قرص اورژانسی ضد بارداری چیست؟
قرص اورژانسی ضد بارداری از بارداری بعد از رابطه جنسی محافظت نشده جلوگیری می‌کند. به‌عنوان‌مثال، اگر کاندوم پاره شده باشد یا یک قرص جلوگیری ماهانه را فراموش کرده باشید، می‌توانید از این دارو استفاده کنید. ۲ نوع قرص ضد بارداری اورژانسی وجود دارد:
- Levonelle که باید در عرض ۷۲ ساعت (۳ روز) پس از رابطه جنسی مصرف شود.
- ellaOne که باید ظرف ۱۲۰ ساعت (۵ روز) پس از رابطه جنسی مصرف شود.
عملکرد هر دو قرص جلوگیری یا به تأخیر انداختن تخمک‌گذاری (آزاد شدن تخمک) است. پیشگیری از بارداری اورژانسی باید در اسرع وقت انجام شود تا مؤثر باشد.
چند نکته در مورد قرص ضد بارداری
- شما باید قرص ضد بارداری اورژانسی را در عرض ۳ روز (لوونل) یا ۵ روز (ellaOne) پس از رابطه جنسی محافظت نشده مصرف کنید تا مؤثر باشد. هر چه زودتر آن را مصرف کنید، مؤثرتر است.
- IUD در پیشگیری از بارداری مؤثرتر از قرص‌های ضد بارداری است. آمار‌ها نشان می‌دهند کم‌تر از ۱٪ از زنانی که از IUD استفاده می‌کنند باردار می‌شوند.
- مصرف قرص‌های ضد بارداری اورژانسی Levonelle یا ellaOne می‌تواند باعث سردرد یا شکم درد شود.
- قرص‌های اورژانسی ضد بارداری می‌توانند قاعدگی بعدی شما را زودتر، دیرتر یا دردناک‌تر از حد معمول کنند.
- اگر در عرض ۲ ساعت پس از مصرف لوونل یا ۳ ساعت پس از مصرف ellaOne دچار (استفراغ) شدید حتماً به پزشک مراجعه کنید؛ زیرا باید دوز دیگری بخورید یا IUD نصب کنید.
- اگر به‌دنبال منفی شدن تست بارداری خود هستید و قصد حاملگی ندارید بهتر است یک روش امن و مطمئن استفاده کنید. مصرف قرص اورژانسی فقط 2 بار در سال مجاز است و بیشتر از این مقدار ضرر دارد.
- پیشگیری از بارداری اورژانسی باعث سقط جنین نمی‌شود.
نحوه عملکرد قرص اورژانسی ضد بارداری چگونه است؟
Levonelle
لوونل حاوی لوونورژسترل، یک نسخه مصنوعی (ساخت بشر) از هورمون طبیعی پروژسترون است که در بدن توسط تخمدان‌ها تولید می‌شود. این باور وجود دارد که مصرف آن باعث توقف یا به تأخیر انداختن انتشار تخمک (تخمک‌گذاری) می‌شود.
برای جلوگیری از بارداری، لوونل باید ظرف ۷۲ ساعت (۳ روز) پس از رابطه جنسی مصرف شود. مصرف این قرص با روش‌های دیگر پیشگیری از بارداری شما تداخلی ندارد.
ellaOne
ellaOne حاوی اولیپریستال استات است که عملکرد طبیعی پروژسترون را متوقف می‌کند. این قرص باعث متوقف کردن یا به تأخیر انداختن تخمک‌گذاری می‌شود . برای جلوگیری از بارداری ellaOne باید در عرض ۱۲۰ ساعت (۵ روز) پس از رابطه جنسی مصرف شود.
در چه شرایطی می‌توان از قرص ضد بارداری استفاده کرد؟
استفاده از قرص اورژانسی ضدبارداری محدودیت دارد و نباید بیش از حد استفاده شود. بنابراین بهتر است از این قرص در شرایط خاص استفاده کنید که در ادامه در این باره توضیح دادیم:
- زمانی که از هیچ وسیله پیشگیری استفاده نشده باشد.
- ۳ وعده از دست دادن متوالی قرص‌های ضد بارداری خوراکی ترکیبی یا ۳ روز تأخیر در هفته اول چرخه
- بیش از ۳ ساعت تأخیر از زمان معمول مصرف قرص پروژسترون (مینی قرص) یا بیش از ۲۷ ساعت پس از مصرف قرص قبلی
- بیش از ۱۲ ساعت تأخیر از زمان معمول مصرف قرص حاوی دزوژسترل یا بیش از ۳۶ ساعت پس از مصرف قرص قبلی
- بیش از ۲ هفته تأخیر برای تزریق فقط پروژسترون نورتی استرون انانتات (NET-EN)
- بیش از ۴ هفته تأخیر برای تزریق فقط پروژسترون دپو مدروکسی پروژسترون استات (DMPA)
- بیش از ۷ روز تأخیر برای پیشگیری از بارداری تزریقی ترکیبی (CIC)
- هنگامی که نگرانی در مورد شکست احتمالی پیشگیری از بارداری وجود دارد مانند پارگی، لیز خوردن یا استفاده نادرست کاندوم.
