احساس سفتی و گرفتگی در گلو
• بی‌قراری
• احساس گرما
• تعریق زیاد

سخن پایانی

اکنون که به انتهای این مقاله از مجله لیمومی رسیدیم، شما با چیستی، چرایی، عملکرد، فواید، نحوه مصرف و عوارض مصرف قرص ویتامین ب۱ و ب۲ آشنا شدید. شما دانستید که چه افرادی برای بالابردن سطح ویتامین ب۱ و ب۲ به مصرف قرص یا مکمل آن نیاز دارند و علت مصرف این دارو چیست.

همان‌طور که مطالعه کردید یکی از دلایل کمبود ویتامین ب۱ وب ۲ در افراد، به تغذیه نامناسب یا رژیم‌های اشتباه باز می‌گردد. به همین دلیل ما همواره به شما توصیه می‌کنیم که برای افزایش یا کاهش وزن و رسیدن به تناسب‌اندام همیشه از متخصصین این حوزه کمک بگیرید.

شما می‌توانید از طریق صفحات اجتماعی یا شماره تماس ۰۲۱۹۱۰۹۱۰۱۱۰ با کارشناسان و متخصصین تغذیه لیمومی ارتباط بگیرید تا با به‌کارگیری ایمن‌ترین روش‌ها به وزن سالم خود برسید.

نکته 1: این مطلب برای آگاهی شما عزیزان تهیه شده و لیمومی هیچگونه مسئولیتی در قبال آن ندارد.

نکته 2: اگر در حال اجرای رژیم لیمومی هستید، باید طبق برنامه‌تان عمل کنید تا بهترین نتیجه را بگیرید. متخصصان لیمومی تمام توصیه‌های لازم را در برنامه‌ غذایی‌تان لحاظ کرده‌اند.

منابع:

mysmartgene

webmd

healthline