یکی از تروماهای کودکی و نوجوانی من، حضور در جمع دوستداران و عزیزانم بود. کسانی که پاره تنشان بودهام و نگرانم بودهاند اما نحوه رفتار با افراد چاق را نمیدانستند. همانهایی که از همان زمان تا حالا گاهی با نگاهی، زبان اشارهای و حتی کلامی قلبم را آزردهاند و نگذاشتهاند از حضور در کنارشان احساس امنیت کنم.
میدانم که گاهی گوشزدهایی برای کالری یک غذا یا چربی آن، از روی دلسوزی و دوستداشتن است. اما این را هم میدانم که راه درستی هم برای یک گفتوگوی سالم و سازنده وجود دارد که آنها از آن بیخبر هستند. به همین دلیل در این مقاله از مجموعه مقالههای مجله سلامتی لیمومی، از نحوه رفتار با افراد چاق حرف میزنم.
اگر نگران افزایش وزن عزیزانتان هستید، خواندن این مطلب را از دست ندهید.
قبل از چگونگی نحوه رفتار با افراد چاق با هم مرور کنیم:
میدانم که باید مراقب خوراکم باشم، میدانم که کالری شکلاتهایی که میخورم بالاست، که نباید برنج زیاد بخورم، که تهدیگ چرب است، که پنیر پیتزا سم و میدانم اضافه وزن دارم. من همه اینها را میدانم.
شما میدانید در کدام دستهبندی از شاخص تناسب اندام قرار دارید؟ طبق شاخص جهانی تناسب اندام، BMI، اگر وزن شما تقسیم بر قدتان به توان 2، بالای 30 باشد، شما از مرحله اضافه وزن عبور کرده و جزو افراد چاق محسوب میشوید.
اگر میخواهید بیشتر راجع به این شاخص بدانید، مقاله زیر را که درباره راهکارهای کاهش BMI است بخوانید.
8 راهکار عالی برای کاهش شاخص BMI + تست تناسب اندام
چاقها از وجود وزن زیاد توی بدنشان خبر دارند. مشکلات چاقی هم کم و بیش دست و پایشان را میگیرد. پس قبل از شروع گفتوگو این نکته را در نظر بگیرید که:
شما به عنوان خانواده و یا عزیزان افراد چاق، میتوانید با همراهی کلامی و عملی، انگیزه اصلی برای شروع را در آنها ایجاد و این مسیر را نیز برایشان هموارتر کنید، اما تنها به شرطی که این همراهی آگاهانه و همدلانه باشد. در غیر این صورت نه تنها سازنده نیست، بلکه روابط فردی شما را هم تخریب میکند.
همیشه به خاطر داشته باشید که مسئله وزن افراد قطعا یک مسئله شخصی است.
پس یادتان باشد که:
بدون اجازه دست یاریتان را دراز نکنید
با یکی از دوستهایم در یک کافه نشستهایم و داریم از آب و هوا میگوییم که یادش میافتد نگرانم است و میگوید که اگر همینطوری پیش بروم، میانسالی سختی خواهم داشت. خودم را کنترل میکنم که با مهربانی پاسخش را بدهم و با خودم میگویم بیا و به این مکالمات عادت کن.
عادت نمیکنم و در دفعههای بعدی، رابطهام را کمرنگ و کمرنگتر میکنم. آن عزیز فرصت کمک کردن به من و من فرصت کاهش وزن را از دست میدهیم.
دکتر روانشناس بالینی به اسم کیسی گودپاستر، میگوید: «اگر نگران تاثیر وزن عزیزانتان روی سلامتیشان هستید، باید نحوه رفتار با افراد چاق را بدانید.»
با گرفتن اجازه از آنها برای بحث شروع کنید. اگر نمیخواهند در مورد این موضوع صحبت کنید، به تصمیمشان احترام بگذارید و به آنها بگویید در صورتیکه نظرشان تغییر کرد و به همراهی شما نیاز داشتند، در دسترسشان خواهید بود.
میخ را سفت نکوبید
از شنیدن بایدها و نبایدها در رژیم غذایی متنفرم. دیدن لیست ممنوعات به خودی خود آزاردهنده است. حالا شما فرض کنید در گفتوگویی، عزیزی میگوید باید این را بخورم و این را نه. به تعداد آدمهای روی کره زمین برای کاهش وزن، نسخه پیچیده میشود.