- جابه‌جایی، شکستگی، پارگی یا برداشتن زودهنگام دیافراگم یا کلاهک دهانه رحم
- انزال در واژن یا در دستگاه تناسلی خارجی
- عدم ذوب شدن قرص یا فیلم اسپرم کش قبل از مقاربت
- اشتباه در محاسبه دوره پرهیز، یا عدم پرهیز یا عدم استفاده از روش مانع در روز‌های باروری چرخه
- خارج شدن دستگاه پیشگیری از بارداری داخل رحمی (IUD) یا ایمپلنت ضد بارداری هورمونی
تذکر: این شرایط متغیر است و توصیه می‌کنیم در هر حالتی با یک متخصص مشورت کنید.
چه کسانی نمی‌توانند از قرص اورژانسی استفاده کنند؟
اکثر خانم‌ها می‌توانند از قرص ضد بارداری استفاده کنند حتی دختران زیر ۱۶ سال هم مجاز هستند. اما اگر به ترکیبات این قرص حساسیت دارید، آسم شدید دارید یا از دارو‌هایی استفاده می‌کنید که ممکن است با آن تداخل داشته باشد، نمی‌توانید از قرص‌های ضد بارداری استفاده کنید. در ادامه برخی دارو‌هایی که با قرص اورژانسی تداخل دارند را به شما معرفی می‌کنیم:
- داروی گیاهی خار مریم
- برخی از دارو‌های مورد استفاده برای درمان صرع،HIV یا سل (TB)
- دارویی برای کاهش اسیدیته معده مانند امپرازول
- برخی از آنتی بیوتیک‌ها مانند ریفامپیسین و ریفابوتین
توجه داشته باشید که مصرف لوونل در دوران شیردهی بی‌خطر است. اگرچه مقادیر کمی از هورمون‌های موجود در قرص ممکن است به شیر مادر وارد شود؛ اما متخصصان معتقدند که برای کودک مضر نیست. لازم به ذکر است که ایمنی ellaOne در دوران شیردهی هنوز مشخص نیست.
در چه مواردی باید با پزشک مشورت کرد؟
اگر می‌خواهید تست بارداری شما مثبت نشود و از قرص اورژانسی استفاده کردید، بهتر است در شرایط زیر با پزشک مشورت کنید:
- نگران هر علامتی هستید.
- فکر می‌کنید ممکن است باردار باشید.
- پریود بعدی شما بیش از ۷ روز تأخیر دارد.
- قاعدگی شما کوتاه‌تر یا سبک‌تر از حد معمول است.
- هرگونه درد ناگهانی یا غیرعادی در زیر شکم خود دارید.
- درد ناگهانی یا غیر معمول در قسمت پایین شکم (معده) می‌تواند نشانه حاملگی خارج از رحم باشد؛ اما اتفاق نادری است.
خطراتی که با مصرف قرص اورژانسی سلامت شما را تهدید می‌کند؟
مصرف قرص ضد بارداری عوارض جدی یا طولانی مدتی ندارد اما می‌تواند باعث مشکلات زیر شود:
- سردرد
- درد شکم
- تغییر در قاعدگی بعدی
- احساس بیماری (اگر در عرض ۲ ساعت پس از مصرف Levonelle یا ۳ ساعت پس از مصرف ellaOne بیمار شدید حتماً به پزشک مراجعه کنید.)
اساساً قرص‌های جلوگیری عوارض جانبی کمی دارند. با این وجود، استفاده از آن‌ها نباید به‌عنوان یک روش مداوم برای کنترل بارداری در نظر گرفته شود. این قرص‌ها تنها برای موارد اضطراری مناسب هستند و استفاده مکرر از آن‌ها ممکن است منجر به اختلالات در چرخه باروری و مشکلات سلامتی دیگر شود.
آیا می‌توانیم قرص ضد بارداری اورژانسی را از قبل تهیه کنیم؟
شما می‌توانید قرص ضد بارداری را قبل از داشتن رابطه جنسی محافظت نشده بگیرید اگر:
- نگران شکست روش پیشگیری از بارداری خود هستید.
- به تعطیلات می‌روید.
- نمی‌توانید به راحتی این قرص را تهیه کنید و به داروخانه دسترسی ندارید.
کلام آخر
استفاده از قرص اورژانسی ضد بارداری یکی از روش‌های مهم در مدیریت بارداری ناخواسته و اضطراری است. این قرص‌ها در صورت استفاده درست و به موقع می‌توانند از بروز بارداری ناخواسته پس از رابطه جنسی جلوگیری کنند.
