تأثیر وزن بر باروری چیست؟
زمانی که شخص از شاخص و استانداردهای وزنی خود فاصله می‌گیرد رفتهرفته با عوارض و مشکلاتی روبه‌رو خواهد شد. معمولاً این اختلالات در خانم‌ها قابل‌ملاحظه‌تر است؛ اما این عبارت به این معنا نیست که مردان از عوارض چاقی یا کمبود وزن در امان هستند.
نداشتن وزنی سالم نه‌تنها ظاهر و سلامت جسمی شما را درگیر می‌کند؛ بلکه آینده و سلامت روانی شما را نیز مختل خواهد کرد. به‌عنوان‌مثال: تأثیر چاقی بر ناباروری یک امر انکارناپذیر است که بنا به دلایل زیر می‌توانیم مهر تأییدی بر این موضوع بزنیم.
طبق نتایج به‌دست‌آمده از تحقیقات متعدد در سراسر جهان، چاقی می‌تواند بر باروری تأثیر منفی داشته باشد. در زنان، چاقی می‌تواند به مشکلاتی مانند سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) منجر شود که باعث نامنظم شدن چرخه قاعدگی و مشکلات تخمک‌گذاری می‌گردد.
چاقی در مردان، موجب کاهش کیفیت و تعداد اسپرم‌های آنها شده و در مراتب بالاتر برایشان مشکلات هورمونی به همراه دارد؛ بنابراین داشتن وزن مناسب و سبک زندگی سالم می‌تواند به بهبود باروری کمک کند.
رژیم‌های مخصوص دوران بارداری و شیردهی لیمومی
تقویت جنین و مادر
مانع از افزایش بی‌رویه وزن
کاهش وزن سالم همراه با شیردهی
جلوگیری از افتادگی پوست بعد زایمان
کمبود وزن چه تأثیری بر باروری زنان دارد؟
کمبود وزن نیز می‌تواند تأثیرات منفی بر باروری داشته باشد. مانند چاقی، کمبود وزن نیز باعث کاهش قدرت باروری و مشکلات مربوط به آن می‌شود؛ بنابراین اگر از ما بپرسید که آیا کاهش وزن بر باروری تأثیر دارد؟
پاسخ ما بی‌تردید مثبت است. زیرا لاغری نیز بنا به دلایل زیر منجر به ناباروری خواهد شد:
- عدم تعادل هورمونی: کمبود وزن باعث کاهش تولید استروژن خواهد شد. این هورمون تأثیر بسیار زیادی در تنظیم چرخه قاعدگی و تخمک‌گذاری دارد.
- آمنوره یا قطع قاعدگی: همان‌طور که چاقی بر چرخه قاعدگی اثر می‌گذارد و می‌تواند باعث قطع آن شود، لاغری نیز در مواردی موجب آمنوره خواهد شد. مطالعات نشان می‌دهد که زنان دارای کمبود وزن نیز ممکن است با قطع کامل قاعدگی یا داشتن دوره‌های نامنظم روبرو شوند. این فرایند اثرگذاری مستقیمی بر چرخه تخمک‌گذاری دارد.
- کاهش کیفیت تخمک: زمانی که شخص با کمبود وزن مواجه باشد، طبیعتاً یک سری از مواد مغذی و آنتی‌اکسیدان‌ها نیز در بدن او سطح پایین‌تری خواهند داشت؛ بنابراین منجر به کاهش کیفیت تخمک‌ها و قدرت باروری‌شان می‌شود.
- پایین آمدن سطح لپتین: لپتین هورمونی است که توسط سلول‌های چربی تولید می‌شود و نقش مهمی در تنظیم تخمک‌گذاری دارد. کمبود وزن و بافت چربی باعث کاهش ترشح لپتین و ایجاد اختلال در تخمک‌گذاری خواهد شد.
- اختلالات تغذیه‌ای: بیماری‌هایی مانند بی‌اشتهایی عصبی یا آنورکسیا می‌توانند باروری را به‌شدت تحت‌تأثیر قرار دهد.
کمبود وزن چه تأثیری بر باروری مردان دارد؟
لاغری و کمبود وزن در مردان نیز منجر به کاهش قدرت باروری‌شان می‌شود که دلایل زیر به‌خوبی این عبارت را تأیید می‌کنند.
