فواید فسفر و مکمل فسفر برای بدن چیست؟
این ماده معدنی فواید بسیار زیادی برای سلامتی دارد و به اشکال مختلفی روی سلامتی سیستم ایمنی بدن تأثیر می‌گذارد؛ از بهبود تراکم استخوانها و دندان‌ها گرفته تا کمک به انقباض عضلات، حذف مواد زائد از کلیه، ارتقاء هدایت عصبی سالم در سرتاسر بدن و مدیری و ذخیره انرژی در بدن. در ادامه به مهمترین فواید فسفر اشاره میکنیم:
1. سلامت استخوانها
فسفر به همراه کلسیم یکی از مهمترین مواد معدنی برای حفظ ساختار و استحکام استخوانها هستند و بیش از نیمی از کل استخوان‌های بدن از فسفات ساخته شده است. این ماده معدنی به تشکیل تراکم مواد معدنی استخوان کمک کرده و از شکستگی و پوکی استخوان جلوگیری می‌کند.
کمبود فسفر و کلسیم در بدن میتواند ساختار استخوانها را دچار مشکل کند و مشکلاتی در رشد بدن به‌وجود آورد. با این حال، دانشمندان بر این باورند که افزایش فسفر در رژیم غذایی از طریق افزودنی‌های غیر آلی فسفات میتواند اثرات مضری روی استخوانها و متابولیسم مواد معدنی بههمراه داشته باشد.
به همین خاطر، برای بهبود سلامت استخوان‌های خود، باید فسفر و کلسیم را به شکل متعادل دریافت کنید.
2. سمزدایی
کلیهها نقش تنظیمی ضروری در بدن ایفا کرده و مولکول‌های آلی اضافی را از خون حذف می‌کنند . فسفر یکی از مهمترین مواد معدنی برای عملکرد کلیه است و با دفع سموم و مواد زائد از طریق ادرار، سمزدایی را در بدن بههمراه دارد.
برای متعادل کردن سطح اسید اوریک، سدیم، آب و چربی در بدن، کلیهها و سایر اندام‌های گوارشی به الکترولیت‌هایی مثل فسفر، پتاسیم و منیزیم نیاز دارن و وجود ترکیبات حاوی فسفر و سایر الکترولیت‌ها میتواند این امر را ممکن کند. البته باید این نکته را بدانید که فسفر را در حد تعادل مصرف کنید و اگر مشکل کلیه دارید فقط با مشورت پزشک فسفر مصرف کنید.
3. متابولیسم و جذب مواد مغذی
فسفر برای سنتز، جذب و استفاده صحیح از ویتامینها و مواد معدنی، مثل ویتامین B و نیاسین، مورد نیاز است. این ماده معدنی میتواند روی بلوک‌های سازنده پروتئین‌ها در بدن هم تأثیر بگذارد و فرایند تولید انرژی و رشد در بدن را بهبود ببخشد.
علاوه بر این‌ها، با مصرف فسفر می‌توانید سطح متعادلی از متابولیسم را در بدن به وجود آورید که نه‌تنها روی کاهش وزن تأثیر می‌گذارد، بلکه به جذب مواد مغذی مثل ویتامین D، ید، منیزیم و کلسیم کمک می‌کند.
4. متعادل کردن سطح pH بدن
فسفولیپیدها نقش کلیدی در متعادل کردن سطح pH بدن و حفظ سطوح اضافی اسید یا ترکیبات قلیایی دارند و می‌توانند هضم راحت‌تر را برای بدن بههمراه داشته باشند و مواد مغذی مورد نیاز باری باکتری‌های سالم روده را فراهم کنند.
از آن‌جایی که فسفر به‌عنوان یک الکترولیت عمل می‌کند، میتواند کاهش نفخ را بههمراه داشته باشد، اسهال را درمان کند، یبوست را تسکین ببخشد و در درمان ریفلاکس‌های اسیدی نقش داشته باشد.
5. حفظ سطوح انرژی
یکی مهمترین فواید فسفر این است که در جذب و تنظیم ویتامین B نقش دارد؛ ویتامینی که برای تولید انرژی در سلولهای بدن حیاتی است و روی آزادسازی انتقالدهندههای عصبی در مغز هم تأثیر می‌گذارد.