اما آیا من دلم میخواهد فردی به جز پزشکم از بایدها و نبایدها بگوید؟
یکبار به توصیه دوستی به مدت چند شبانهروز سالاد خوردم و بعدها فهمیدم معدهام با کاهو سازگاری ندارد. یا به توصیه دوست دیگری آنقدر عسل و شیره و خرما خوردم که به مرز دیابت نزدیک شدم. از این تجویزها کم خاطره ندارم.
گودپستر در ادامه توصیههایی برای نحوه رفتار با افراد چاق میگوید: ارائه توصیههای سادهای مانند «چرا کمتر غذا نمیخورید و بیشتر ورزش نمیکنید» هم مفید نیست. او میگوید: «چنین توصیهای این پیام را میرساند که مدیریت وزن آسان است، در صورتی که ممکن است برای فرد بسیار دشوار و پیچیده باشد.»
قبل از تجویز نسخههای پزشکی به خودتان یادآوری کنید که شما پزشک نیستید و ساختار بدن او را نمیشناسید. ارائه لیست بایدها و نبایدها هم ممکن است از نظر جسمی سلامتی آنها را به خطر بیاندازد و هم ممکن است روانشان را آزرده خاطر کند.
پلیس غذایی نباشید
«میخوای همه این غذاها رو تنها بخوری؟»
«میدونی چقدر سمه این همه پنیر؟»
فرقی ندارد اعضای خانوادهام باشند یا همکاران و دوستان؛ از پلیسهای غذایی متنفرم.
در نحوه رفتار با افراد چاق از نقش پلیس غذا خارج شوید؛ چرا که فقط باعث احساس شرم و گناه میشوید.
تحقیقات نشان میدهد که اظهار نظر منفی به فردی که دوستش داریم، سلامت روان او را به خطر میاندازد.
مطالعهای که در ژوئن 2016 در مجله Eating and Weight Disorders منتشر شد، نشان داد که:
زنانی که در دوران کودکی مورد بازخواست یا اظهار نظر والدینشان، در مورد اضافه وزنشان، قرار گرفتهاند، در بزرگسالی از وزن خود نارضایتی بیشتری داشتند.
ایجاد حس شرمساری راه موثری برای وادار کردن فرد به انجام کاری نیست. گودپستر میگوید: «به خاطر داشته باشید که تغییر پایدار هرگز از تحت فشار قرار گرفتن یا احساس گناه برای تغییر توسط دیگران اتفاق نمیافتد. فرد باید برای کاهش وزن خود انگیزه داشته باشد تا بتواند برای دراز مدت مشکلات و دشواریهای مسیر را به جان بخرد.»
بدانید که نحوه رفتار با افراد چاق نیاز به همدلی دارد
گاهی انقدر از تلاش برای کاهش وزن خسته میشوم که فقط به گوشی برای شنیدن خستگیهایم نیاز دارم.
ترجیح میدهم از سمت عزیزانم همدلی، همراهی و حمایت عاطفی دریافت کنم و بعد برای کمک ازشان درخواست کنم.
چه کمکی؟
گودپستر توصیه میکند به جای تمرکز صرف بر روی یک فرد خاص که وزن اضافی دارد، تغییر رفتار سالم با هم به عنوان یک خانواده را جایگزین کنیم. او میگوید: «برای مثال، خوب است کل خانواده در خرید مواد غذایی و آمادهسازی وعدههای غذایی کمک کنند، با هم به پیادهروی بروند یا در فعالیت بدنی گروهی شرکت کنند.»
تحقیقات علمی از رویکرد تلاش مشترک برای کاهش وزن موثر هم پشتیبانی میکند. مطالعهای که در فوریه 2018 در ژورنال ارتباطات سلامت منتشر شد، نشان داد افرادی که در یک برنامه کاهش وزن آنلاین 15 هفتهای با دوستان خود شرکت کردند، نسبت به افرادی که این برنامه را به تنهایی انجام دادند، کاهش وزن بیشتری داشتند.