- کاهش کیفیت اسپرم: طبق آزمایشات انجام شده کمبود وزن؛ تعداد، حرکت و ساختار اسپرم را از محدوده طبیعی خارج می‌کند.
- بروز اختلالات هورمونی: کمبود وزن منجر به کاهش سطح تستوسترون، کاهش تولید اسپرم و میل جنسی در مردان می‌شود.
- کاهش انرژی و استقامت: لاغری و نداشتن وزنی سالم می‌تواند باعث خستگی و کاهش انرژی شود. این دو تأثیر مستقیمی بر عملکرد جنسی مردان دارد.
اضافه وزن چه تأثیری بر باروری زنان دارد؟
محققان بر این باورند که خانم‌های چاق یا دارای اضافه وزن به علت مسائل و مشکلات زیر قدرت باروری کمتری خواهند داشت:
- عدم تعادل هورمونی: اضافه وزن در زنان باعث افزایش تولید استروژن توسط بافت چربی می‌شود که می‌تواند اختلالات فراوانی را در چرخه قاعدگی و تخمک‌گذاری شخص ایجاد کند.
- سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS): شناسایی و بروز این بیماری در زنان چاق بسیار شایع‌تر از سایر خانم‌هایی است که به کمبود وزن دچار هستند. یکی از مهم‌ترین عوارض سندرم تخمدان پلی‌کیستیک به‌هم‌خوردن روند تخمک‌گذاری منظم یا عدم تخمک‌گذاری است.
- مشکلات تخمک‌گذاری: اضافه وزن یا چاقی خود عاملی مهم برای افزایش سطح هورمون‌های انسولین و لپتین است که می‌تواند به تخمک‌گذاری نامنظم یا کاهش کیفیت تخمک‌ها منجر شود.
- افزایش خطر سقط جنین: مطالعات نشان می‌دهد که مادران چاق شانس کمتری برای داشتن باروری کم‌خطر دارند و احتمال بروز خطر سقط جنین در این افراد بسته به میزان چاقی افزایش پیدا می‌کند.
- ایجاد اختلال در روند و روش‌های درمان ناباروری: چاقی می‌تواند پاسخ بدن به روش‌های درمانی ناباروری مانند IVF (لقاح مصنوعی) یا دارو درمانی‌ها را کاهش دهد.
آیا چاقی بر باروری مردان اثر می‌گذارد؟
در پاسخ به سؤال آیا وزن بر باروری مردان هم تأثیر می‌گذارد؟ باید بگوییم بله. کمبود وزن یا چاقی بر قدرت و میزان باروری مردان نیز اثرگذار است. زیرا موجب:
- کاهش کیفیت و تعداد اسپرم: چاقی می‌تواند تعداد اسپرم، حرکت اسپرم و ساختار اسپرم را تحت‌تأثیر قرار دهد. هر گونه اختلال در این فرایند قدرت باروری در مردان را کاهش می‌دهد.
- ایجاد اختلالات هورمونی: مورد دیگری که می‌توان به‌عنوان رابطه چاقی و ناباروری در مردان به آن اشاره کرد؛ کاهش سطح تستوسترون و افزایش سطح استروژن بر اثر چاقی است که به کاهش میل جنسی و کیفیت اسپرم منجر می‌شود.
- بروز مشکل و اختلال در نعوظ: دانشمندان به نتیجه رسیده‌اند که چاقی می‌تواند باعث مشکلات نعوظ شود. ایجاد هر نوع اختلال در فرایند نعوظ و انزال باروری مردان را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد.
- التهاب و استرس اکسیداتیو: چاقی می‌تواند باعث افزایش التهاب و استرس اکسیداتیو شود که به ساختار و کیفیت اسپرم آسیب می‌رساند.
راهکارهایی برای افزایش قدرت و میزان باروری در مردان و زنان
شما بسته به شرایط فردی و وزن خود می‌توانید با کمک روش‌های زیر قدرت باروری خود را بالا ببرید:
- حفظ وزن سالم: چاقی و کمبود وزن هر دو با ناباروری ارتباط مستقیم دارند؛ بنابراین سعی کنید که به وزن سالم دست پیدا کنید.
- تغذیه سالم: مصرف مواد مغذی مناسب قدرت باروری را افزایش می‌دهد.
