بیماری کرون چیست؟
بیماری کرون نوعی بیماری التهابی روده (IBD) است که با تورم بافتهای دستگاه گوارش، درد شکم، اسهال شدید، خستگی، کاهش وزن و سوء تغذیه را به همراه دارد. التهاب نای از این بیماری میتواند نواحی مختلفی از دستگاه گوارش، مثل روده کوچک را هم درگیر کند و اغلب به لایههای عمیقتر روده گسترش پیدا میکند.
کرون بیماری دردناک و ناتوانکننده است که گاهی اوقات حتی زندگی اشخاص را هم تهدید میکند، اما با وجود اینکه هیچ درمانی برای آن وجود ندارد، پزشکی نوین روشهایی را برای کاهش و مدیریت علائم در طولانیمدت پیدا کرده تا بتوان التهابات ناشی از این بیماری را به خوبی بهبود داد.
رژیم مخصوص بیماریهای گوارشی لیمومی
بدون استپ وزنی
بدون گرسنگی
هماهنگ با داروهای مصرفی
متناسب با مزاج
مناسب محل کار
هماهنگ با ژنتیک
علائم بیماری کرون چیست؟
بستهبه اینکه کدام قسمت روده تحت تأثیر قرار میگیرد، علائم بیماری کرون متفاوت است و میتواند موارد زیر را شامل شود:
درد
سطح درد از فردی به فرد دیگر متفاوت است و به محل التهاب روده بستگی دارد. عموماً افراد احساس درد را در قسمت پایین شکم تجربه میکنند.
زخم روده
این زخمها ممکن است به خونریزی منجر شوند و افراد به واسطه خونِ موجود در مدفوع، متوجه آن میشوند.
زخم دهان
زخم دهان یکی از مهمترین و شایعترین علائم بیماری کرون شناخته میشود.
اسهال
اسهال در این بیماری میتواند خفیف باشد، اما معمولاً مخاط، خون یا چرک را در آن میبینید. جدا از این، ممکن است افراد در طول این بیماری میل به اجابت مزاج داشته باشند اما برونریزی نداشته باشند.
خستگی
مبتلایان به این بیماری اغلب احساس خستگی بیش از اندازهای دارند.
تب
بیماری کرون میةواند باعث افزایش دمای بدن و حتی بروز تب در طولانیمدت شود، که خود علائم بیشتری مثل حالت تهوع را در شخص ایجاد میکند.
تهوع و استفراغ
اختلال در دستگاه گوارش میتواند حالت تهوع و استفراغی را در فرد بهوجود آورد.
تغییر اشتها
گاهی اوقات به واسطه بروز علائم اولیه، اشتهای اشخاص دستخوش تغییرات بسیار زیادی میشود و بیمار به شکل مداوم احساس سیری میکند.
کاهش وزن
در پی کاهش اشتها و احساس سیری طولانیمدت، وزن افراد مبتلا به کرون در یک بازه زمانی کوتاه به میزان بسیار زیادی کاهش پیدا میکند.
کمخونی
خونریزی و زخم در قسمتهای مختلف روده میتواند منجر به از دست دادن خون شود و در طولانیمدت، زمینه را برای بروز بیماریهای بیشتر مثل کمخونی فراهم کند.
خونریزی مقعد
پوست مقعد بهواسطه این بیماری ترک خورده و درد و خونریزی را برای بیمار بهوجود میآورد.
بیماری کرون چند نوع دارد؟
در پاسخ به این سوال که انواع بیماری کرون چیست؟ میتوانیم به ۵ نوع شایع این بیماری اشاره کنیم:
ایلئوکولیت
شایعترین نوع این بیماری، ایلئوکولیت است که انتهای روده کوچک و روده بزرگ یا همان کولون را درگیر میکند.
ژژوئیلیت
این نوع از بیماری کرون میتواند لکههای التهابی در ژژنوم و ایلئوم ایجاد کند. بسیاری این نوع از بیماری را تحت عنوان «کرون روده کوچک» هم میشناسند.
