اگر قرار باشد رژیم‌های امروزی را از نظر محبوبیت و تعداد پیروان رتبه‌بندی کنیم به احتمال خیلی زیاد رژیم کتوژنیک در رتبه‌های اول قرار می‌گیرد. بعد از آن هم نوبت به اتکینز می‌رسد. هردوی این رژیم‌ها اساس یکسانی دارند و بر مصرف کم کربوهیدرات و افزایش مصرف چربی و پروتئین تاکید دارند.
از آنجایی که هر دوی این رژیم‌ها بر محدود کردن کربوهیدرات تاکید دارند، ممکن است فکر کنید رژیم کتو و اتکینز اساساً یکسان هستند، اما تفاوت‌های مهمی بین این دو وجود دارد. در این مقاله از «مجله سلامتی لیمومی» به سراغ شناخت و مقایسه این دو رژیم رفته‌ایم تا با تفاوت رژیم کتوژنیک و رژیم اتکینز آشنا شویم.
رژیم کتوژنیک چیست؟
رژیم کتوژنیک نوعی رژیم غذایی است که بر اساس مصرف کم کربوهیدرات و مقدار زیادی چربی تشکیل شده است. هدف اصلی این رژیم، وارد کردن بدن به وضعیتی به نام کتوز (Ketosis) است. در این وضعیت، بدن به دلیل کاهش قابل توجه کربوهیدرات مصرفی، مجبور می‌شود چربی‌ها را به عنوان منبع انرژی استفاده کند. در این فرآیند، چربی‌ها به اسیدهای چرب برای تولید انرژی تجزیه می‌شوند که به نام “کتون‌ها” شناخته می‌شوند.
رژیم کتوژنیک علاوه بر اینکه به عنوان یکی از روش‌های کاهش وزن شناخته می‌شود، راه حلی برای بهبود سطح انرژی، کنترل قند خون و افزایش تمرکز ذهنی نیز هست. البته رژیم کتو هم مانند سایر رژیم‌ها عوارضی را به همراه دارد. کاهش انرژی، سرگیجه، تهوع و تغییرات دستگاه گوارش از عوارض رژیم کتوژنیک است.
رژیم اتکینز چیست؟
رژیم اتکینز با تاکید بر مصرف چربی‌ها، فرد را به استفاده کمتر موادغذایی حاوی کربوهیدرات دعوت می‌کند. این رژیم درست مانند رژیم کتوژنیک عمل می‌کند و تاثیرات مشابهی بر متابولیسم بدن دارد. این رژیم دارای چهار مرحله اساسی است که در ادامه به طور مختصر به آن‌ها اشاره کرده‌ایم.
- کاهش مصرف کربوهیدرات‌ها: در این رژیم، مصرف کربوهیدرات‌های ساده مانند شکر، نان، برنج، ماکارونی و سیب‌زمینی به حداقل می‌رسد. به جای آن، مصرف مواد غذایی حاوی پروتئین و چربی بالا افزایش می‌یابد.
- مصرف چربی‌های سالم: رژیم اتکینز بر مصرف چربی‌های سالم مانند روغن‌های گیاهی، ماهی، آووکادو و تخم مرغ تاکید دارد و مصرف چربی‌های ناسالم مانند چربی اشباع‌شده را ممنوع کرده است.
- مصرف مقدار مناسبی از پروتئین: افرادی که از این رژیم پیوری می‌کنند می‌توانند پروتئین را در حد متوسط (کمی بیشتر از کربوهیدرات و کمتر از چربی) مصرف کنند. منابع پروتئینی رژیم اتکینز شامل ماهی، گوشت قرمز، مرغ، تخم مرغ و محصولات لبنی هستند.
- فیبر: مصرف مقدار کافی فیبر در رژیم اتکینز با خوردن سبزیجات و میوه‌های خوراکی تامین می‌شود.