6. حفظ سلامت دندان
همان‌طور که برای سلامت استخوانها به فسفر نیاز داریم، برای سلامت دندان و لثه هم به این ماده معدنی نیاز خواهیم داشت. کلسیم، ویتامین D و فسفر همگی با حمایت از مینای دندان، تراکم استخوان‌های فک را بهبود می‌بخشند و شکل‌گیری درست و حفظ سلامت دندان را بههمراه دارند.
مصرف غذاهای سرشار از فسفر و کلسیم برای کودکان، به ویژه در زمان رشد، ضروری است تا ساختار سخت دندان‌های آن‌ها به بهترین شکل ممکن ایجاد شود.
7. بهبود عملکرد شناختی
عملکرد صحیح انتقال‌دهند‌های عصبی و مغز به مواد معدنی مثل فسفر متکی است؛ ماده معدنی‌ای که میتواند در پاسخ‌های عصبی، احساسی و هورمونی نقش بسزایی ایفا کند. جدا از این، دانشمندان دریافتند که کمبود فسفر میتواند با اختلالات عصبی و بیماری‌های شناختی مثل آلزایمر و زوال عقل مرتبط باشد.
8. رشد بدن
از آن‌جایی که فسفر به جذب مواد مغذی کمک می‌کند و در ساختار استخوانها هم نقش دارد، کمبود آن در سنین کم و نوجوانی میتواند رشد را متوقف کند. جدا از این، کمبود فسفر در دوران بارداری میتواند مشکلاتی را در تولید بلوک‌های ژنتیکی یعنی DNA و RNA با وجود آورد.
به همین خاطر هم، غذاهای سرشار از فسفر در رژیم زنان باردار نقش کلیدی دارند چون مواد معدنی لازم برای رشد، نگهداری و ترمیم تمام بافت‌های و سلولهای نوزاد را فراهم می‌کنند.
در چه مواد غذایی‌ای فسفر فسفر وجود دارد؟
برای این‌که بتوانید فسفر کافی را به شکل روزانه دریافت کنید و از کمبود فسفر و خطرات مرتبط با آن دور بمانید، باید به سراغ مواد غذایی بروید که منبع خوبی از فسفر هستند. در ادامه به گروه‌هایی از مواد غذایی اشاره میکنیم که حاوی فسفر زیادی هستند:
محصولات لبنی
ماست، شیر و پنیر برخی از محصولات لبنی هستند که فسفر بسیار زیادی دارند و کلسیم مورد نیاز بدن را هم فراهم می‌کنند.
غذاهای دریایی
ماهیهای چربی مثل سالمون، تن ماهی یا حتی ساردین حاوی اسیدهای چرب امگا ۳ و فسفر هستند که می‌توانند به بهبود عملکرد های مختلف بدن کمک کنند.
گوشت
گوشتِ گاو، بره، مرغ و حتی بوقلمون به‌عنوان منبع خوب فسفر شناخته می‌شوند که می‌توانید به رژیم غذایی‌تان اضافه کنید.
تخم مرغ
زرده تخم مرغ فسفر بسیار زیادی دارد و گنجاندن آن در رژیم غذایی و به‌عنوان میان‌وعده یا وعده اصلی، میتواند میزان فسفر دریافتی روزانه‌تان را تأمین کند.
غلات کامل
جو، برنج قهوه‌ای، کینوا و گندم از جمله غلات کاملی هستند که به‌عنوان منبع خوبی از فسفر شناخته می‌شوند.
آجیل و دانه
آجیل برزیلی، تخمه آفتابگردان، تخم چیا، بادام‌زمینی و تخم کدو از جمله آجیل‌ها و دانه‌هایی هستند که فسفر زیادی را به‌خود اختصاص می‌دهند.
حبوبات
لوبیا، عدس و نخود از منابع گیاهی‌ای هستند که منبع خوبی برای فسفر به‌شمار می‌آیند.
غذاهای فرآوری‌شده
برخی غذاهای فرآوری‌شده مثل گوشت‌های بسته‌بندی که از فروشگاه‌ها دریافت می‌کنید، منبع غنی از فسفر هستند. با این حال، پیشنهاد میکنیم تمرکز اصلی‌تان را روی منابع غذایی طبیعی بگذارید و مصرف کم‌تری از غذاهای فرآوری‌شده داشته باشید.
شیر
نوشیدنی‌های خاصی مثل شیرهای گیاهی مثل شیر سویا می‌توانند به جذب هرچه بیشتر فسفر در بدن کمک کنند.
