بهترین روش‌های خانگی برای درمان سرماخوردگی کودکان

سرماخوردگی در کودکان چیست؟

سرماخوردگی (Common Cold) به‌عنوان یکی از شایع‌ترین بیماری‌ها در کودکان شناخته می‌شود که باعث عفونت دستگاه تنفسی فوقانی می‌شود. عموماً سرماخوردگی به‌شکلی خودبه‌خود بهبود پیدا می‌کند و لزوماً نیازی به مصرف آنتی‌بیوتیک خاصی ندارد.

ما یک عفونت ویروسی دیگری به نام آنفولانزا (Influenza یا Flu) هم داریم که علائمی مشابه سرماخوردگی دارد اما اقدامات لازم برای کنترل‌اش، متفاوت است و در صورت بارداری می‌تواند عواقب بسیار جدی‌ای را برای مادر و بچه به‌همراه داشته باشد.

آمارها و تحقیقات انجام‌شده نشان می‌دهد که:

• اکثر کودکان حداقل ۶ تا ۹ بار در سال سرما می‌خورند؛ این آمار برای کودکانی که به مهد کودک می‌روند بیش‌تر است.
• انتقال ویروس سرماخوردگی بعد از ۶ سالگی در کودکان کم‌تر خواهد بود.
• کودکان در پاییز و زمستان بیش‌تر در معرض این ویروس هستند.

چرا سرما می‌خوریم؟

سرماخوردگی زمانی اتفاق می‌افتد که یک ویروس بینی و گلو را تحریک و ملتهب کند. ما بیش از ۲۰۰ نوع ویروس مختلف داریم که منجر به سرماخوردگی می‌شوند اما بیش‌تر سرماخوردگی‌ها توسط راینو ویروس‌ها به‌وجود می‌آیند.

برای ابتلا به سرماخوردگی،‌ کودکان باید با فردی که ویروس را درون خود دارد، تماسی داشته باشد. عموماً هم این ویروس به دو شکل منتقل می‌شود:

• هوا: اگر فرد مبتلا به سرماخوردگی عطسه یا سرفه کند، مقدار کمی از ویروس می‌تواند وارد هوا شود و زمانی که کودکان آن هوا را تنفس کنند، ویروس وارد بینی می‌شود و به غشای آن می‌چسبد.
• تماس مستقیم: در این شرایط،‌کودک‌تان با یک فردی که سرما خورده‌ یا اجسامی که ویروس روی سطح‌شان قرار دارد، تماسی برقرار می‌کند. عموماً کودکان به‌راحتی سرما می‌خورند چون بعد از این‌که تماسی را برقرار می‌کنند، به بینی، دهان و چشم‌شان دست می‌زنند.

علائم سرماخوردگی در کودکان چیست؟

علائم سرماخوردگی از ۱ تا ۳ روز بعد از این‌که ویروس وارد بدن کودک می‌شود، بروز پیدا می‌کند. البته ممکن است بروز علائم تا یک یا دو هفته هم طول بکشد. در نوزادان، شما با چنین علائمی مواجه می‌شوید:

• مشکل در خوابیدن
• سروصدای بسیار زیاد
• گرفتگی بینی
• استفراغ و اسهال
• تب

						
بیشتر بخوانید: 
خواص انار برای سرماخوردگی | درمانی خوشمزه برای سرماخوردگی
								

با این حال، کودکانی که سن بیش‌تری دارند، ممکن است علائم زیر را از خودشان نشان دهند:

• گرفتگی و آبریزش بینی
• خراش‌دار شدن و گزگز شدن گلو
• اشک‌آلود شدن چشم‌ها
• عطسه کردن
• سرفه‌های خفیف
• گلو درد
• درد در عضلات و استخوان‌ها
• سردرد
• تب با درجه پایین
• لرز
• ترشحات آبکی از بینی که ممکن است به‌رنگ زرد یا سبز باشد.
• خستگی بسیار زیاد

از آن‌جایی که ما ویروسی به‌نام آنفولانزا داریم که می‌تواند چنین علائمی داشته باشد، بهتر است هنگام مواجه با چنین مواردی، کودک‌تان را پیش پزشک ببرید تا با بررسی‌های انجام‌شده، مطمئن شوید که کودک به آنفولانزا مبتلا نشده باشد.