از مزایای اصلی استفاده از قرص اورژانسی ضد بارداری می‌توان به قابلیت استفاده در شرایط اضطراری، سهولت استفاده و کارایی نسبتاً بالا اشاره کرد.
با توجه به اهمیت و کاربرد این دارو، اطلاع‌رسانی صحیح و آگاهی عمومی درباره استفاده صحیح از قرص اورژانسی ضروری است. ضمنا برای کاهش نیاز به استفاده از این دارو‌ها، آموزش‌های مناسب در زمینه برنامه‌ریزی خانواده و استفاده از روش‌های باروری مؤثرتر دیگر بسیار اهمیت دارد.
هشدار! این مطلب صرفا جنبه آموزشی دارد و لیمومی هیچگونه مسئولیتی در قبال آن نمی‌پذیرد. برای استفاده و اجرای آن، لازم است با پزشک یا متخصص مربوطه مشورت کنید.
منابع
33 نظر
سلام من مشکل صرع دارم و قرص لاموتریژین مصرف میکنم میتونم قرص اورژانسی بخورم ؟
فقط با مشورت پزشک باید باشه چون تداخل داروی برای بیماری صرع اهمیت زیادی داره
سلام من یه رابطه محافظت نشده داشتم کاندوم پاره شده ریخته داخل واژن با آب هم شستم میترسم باردار بشم تا حالا قرص اورژانسی مصرف نکردم چکار باید بکنم؟
سلام خسته نباشید من یک رابط محافظت نشده داشتم و می ترسم باردار بشم قرص اورژانس هم مصرف نکردم ۷۲ ساعت نشده می تونم مصرف کنم
سلام دوست عزیز پیشنهاد میشه این قرص به دلیل عوارض زیادی که دارد مصرف نشود نهایتا مصرف مجاز آن 1 یا 2 بار درسال است که آن هم عوارض زیادی دارد ولی برای مصرف و پیشگری حتما به پزشک زنان مراجعه کنید
سلام.من 29 مرداد یه رابطه محافظت نشده داشتم.بعد 1 ساعت قرص اورژانسی مصرف کردم.طبق چرخه قاعدگی منظمیه داشتم 5 شهریور باید عادت ماهانه میشدم.الان 1هفته گذشته و عادت ماهانه نشدم .تست بتا انجام بدم نتیجه دقیق مشخص میشه الان؟
سلام وقت بخیر. بله دوست عزیر باید تست بدید تا نتیجه دقیق مشخص بشه
سلام وقت بخیر ،اگه لقاح صورت گرفته باشه قرص اورژانسی بخوریم بارداری صورت نمیگیره؟یا تاثیری نداره بارداری ادامه پیدا میکنه؟
سلام وقت بخیر. بستگی داره چه مدت زمانی از لقاح گذشته باشه
سلام من توماه خیلی قرص اورژانسی مصرف کزدم ایاخطرناک هس.اگه بخام قرص ال دی مصرف کنم چون اورژانشی خوردم ضررنداره
سلام وقت بخیر حتما با توجه به مفدار مصرفی که گفتید باید از پزشک زنان کمک بگیرید تا بررسی بشه برای بدنتون مشکلی پیش نیاد. لطفا از پزشک میزان مصرف قرص اورژانسی رو در زول سال بپرسید. مصرف این قرص ها به هیچ عنوان نباید از یه تعداد خیلی خیلی محدود در سال عبور کنه
سلام
سلام من تو این چند ماه قرص اورژانسی زیاد مصرف کردم الان چیکار باید بکنم
حتما به پزشک زنان مراجعه کنید و شرایطتون رو بگید تا راهنماییتون کنن. اگر لازمه آزمایش لازم انجام بدن و راه‌های کم‌خطرتری رو برای جلوگیری از بارداری بهتون پیشنهاد بدن.
سلام بنده هم دو روز پیش رابطه داشتم و قبل از 24 ساعت قرص اورژانس طی دو دوز 0/75 با فاصله ۱۲ ساعته مصرف کردم دومیش امروز ساعت ۶ صبح بوده امروز دوباره رابطه داشتم و باز ی قرص اورژانسی مصرف کردم بنظرتون دومین قرص نیازی بود یا نه و مشکلی نداره ؟
سلام وقت بخیر به طور کلی قرص اورژانسی بیشتر از 1-2 بار نباید در سال مصرف بشه در بیشترین حالت. پیشنهاد می‌کنیم فقط با مشورت پزشک متخصص زنان از روش‌های پیشگیری دیگری کمک بگیرید.
سلام
خسته نباشید …ببخشید من تویک ماه دوبار قرص خوردم الان هم احتیاج به این قرص دارم ..ضرر داره بخورم؟
سلام وقت بخیر. مصرف این قرص حیلی خیلی باید محدود باشه. پیشنهاد می‌کنیم از پزشک زنان راه‌های کم‌خطرتر پیشگیری از بارداری رو بپرسید.