شباهت رژیم کتوژنیک و رژیم اتکینز
جالب است بدانید که رژیم کتوژنیک بسیار شبیه به رژیم اتکینز است و این دو نوع رژیم لاغری تنها در چند بخش جزیی با یکدیگر تفاوت‌هایی دارند. هر دو رژیم به کاهش مصرف کربوهیدرات‌ها و افزایش مصرف چربی‌ها توجه می‌کنند، اما تعداد و نوع مصرف پروتئین‌ها در هر رژیم متفاوت باشد.
هر دو رژیم ممکن است با کاهش میزان کالری مصرفی شما منجر به کاهش وزنتان شود. در این رژیم‌ها بسیاری از غذاها و خوراکی‌های پر کربوهیدرات مانند شیرینی‌ها، چیپس و نوشیدنی‌های شیرین که کالری بالایی داشته و افزایش وزن را به همراه دارند، محدود و ممنوع می‌شود؛ درنتیجه وزن فرد کاهش پیدا می‌کند.
بیشتر بخوانید: رژیم اتکینز؛ راهی برای لاغری سریع و بلندمدت
سایر شباهت‌های این دو رژیم لاغری با یکدیگر در این موارد است:
- کاهش مصرف کربوهیدرات‌ها: هر دو رژیم بر اساس کاهش مصرف کربوهیدرات‌ها برای ایجاد وضعیت کتوز در بدن تعریف شده‌اند. در وضعیت کتوز، بدن به دلیل کمبود کربوهیدرات، چربی‌ها را به عنوان منبع اصلی انرژی مصرف می‌کند و به جای گلوکز، کتون‌ها که ترکیبات شیمیایی حاصل از تجزیه چربی‌هاست را می‌سوزاند.
- تشویق به مصرف چربی: هر دو رژیم فرد را به مصرف چربی‌های سالم مانند روغن‌های گیاهی، ماهی، آووکادو و تخم مرغ تشویق می‌کنند.
- محدودیت مصرف قند: هر دو رژیم سعی دارند مصرف قندها به خصوص قندی که در ترکیبات نان، خوراکی‌های شیرین و شکر موجود است را محدود کنند.
تفاوت رژیم کتوژنیک و اتکینز
everydayhealth می‌گوید که تفاوت رژیم کتوژنیک و رژیم اتکینز در موارد بسیار جزیی است. رژیم کتو رویکرد پروتئینی متوسطی دارد و به فرد اجازه می‌دهد که حدود ۲۰ درصد کالری روزانه را از پروتئین دریافت کند. این درحالی است که در رژیم اتکینز فرد اجازه دارد تا 30 درصد کالری روزانه را متناسب با مرحله رژیم خود از پروتئین دریافت کند.
علاوه بر این، در رژیم کتو هدف این است که بدن خود را با محدود کردن شدید مصرف کربوهیدرات در حالت کتوز نگه دارید. از سوی دیگر، رژیم اتکینز شامل افزایش تدریجی مصرف کربوهیدرات است که در نهایت بدن شما را از کتوز خارج می‌کند.
برای افرادی که رژیم دارند همیشه خوردن نوشیدنی‌های مختلف و سرو غذاهای متنوع یک چالش بزرگ محسوب می‌شود. از مزایای رژیم اتکینز این است که در مصرف کربوهیدرات انعطاف‌پذیری خوبی از خود نشان می‌دهد و فرد می‌تواند تنوع بیشتری از غذاها، میوه‌ها، سبزیجات و حتی برخی غلات را مصرف کند.
بیشتر بخوانید: رژیم کتوژنیک چیست؟ با میوه‌های مجاز در رژیم کتوژنیک آشنا شویم
خبر خوب برای افرادی که همیشه در کنار غذا ماست یا دوغ مصرف می‌کنند این است که در رژیم کتوژنیک، بعضی از محصولات لبنی مثل شیر که کربوهیدرات قابل توجهی دارند، محدود شده است اما رژیم اتکینز تاکیدی بر عدم مصرف محصولات لبنی ندارد.