روش‌های خانگی درمان سرماخوردگی کودکان چیست؟

داروی خاصی برای درمان سرماخوردگی وجود ندارد. در واقع، سرماخوردگی ویروسی است که تا یک بازه زمانی در بدن می‌ماند و شخصی که به آن مبتلا شده، خودش به‌مرور زمان خوب می‌شود. در نتیجه فکرِ مصرف آنتی‌بیوتیک‌های مختلف را از سرتان بیرون کنید چون روی این ویروس اثر نمی‌کند.

با این حال، می‌توانید از روش‌های درمان سرماخوردگی کودکان برای بهبود علائم‌ کمک بگیرید. در ادامه به لیستی از این روش‌ها اشاره می‌کنیم:

• به کودکان خود مایعات زیادی مثل آب، محلول‌های الکترولیت، آب سیب و سوپ گرم بدهید؛ در دوران نقاهت کودک آب بسیار زیادی از دست می‌دهد.
• اطمینان حاصل کنید که کودک شما استراحت کافی را دارد و انرژی بیش از اندازه‌ای مصرف نمی‌کند.
• برای کاهش گرفتگی بینی، اسپری‌ بینی بخرید. این اسپری‌ها برای کودکان بی‌خطر هستند. باید به این موضوع اشاره کنیم که اسپری‌های ضد احتقان بینی با اسپری‌های گرفتگی یکی نیستند و خرید و استفاده از آن‌ها می‌تواند علائم گرفتگی بینی را تشدید کند.

						
بیشتر بخوانید: 
روش‌های خانگی برای درمان گلودرد چیست؟
								

• کودکان‌تان را از دود تنباکو دور نگه دارید. این دود می‌تواند باعث سوزش بیش‌تر بینی و گلو شود.
• می‌توانید از برخی داروهای تقویت‌کننده که بدون نسخه هستند، استفاده کنید. البته پیشنهاد می‌کنیم پیش از مصرف با پزشکِ کودک‌تان در ارتباط باشید و مطمئن شوید که مصرف این دارو آسیبی به فرزند شما وارد نمی‌کند.
• جز با تجویز پزشک به کودکان‌تان به‌شکلی سر خود، آسپرین ندهید. مصرف این دارو در برخی کودکان باعث بروز سندرم ری می‌شود.
• هرگز ایبوپروفن را به نوزادان ۶ ماهه یا کم‌تر ندهید.
• فرزندتان را تا ۲۴ ساعت در خانه نگه دارید.
• از یک دستگاه رطوبت‌ساز در اتاق کودک‌تان استفاده کنید تا تنفس برای آن‌ها راحت‌‌تر شود.

چگونه می‌توانیم از سرماخوردگی کودکان‌مان جلوگیری کنیم؟

روش‌های کلی‌ای برای جلوگیری از ابتلا به ویروس سرماخوردگی در کودکان‌تان وجود دارد که به‌شکلی قطعی نمی‌توانند فرزند شما را در امان نگه دارند، اما همان‌طور که یک ضرب‌المثل قدیمی هم می‌گوید، پیشگیری بهتر از درمان است. این روش‌ها عبارت‌اند از:

• کودکان خود را از افرادی که به سرماخوردگی مبتلا شده‌اند، به‌دور نگه دارید.
• به کودکان خود یاد بدهید که به‌شکلی مرتب، دست‌های خودشان را بشویند. از آن‌ها بخواهید که قبل از غذا خوردن و بعد از استفاده از حمام، بازی با حیوانات یا سرفه و عطسه کردن، دست‌های خودشان را به‌خوبی تمیز کنند.
• به کودکان یادآوری کنید که به‌چشم، بینی و دهان‌شان دست نزنند.
• مطمئن شوید که اسباب‌بازی‌ها و وسایلی که در دسترس کودکان است، تمیزند.