سلام من ۴۵سالمه اگر بخوام قرص اورژانسی مصرف کنم ایا مشکلی برام پیش نمیاد ؟
سلام وقت بخیر. اگر فرد هنوز به سن یائسگی نرسیده باشد، محدودیت سنی بالایی برای پیشگیری از بارداری اورژانسی وجود ندارد. فقط حواستون باشه مصرف این قرص‌ها خیلی خیلی خیلی باید محدود باشه و اقدامات دیگه‌ای برای جلوگیری از بارداری انجام بدید.
سلام خسته نباشید عزیزان
من یک روز بعد از پریودی با نامزدم رابطه داشتم روش جلو گیری هم کاندوم بود بعد یهو متوجه پارگی کاندوم شدیم نامزدم بیشتر انزال رو بیرون انجام داد منم از ترس فوری رفتم قرص اورژانسی تنسی ۱/۵خوردم دوازده ساعت بعدشم یکی دیگه خوردم آیا احتمال بارداری وجود داره ؟؟
برای اولین باره استفاده میکنم ترو خدا کمکم کنید تجربه ندارم
سلام وقت بخیر. به طور کلی در تمام روزها امکان بارداری هست، اما این احتمال تقریبا در یک هفته بعد پریود و یک هفته قبل پریود کمتره (در زمان تخمک‌گذاری بیشتره) اگر طبق نظر پزشک و دکتر داروساز دوز مناسب رو مصرف کردید، احتمالا باردار نیستید با این حال تاثیر این قرص‌ها 100% نیست. و تست فوری بارداری و آزمایش خون نتیجه رو دقیق‌تر مشخص میکنه.
سلام من ماه پیش قرص اورژانسی خوردم یه هفته زود تر از موعد پریود شدم ب صورت خیلی خفیف شاید همین لکه بینی باشه ک الان ۱۸ روزه من اینجوریم درد سینه هم‌دارم ب پزشکم‌مراجعه کردم و الان دارو هم‌میخورم اما فایده ای نداره و همینطوری خون‌میبینم
چ کنم؟
سلام من پریودام منظمه اینماه تازه پاک شده بودم اورژانسی خوردم دوهفته از خوردن قرص میگذره به موعدمم ی هفته مونده سونوگرافی نوشت دکتر برا درد پهلوم مشکلی نداشتم خیلی نگرانم آیا موعد خودم پریود میشم پشیمونم اورژانسی خوردم لکه بینی هم دارم
سلام وقت بخیر. اگر پزشک مشکلی تشخیص نداده نگران نباشید. فقط حواستون باشه قرص اورژانسی چیزی نیست که بخواید به فاصله کم مصرف کنید. تعداد مصرفش در طول عمر خیلی خیلی خیلی باید محدود باشه. اگر در موعد مقرر پریود نشدید و همچنان نگران بودید به پزشک مراجعه کنید
سلام خسته نباشید ۲ ساعت بعد رابطه یه قرص ۱/۵ دادم بعد ۷ روز پریود شدن ایا امکان داره بارداری یا نه ایا امکان داره ازمایش خون بدیم
سلام وقت بخیر بهتره آزمایش خون بدید تا مطمئن بشید
سلام خسته نباشید من ۱۰ روز پس از خوردن قرص اورژانسی پریود شدم مثل همیشه بود الان بعد از یک ماه هست که پریود نشدم ایا بارداری منتفیه ؟
من حدود ۱۰ساعت بعداز رابطه محافظت نشده قرص اورژانسی مصرف کردم .الان ۵روز میگذره پریود نشدم آیا باردارم؟
زمان متوسطش یک هفته تا 10 روز ممکنه طول بکشه. بنابراین هنوز برای تشخیص قطعی وقت می‌خواد.
سلام من بعد از مصرف قرص اورژانسی چند بار رابطه در طول هفتاد و دو ساعت ،در ساعت های مختلف داشتمه آیا مصرف همون یکبار برای چند بار رابطه در طول هفتاد و دو ساعت کافیه ؟؟؟یا هربار بعد رابطه باید قرص جدا خورد؟
میزان مصرف نرمال قرص اورژانسی تنها 1 الی2 بار در سال است و استفاده بیشتر از آن احتمال دارد که بر سلامتی شما تاثیر منفی بگذارد. برای جلوگیری از بارداری یا باید از ابزار پیشگیری استفاده کنید و یا اینکه قرص‌های پیشگیری از بارداری با تجویز پزشک به صورت مداوم مصرف کنید. قرص اورژانسی برای مصرف مداوم و هرباره نیست وگرنه به سلامتی شما به شدت آسیب میزنه
بله شما بار دارید