یکی از تفاوت‌های مهم رژیم کتوژنیک با رژیم اتکینز در مدت زمان رعایت و نتیجه‌گیری آن‌هاست. از آنجایی که رژیک کتو کاهش وزن سریعی به‌دنبال دارد افراد زیادی به سمت آن جذب می‌شوند؛ اما محدودیت‌ها و پیچیدگی‌های این رژیم، رعایت قواعد کتو را در طولانی مدت برای فرد سخت و دشوار می‌کند. این درحالی است که اتکینز انعطاف بیشتری داشته و رعایت آن در بلندمدت راحت‌تر است.
رژیم کتوژنیک بهتر است یا رژیم اتکینز؟
تصمیم اینکه رژیم کتوژنیک بهتر است یا رژیم اتکینز کاملا به شما بستگی دارد. اما قبل از اینکه هر تصمیمی برای گرفتن رژیم بگیرید بهتر است بدانید که هر رژیمی با همراهی ورزش است که نتایج بهتری از کاهش وزن و ثبات وزن جدید را به همراه دارد.
به‌علاوه بهتر است به جای اینکه بدون مشورت با متخصص رژیم بگیرید یا به سراغ رژیم‌های محدودکننده بروید، از دستورالعملی پیروی کنید که در آن حداقل محدودیت‌ها وجود دارد و با سبک زندگی شما همسو باشد. رژیم‌های لیمومی با توجه به شرایط متابولیسم و زندگی شما توسط کارشناسان تغذیه و پزشکان متخصص تهیه می‌شود.
درباره این دو رژیم باید گفت که هیچ یک از رژیم‌های کتو یا اتکینز برای افراد مبتلا به دیابت، بیماری قلبی یا بیماری کلیوی توصیه نمی‌شود. اگر هنوز مطمئن نیستید که کدام یک از این رژیم‌ها برای شما مناسبت‌تر است حتما با پزشک متخصص مشورت کنید.
درنهایت بدانید که رعایت رژیم اتکینز در درازمدت آسان‌تر است، زیرا به شما اجازه می‌دهد تا به تدریج کربوهیدرات‌ها را به رژیم خود اضافه کنید و عوارض جانبی کمتری نسبت به رژیم کتو دارد. رژیم کتو به عنوان یک برنامه کاهش وزن ایجاد نشده، بنابراین محدودتر است و از نظر تغذیه متعادل نیست.
جمع‌بندی
رژیم کتوژنیک و رژیم اتکینز ازجمله رژیم‌های مشابهی هستند که با افزایش چربی بدن به لاغری شما کمک می‌کنند. اگر برایتان سوال است چگونه می‌شود با افزایش چربی به تناسب اندام رسید، باید بگوییم که در این دو رژیم بدن در حالت کتوز قرار می‌گیرد.
حالت کتوز زمانی اتفاق می‌افتد که بدن کربوهیدرات کمی داشته باشد. در چنین شرایطی بدن فرد رژیم‌گیرنده برای سوخت‌وساز به‌جای مواد قندی و کربوهیدرات به سراغ چربی می‌رود؛ درنتیجه در بلند مدت لاغری و کاهش وزن زیادی را به همراه دارد.
این دو رژیم بسیار شبیه به یکدیگر هستند و تنها تفاوتی جزیی در مصرف پروتئین دارند. کسانی که رژیم اتکینز گرفته‌اند می‌توانند در روز ۳۰ کالری پروتئین مصرف کنند، درحالیکه در رژیم کتوژنیک این میزان ۲۰ کالری است.
تفاوت بعدی در مصرف لبنیات است که در رژیم کتو آزاد بوده و در رژیم اتکینز ممنوع است. از آنجایی که رژیم کتو شرایط پیچیده‌تر و سخت‌تری دارد، رعایت آن در بلندمدت سخت‌تر است. این درحالی است که رژیم اتکینز ساده‌تر بوده و راحت‌تر می‌توان به آن پایبند بود.
نکته 1: این مطلب صرفا جنبه آموزش و اطلاع‌رسانی دارد و برای اجرای آن، باید با یک متخصص مشورت کنید.
نکته 2: چنانچه در حال اجرای رژیم لیمومی هستید، تمام موادغذایی موردنیاز شما در برنامه ذکر شده است و باید مطابق برنامه‌تان عمل کنید.
منابع:
بدون نظر! اولین نفر باشید