چه زمانی باید به دکتر مراجعه کنیم؟

این زیرعنوان برای مواقعی است که روش‌های خانگی درمان سرماخوردگی کودکان نتیجه‌بخش نبوده یا علائم، شدیدتر از آن چیزی است که انتظارش را داشته‌اید. در نوزادان زیر ۳ ماه، اگر موارد زیر را مشاهده کردید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید:

• کودک مشکل تنفسی دارد
• غذا نمی‌خورد یا مدام استفراغ می‌کند
• تب شدیدی دارد

برخی از ویروس‌های تنفسی که باعث سرماخوردگی در کودکان و بزرگ‌سالان می‌شوند، بیماری‌های جدی‌ای برای نوزادان هستند. در شرایط دیگر هم، اگر کودک شما علائم زیر را داشت، بهتر است سریعاً به پزشک مراجعه کند:

• به‌سرعت نفس می‌کشد یا به نظر می‌رسد که نفس کشیدن برایش سخت است
• سرفه‌ها به‌قدری زیاد است که احساس خفگی می‌کند یا به استفراغ منجر می‌شود
• صبح که از خواب بلند می‌شود، چرک زرد خشک‌شده‌ای روی چشمانش دیده می‌شود
• بسیار خواب‌آلودتر از حد معمول است، نمی‌خواهد غذا بخورد یا بازی کند.
• علائمی از عفونت گوش میانی دارد.

سرماخوردگی برای مادران در دوران بارداری و شیردهی

مادرها در دوران بارداری، بیش از پیش در معرض ابتلا به بیماری آنفولانزا هستند؛ بیماری‌ای که می‌تواند هم برای مادر و هم برای کودک خطرناک باشد و علائم و عوارض شدید‌تری را در این دوره به‌همراه دارد. در بسیاری از موارد، ابتلا و عدم درمان بیماری آنفولانزا می‌تواند پیامدهای زیر را به همراه داشته باشد:

• ذات‌الریه
• آسیب به قلب و سایر اندام‌ها
• زایمان زودرس
• مرده‌زایی

ویروس سرماخوردگی در دوران بارداری، سختی‌های خودش را خواهد داشت چون سیستم ایمنی مادران در این دوران، ضعیف‌تر است. با این حال، برعکس آنفولانزا، این ویروس آسیبی به مادر یا کودک وارد نمی‌کند. اگر پس از بروز علائم، مطمئن شدید که صرفاً سرما خورده‌اید، روش‌های زیر را پیش بگیرید:

• بیش از پیش استراحت کنید؛ این اقدام به بدن انرژی بیش‌تری برای مبارزه با ویروس را می‌دهد.
• مایعات زیادی بنوشید تا در دوران شیردهی، شیر لازم برای کودکان را داشته باشید. مصرف نوشیدنی‌های گرمی که با لیمو و عسل ترکیب شده باشند، می‌توانند فرایند بهبود بیماری را سریع‌تر کنند.
• از قرار گرفتن در معرض دود سیگار جلوگیری کنید.
• برای پاکسازی مخاط بینی و سینوس‌های خودتان از اسپری‌های نمکی بینی استفاده کنید.
• دوش آب گرم بروید و بخار آن را برای پاکسازی بینی و سینوس‌های خودتان استنشاق کنید.

سخن پایانی

سرماخوردگی ویروس جدی‌ای نیست و تهدیدی برای مادران باردار و شیرده، نوزادان و حتی کودکان محسوب نمی‌شود. به همین خاطر هم نیازی نیست که استرس زیادی داشته باشید یا خودتان را تحت فشار قرار دهید.

همان‌طور که پیش‌تر هم عنوان کردیم، این ویروس به‌شکلی خود‌به‌خود و در طول زمان بهبود می‌یابد و با انجام روش‌های خانگی درمان سرماخوردگی کودکان، می‌توانید فرایند بهبود را سریع‌تر کنید تا فرزندتان دوره نقاهت را به‌خوبی پشت سر بگذارد. با این حال، اگر احساس می‌کنید که کودک‌تان به آنفولانزا مبتلا شده یا علائم آن شدیدتر از آن چیزی است که به‌نظر می‌رسد، سریعاً به پزشک مراجعه کنید.

نکته 1: این مقاله برای آگاهی شما عزیزان تهیه شده است و لیمومی در قبال آن هیچ مسئولیتی ندارد.

نکته 2: اگر در حال اجرای رژیم لیمومی هستید، باید طبق برنامه‌تان عمل کنید تا بهترین نتیجه را بگیرید. متخصصان لیمومی تمام موادغذایی لازم را در برنامه‌ غذایی‌تان لحاظ کرده‌اند.

منابع:

Pregnancy Birth Baby

Caring for Kids

Health Direct

University of Rochester