عاشقانه و نه منتقدانه حرف بزنید
گاهی آنقدر صحبتها و نصیحتها جدی و محکم است که یادم میرود از سمت عزیزانم میشنومشان.
اگر از روی دلسوزی و به خاطر نگرانی از وضعیت سلامتی عزیزتان، در مورد کاهش وزن با او صحبت میکنید، نیت خودتان را در طول گفت و گو مرور کنید و قبل از اینکه حرفی بزنید، با معیار دوستی محکش بزنید.
به شریک زندگیتان فرصت درک علاقه و اهمیتی را که برای او قائلید، بدهید.
برای مثال میتوانید بگویید:
«قطعا میدونی من با هر شکل و هر وزنی همراهت هستم و خواهم بود، اما میخوام مطمئن شم تو رو طولانیتر و سالمتر کنار خودم دارم.»
در تشویق محتاط باشید
روزی به یکی از دوستانم گفتم که به او و کاهش وزنش غبطه میخورم. توانایی و ارادهاش را تحسین و برایش آرزوی موفقیت کردم. بعد فهمیدم که کاهش وزنش نتیجه یک شکست عاطفی، بیماری سخت و شرایط روحی نابهسامان بوده است. آن زمان نمیدانستم که در نحوه رفتار با افراد چاق، این کار اشتباهی است.
حالا فهمیدهام که ممکن است کاهش وزن در گروی بیماری یا اقدامات کنترلی ناسالم وزنی باشد. پس نباید بدون اطلاع از کاهش وزنشان تعریف کرد، مگر اینکه فرد مورد علاقه شما به طور خاص آن را درخواست کرده باشد.
گودپستر میگوید: میدانم که گاهی گوشزدهایی برای کالری یک غذا یا چربی آن، از روی دلسوزی و دوستداشتن است. «بعضی از افراد وقتی شروع به کاهش وزن میکنند، از تعریف و تمجیدها قدردانی میکنند، زیرا در تشخیص تغییر در خود مشکل دارند و برخی دیگر وقتی درباره بدنشان اظهارنظر میشود، احساس ناراحتی و زیر میکروسکوپ بودن میکنند».
یادتان باشد که هر سخن جایی و هر نکته مکانی دارد
وسط مهمانی فارغالتحصیلی، روز تعدیل شدن از سرکار، لحظه دریافت نمره قبولی و لحظههای خاص را برای صحبت راجع به چاقی مناسب نمیدانم.
زمانبندی مناسب از مهمترین اصول موفقیت در گفتوگو است. وقتی فرد مقابل در شرایط روحی مناسبی نیست، به میان کشیدن موضوع اضافه وزن آسیبزننده است. ممکن است زمان بیشتری برای عبور از شرایط سخت لازم باشد، برای مثال زمانی که فرد از همسرش طلاق گرفته یا رابطه عاطفی را پایان داده است. پس فراموش نکنید که در لحظه گفتوگو کجایید و در چه موقعیتی!
برای جمعبندی بدانیم که:
هیچوقت برای تغییر دیر نیست. به جای اینکه زمان زیادی از مکالمههای روزانهتان را صرف پیشنهادهای غذایی، صحبت راجع به تناسب اندام و چاقی و اضافه وزن بکنید، رابطه دوستانهتان را قویتر بسازید.
اگر واقعا دوست چاقتان را دوست دارید کنار او باشید و او را در این مسیر همراهی کنید. مسیری که احتمالا چند باری توی آن قرار گرفته است و به مرور زمان از آن خارج شده است.
چالش چاقی یک شبه تمام نمیشود. دیر و زود دارد اما سوخت و سوز ندارد. سعی کنید با دادن انگیزه، کمکردن میزان استرس، همراهی در ورزش و تغییر رژیم غذایی مشترک، به دوستتان بفهمانید که کنارش هستید. دور شوخیهای کلامی با کلمه «چاق» را خط بکشید و در صورت درخواست کمک از سمت او، از یک مشاوره تغذیه متخصص برایش وقت بگیرید و تهیه نسخه رژیم غذایی مناسب را به کاردانش بسپارید.
برای دریافت رژیم لیمومی کلیک کنید.
منبع:
بدون نظر! اولین نفر باشید