بیماری کرون معده و دوازدهه
این بیماری روی معده و دوازدهه، یا همان ابتدای روده کوچک، تأثیر میگذارد.
ایلیت
این نوع از بیماری فقط روی ایلئوم یا همان روده کوچک تأثیر میگذارد و علائم بروز پیدا کرده هم تنها به این قسمت از بدن اختصاص دارد.
کولیت کرون
این نوع از بیماری تنها روده بزرگ را درگیر میکند و التهابات در این قسمت گسترش مییابند.
بیماری کرون چگونه تشخیص داده میشود؟
تشخیص اولیه بیماری کرون در افراد معمولاً به علائم مداومی مثل اسهال، گرفتگی شکم یا کاهش وزن غیرقابل توضیح مرتبط است و بیماران به این دلیلها به پزشک مراجعه میکنند.
پزشکان در اولین قدم، سابقه پزشکی و خانوادگی بیمار را بررسی کرده و سپس معاینهای فیزیکی انجام میدهند تا ببینند آیا علائم کرون مثل تورم یا حساسیت در شکم وجود دارد یا نه. در مرحله بعدی روشهای آزمایشی زیر برای تشخیص قطعی این بیماری در نظر گرفته میشود:
تستهای آزمایشگاهی
تستهای آزمایشگاهی مثل آزمایش خون یا آزمایش مدفوع، نمونهای از مایع یا بافت را برای علائم میکروسکوپی بیماری مورد بررسی قرار میدهند.
به عنوان مثال، تعداد بالای گلبولهای سفید ممکن است نشاندهنده عفونت یا التهاب در بدن باشد و سطوح پایین گلبولهای قرمز نشاندهنده کمخونی است؛ یکی از علائم رایجی که بیماری کرون به خود اختصاص میدهد.
تصویربرداری
در مرحله بعد، پزشکان با تجویز سیتی اسکن یا MRI، تلاش میکنند تا دستگاه گوارش را به شکل دقیقتری مورد بررسی قرار دهند و ببینند که التهاب تا چه اندازه شدید است.
آندوسکوپی
آندوسکوپی، یک لوله نازک با نور و دوربین است که به دستگاه گوارش فرستاده میشود تا از نواحی که التهاب دارد، عکس و فیلم بگیرد.
دو نوع از آزمایش تحت عنوان کولونوسکوپی یا آندوسکوپی فوقانی برای این بیماری تجویز میشود تا پزشکان بتوانند از دهان تا تمامی قسمتهای روده را مورد بررسی قرار دهند و حتی نمونه بافتهای بیوپسی دریافت کنند.
راههای درمان بیماری کرون چیست؟
درمان قطعی برای حذف بیماری کرون وجود ندارد اما با پیشرفت تکنولوژی و علم پزشکی، روشهای بسیار زیادی در طول دهههای اخیر پدیدار شده تا بتوان علائم این بیماری را کنترل و بهبود بخشید. روشهایی مثل مصرف دارو، جراحی و مکملهای غذایی به بیماران کمک میکند تا التهاب خود را کاهش دهند، مشکلات تغذیهای خود را بهبود ببخشند و دردِ حاصل از علائم را درمان کنند.
در ادامه به برخی روشهای درمان بیماری کرون اشاره میکنیم:
مصرف دارو
گروهی از داروها مثل آمینوسالیسیلاتها، استروئیدها، آنتیبیوتیکها و داروهای مایع خواص ضد التهابی را به خود اختصاص میدهند و جدا از اینکه میتوانند علائم مختلف مثل اسهال را بهبود ببخشند، التهاب و درد ناشی از آن را هم کمتر میکنند.
زیستداروها
زیستداروها یا همان بیولوژیکها نوعی دارو هستند که دانشمندان از موجودات زنده ساختهاند و با هدف قرار دادن پروتئینهایی که منجر به التهاب میشوند، پاسخ ایمنی بدن را کمتر میکنند. اینفلیکسیماب و آدالیمومب دو نوع از این زیستداروها هستند که برای بیماری کرون تجویز میشود.