علائم کمبود فسفر در بدن چیست؟
کمبود فسفر به شکل خفیف عموماً علائم چندان زیادی ندارد. با این حال، در صورت تشدیدتر شدن، میتواند علائم زیر را بههمراه داشته باشد:
- درد عضلانی و درد استخوان
- ضعف عضلانی شدید
- تغییر وضعیت ذهنی مثل احساس گیجی و تحریک‌پذیری
- نارسایی تنفسی یا قلبی
- تشنج
مضرات مصرف بیش از حد فسفر چیست؟
وقتی کلیه به درستی کار کند، باید بتواند که فسفر اضافی را از بدن‌تان خارج کند. با این حال، اگر بیماری کلیوی زمینه‌ای داشته باشید، ممکن است سطوح بالایی از فسفر در بدن‌تان داشته باشید که عوارض زیر را بههمراه دارد:
- تشکیل رسوب در رگهای خونی، چشم و قلب
- حمله قلبی
- سکته قلبی
- هیپرفسفاتمی
- اسهال
- گرفتگی معده
رژیم‌های مخصوص کاهش و افزایش وزن لیمومی
بدون استپ وزنی
بدون گرسنگی
هماهنگ با داروهای مصرفی
متناسب با مزاج
مناسب محل کار
غذاهای ساده و در دسترس
بهترین زمان مصرف مکمل فسفر برای بدن
برای جبران کمبود فسفر در بدن و جلوگیری از تشکیل سنگ کلیه، بزرگ‌سالان و نوجوانان باید ۲۵۰ گرم فسفر حل‌شده در آب را چهار بار در روز مصرف کنند. بهترین زمان مصرف مکمل فسفر هم بعد از غذا و قبل از خوابیدن است.
چه افرادی نباید فسفر مصرف کنند؟
در صورتی که بیماری کلیوی در مراحل اولیه دارید یا تحت دیالیز هستید، باید مصرف فسفر را محدود و حتی قطع کنید و این شامل تمامی مواد غذایی که حاوی فسفر هستند هم میشود. پزشکان توصیه می‌کنند که این افراد در رژیم غذایی‌شان، مواد طبیعی را جایگزین غذاهای فرآوری‌شده کنند تا فسفر کم‌تری دریافت کنید.
فایده و میزان مصرف فسفر در زنان باردار
خوردن فسفر در دوران بارداری برای ساخت و تقویت استخوانها در مادر و جنین ضروری است. جدا از این، فسفر برای عملکرد بخشهای مختلف بدن مثل لخته شدن خون، عملکرد کلیه، ترمیم بافت و سلول، انقباضات عضلانی و ریتم طبیعی قلب بسیار مهم است. پزشکان پیشنهاد می‌کنند که میزان مصرف فسفر برای زنان باردار در روز باید ۱۵۰۰ میلی‌گرم باشد. با این حال اگر باردار هستید حتما این میزان مصرف را با پزشک هماهنگ کنید.
سخن پایانی
در این مطلب تلاش کردیم تا به شکلی کامل و جامع به این سوال که فسفر چیست و چه فوایدی دارد پاسخ دهیم و درباره عوارض مصرف بیش از حد آن هم صحبت کنیم.
فسفر نقش کلیدی در بخشهای مختلفی از بدن ایفا می‌کند؛ از سلامت استخوانها گرفته تا رشد و ترمیم بافتها و سلولهای بدن و تعادل سطح ویتامینها و مواد معدنی. عموماً افراد به میزان فسفر زیادی نیاز ندارند چون با مصرف بسیاری از مواد غذایی در طول روز این ماده معدنی را به‌دست می‌آورند.
با این حال، برخی افراد به‌سبب بیماری‌هایی مثل دیابت، بیماری کرون یا اختلالات مختلف، باید مکمل فسفات در طول روز مصرف کنند تا بتوانند سطح فسفر خوبی به بدن‌شان برسانند. در صورتی که با کمبود فسفر مواجه هستید، به متخصص تغذیه و پزشک مراجعه کنید تا با مشورت گرفتن از آن‌ها، بهترین راه‌حل را برای حفظ سلامتی بدن‌تان بیابید.
مخاطب عزیز! این مطلب جنبه آموزشی و اطلاعات عمومی دارد. همچنین بر اساس علم روز دنیا نوشته شده است. با این حال اگر مشکل و یا بیماری جسمی دارید، برای اجرای آن فقط با پزشک متخصص مشورت کنید.
منابع:
بدون نظر! اولین نفر باشید