- اجتناب از مصرف الکل و سیگار: مصرف الکل و دخانیات درست مانند چاقی بر ناباروری اثر می‌گذارد.
- مدیریت استرس: کنترل اضطراب و استرس بر کیفیت اسپرم و تخمک و کنترل وزن اثر دارد.
- مشاوره پزشکی: مشاوره با متخصص تغذیه می‌تواند به شناسایی و رفع کمبودهای تغذیه‌ای و تنظیم یک برنامه غذایی مناسب کمک کند.
- انجام تمرینات ورزشی مناسب: فعالیت بدنی منظم و متعادل موجب بهبود سلامت کلی و تعادل هورمونی کمک کند.
سن باروری در زنان
زنان دارای دوره و سن باروری به‌مراتب زیر هستند:
- ۲۰ تا ۳۰ سالگی: این دهه معمولاً بهترین دوره باروری زنان است. زیرا در این دوره، تخمک‌ها از نظر کیفیت و تعداد در بالاترین سطح خود قرار دارند و خطر بروز مشکلات بارداری و ناهنجاریهای ژنتیکی کمتر است.
- ۳۰ تا ۳۵ سالگی: باروری زنان در این سنین هنوز خوب است، اما به‌تدریج کاهش مییابد.
- ۳۵ تا ۴۰ سالگی: بعد از ۳۵ سالگی، باروری به طور قابل‌توجهی کاهش مییابد و احتمال سقط جنین، دیابت بارداری و ناهنجاریهای ژنتیکی افزایش مییابد.
- بعد از ۴۰ سالگی: در این دوره باروری زنان به‌شدت کاهشیافته زیرا تعداد تخمک‌ها و کیفیت آنها افت پیدا می‌کند. باردار شدن در این سنین دشوار است و خطرات بارداری دوره قبل شدت مییابد. بااینحال، برخی زنان هنوز قادر به بارداری هستند، اگرچه ممکن است نیاز به دریافت دارو و درمان‌ها پزشکی مانند لقاح مصنوعی (IVF) داشته باشند.
- یائسگی: معمولاً این دوره بین ۴۵ تا ۵۵ سالگی رخ می‌دهد و نشان‌دهنده پایان دوره باروری زنان است. در این دوره، تخمدان‌ها دیگر تخمک آزاد نمی‌کنند و سطح هورمون‌های استروژن و پروژسترون کاهش مییابد.
سن باروری در مردان
سن باروری در مردان به‌قرار زیر است:
- ۲۰ تا ۴۰ سالگی: بهترین زمان برای باروری مردان از نظر کیفیت و کمیت اسپرم همین دوره است.
- ۴۰ تا ۵۰ سالگی: باروری مردان در این سنین همچنان بالاست، اما ممکن است برخی تغییرات در کیفیت اسپرم مشاهده شود.
- ۵۰ سال به بالا: بعد از ۵۰ سالگی، کیفیت و کمیت اسپرم به‌تدریج کاهش مییابد و احتمال بروز جهش‌های ژنتیکی در اسپرم با افزایش سن بیشتر می‌شود. در نتیجه خطر ناهنجاریهای ژنتیکی و اثرگذاری بر سلامت جنین وجود دارد.
کلام آخر
به‌طورکلی ارتباط چاقی و ناباروری در مردان و زنان یکسان است؛ اما تأثیر چاقی بر باروری زنان عوارض و اختلالات بیشتری نسبت به مردان دارد. طبق پاسخی که به سؤال آیا چاقی باعث ناباروری می‌شود؟ دریافتیم که باید برای رسیدن به وزن سالم و افزایش قدرت باروری چه راهکارهایی را پیش رو بگیریم که یکی از آنها پیروی از رژیم‌های لاغری و برنامه‌های غذایی و ورزشی متناسب است.
رژیم مزوبولیک یکی از موفق‌ترین و به‌روزترین رژیم‌های حال حاضر است که کارشناسان لیمومی در یک جلسه رایگان به‌خوبی آن را برای شما تشریح خواهند کرد.
مخاطب عزیز! این مطلب جنبه آموزشی و اطلاعات عمومی دارد. همچنین بر اساس علم روز دنیا نوشته شده است. با این حال اگر مشکل و یا بیماری جسمی دارید، برای اجرای آن فقط با پزشک متخصص مشورت کنید.
بدون نظر! اولین نفر باشید