عمل جراحی
در برخی موارد، داروها پاسخی روی علائم ندارد و به همین خاطر، پزشکان عمل جراحی را برای بهبود این بیماری پیشنهاد میکنند. کولکتومی یکی از این دست بیماریها است که در آن، جراح کل کولون یا روده بزرگ را برمیدارد.
روشهای درمانی طبیعی
تغییر در رژیم غذایی، خوردن وعدهّای غذایی کوچک، جوشاندن یا بخارپز کردن غذا، ترک سیگار، انجام مدیتیشن و مصرف روغنهایی مثل روغن پاتچولی و نعنا، میتواند به کاهش التهاب و کنترل علائم این بیماری در طولانیمدت کمک کند.
برای بیماری کرون چه بخوریم؟
بهطور کلی، گروههایی از مواد غذایی وجود دارند که میتوانند التهابات ناشی از بیماری کرون را کاهش دهند، مثل:
- میوهها: توت، موز، تمشک و سیب میوههایی هستند که میتوانند به کاهش التهاب کمک کنند.
- سبزیجات: کدو حلوایی، هویج پخته و لوبیا سبز سبزیجاتی هستند که در بهبود بیماری کرون نقش دارند.
- غذاهای غنی از اسیدهای چرب امگا ۳: ماهیهای چربی مثل سالمون، تن، ماهی خالخالی اطلس، کرده گردو، دانه چیا و روغن بذر کتان امگا ۳ بسیار بالایی دارند و میتوانند در رژیم غذاییتان جای بگیرند.
- مواد غذایی حاوی نشاسته: سیبزیمینی، برنج، بلغور جو دوسر و سبزیجاتی با برگ سبز همگی نشاسته خوبی دارند و میتوانند التهابات دستگاه گوارشتان را به میزان زیادی کمتر کنند.
داروهای بیماری کرون کداماند؟
معمولاً برای بهبود علائم و کنترل هرچه بهتر بیماری، افرادی که با کرون دستوپنجه نرم میکنند به سراغ داروهای زیر میروند:
- استروئیدها مثل پردنیزولون
- داروهای سرکبوکننده سیستم ایمنی مثل آزاتیوپرین، مرکاپتوپورین و متوترکسات
- زیستداروهایی مثل آدالیمومب و ودولیزومب
- آنتیبیوتیکها
در نظر داشته باشید که تمام داروهای ذکر شده باید با تجویز پزشک و دوز مشخصشده آنها مصرف شود، در غیر این صورت میتواند نتایج مخربتری را بههمراه داشته باشد و علائم این بیماری را به میزان بسیار زیادی تشدید کند.
سخن پایانی
کرون بهعنوان یک بیماری مزمن و طولانیمدت شناخته میشود که التهاباتی را در دستگاه گوارش ایجاد میکند، آن هم با دلیلی که هنوز از سوی پزشکان تشخیص داده نشده است. این بیماری شرایط دردناک را برای شخص بههمراه خواهد داشت، کیفیت زندگی را کمتر میکند و عوارضی کشندهتر را به همراه دارد.
با این حال، افرادی که به این بیماری مبتلا شدهاند میتوانند با استفاده از درمانهای دارویی، زیستداروها، عمل جراحی و روشهای خانگی مثل تغییر در رژیم غذایی و انجام مدیتیشن برای کاهش استرس، علائم این بیماری را در طولانیمدت کاهش دهند. در نتیجه، پیشنهاد میکنیم در صورت بروز علائم کرون در طولانیمدت، به پزشک مراجعه کنید و سریعاً برای انجام روشهای درمانی اقداماتی را در نظر بگیرید.
مخاطب عزیز! این مطلب جنبه آموزشی و اطلاعات عمومی دارد. همچنین بر اساس علم روز دنیا نوشته شده است. با این حال اگر مشکل و یا بیماری جسمی دارید، برای اجرای آن فقط با پزشک متخصص مشورت کنید.
بدون نظر! اولین نفر باشید