چرا سرطان باعث کاهش وزن می‌شود؟
این موضوع که سرطان موجب کاهش وزن یا تغییرات وزنی ناخواسته در شخص می‌شود امری بدیهی و اثبات شده است اما نمی‌توان گفت که هر کاهش وزن ناگهانی به علت بروز سرطان است.
بنابراین، در پاسخ به سؤال آیا کاهش وزن نشانه سرطان است؟ باید گفت لزوماً خیر. چراکه ممکن است این تغییر وزنی یا کاهش درصد چربی در بدن می‌تواند ناشی از بیماری‌های دیگری در بدن باشد.
آنچه در این میان می‌تواند بحث‌برانگیز باشد علت کاهش وزن در سرطان است. در تمامی گونه‌های بیماری سرطان، سلول‌ها به طور غیرطبیعی رشد و تقسیم می‌شوند. این تقسیم سلولی غیرطبیعی، فرایندی است که در آن مقدار زیادی انرژی مصرف خواهد شد.
در نتیجه بدن برای تأمین این میزان انرژی به کالری و استراحت بیشتری نیاز دارد. از این رو بدن شروع به استفاده از توده‌های چربی و گاهی سوزاندن توده‌های عضلانی خواهد کرد. به همین دلیل شاهد کاهش وزن در سرطان هستیم.
میزان کاهش وزن در سرطان چقدر است؟
مطالعات و تحقیقات گسترده‌ای در زمینه میزان کاهش وزن در سرطان و کاهش درصد چربی در بدن در سرطان انجام شده است. بااین‌حال نمی‌توان میزان کاهش وزن و درصد چربی را در هر فردی به طور جداگانه یا دقیق تخمین زد.
در طی پژوهش‌های متعدد متخصصین و دانشمندان به این باور رسیده‌اند که بین ۳۱ تا ۸۷ درصد از بیماران سرطانی معمولاً کاهش ۵ کیلوگرمی یا بیشتری را تجربه خواهند کرد. کاهش وزن در سرطان عموماً در انواع سرطان‌های زیر اتفاق می‌افتد:
- سرطان پانکراس
- سرطان معده
- سرطان مری
- سرطان ریه
البته کاهش وزن در بیماران سرطانی همیشه به علت بروز این اختلال نیست. به زبان ساده گاهی اوقات، کاهش وزن در سرطان همواره نتیجه مستقیم سرطان نخواهد بود.
زیرا وجود درد، تغییرات خلق‌وخو، تغییر در میزان اشتها، عادات غذایی، نحوه هضم و جذب غذا توسط بدن نیز از جمله عواملی هستند که ممکن است منجر به کاهش وزن شود.
چه زمانی کاهش وزن نشانه سرطان است؟
همان‌طور که در بخش‌های قبلی گفتیم هر کاهش وزنی ناشی از سرطان نیست؛ اما اگر یکی از موارد زیر در بیماری مشاهده شود، بدون تردید کاهش وزن ناشی از بیماری سرطان است. مانند:
وجود یک یا چند تومور در ناحیه شکم که در عمل بلع و هضم اختلال ایجاد می‌کند و احساس سیری کاذب به شخص می‌دهد.
ترشح هورمون‌هایی که توسط برخی تومورها تولید می‌شوند. این هورمون‌ها قادر هستند که بر فرایند سیگنال‌دهی تأثیر بگذارند. در چنین شرایطی شخص نمی‌تواند زمان درست گرسنگی خود را تشخیص دهد.
وجود عوارض جانبی سرطان مانند مشکلات عاطفی یا فیزیکی همچون درد، استرس، افسردگی، کم‌آبی بدن و حالت تهوع می‌تواند بر کاهش اشتها بیمار تأثیر بگذارد.
انسداد لوله‌های دستگاه گوارش مانند انسداد مری در سرطان گلو یا مری خود عاملی برای کاهش وزن در سرطان هستند.
چه زمانی کاهش وزن در سرطان نگران‌کننده است؟
همان‌طور که می‌دانید کاهش وزن و تغییرات وزنی ناخواسته یکی از عوارض بیماری سرطان است که دلایل کاهش وزن در سرطان را به طور کامل با هم بررسی کردیم. بنابراین این فرایند نیز همچون سایر عوارض امری طبیعی است و نباید خیلی نگران آن بود.
درصورتی‌که یک یا چند نمونه از موارد زیر را تجربه کردید حتماً با پزشک معالجتان در میان بگذارید.
- کاهش وزن قابل‌توجه که بیش از ۵ درصد از وزن کل بدن شما باشد. برای مثال اگر بیماری ۶۰ کیلوگرم وزن دارد نباید در طی این بیماری بیش از ۳ کیلوگرم وزن کم کند.
- کاهش وزن مداوم، یکی دیگر از نشانه‌هایی است که باید آن را با پزشک خود در میان بگذارید.
- کاهش وزن غیرعمد، در واقع یکی از مهم‌ترین مولفه‌های تشخیص این بیماری است. اگر فردی چنین موردی را تجربه کند می‌توان گفت که احتمالاً این نوع کاهش وزن نشانه سرطان است. علاوه بر این اگر شخص مبتلا هم در طی فرایند درمان این مورد را مشاهده کند، نیاز است که از چندین جهت مورد آزمایش و بررسی قرار بگیرد.
- بروز کاهش وزن ناگهانی در طی چند ماه گذشته باید جدی گرفته شود. اگر به‌یک‌باره شروع به کم‌کردن وزن کردید، زنگ‌های خطر برای شما به صدا در آمده است.
- کاهش وزن همراه با خستگی، کاهش اشتها، مشکلات مربوط به روده، افزایش شدت بیماری یا همراه شدن با عفونت از دیگر موارد نگران‌کننده است که حتماً باید پزشک معالج در رابطه با آن صحبت کنید.
- بسیاری از درمان‌های رایج برای مبارزه با سرطان با عوارض جانبی همراه هستند که ممکن است بر میزان اشتها و فرایند بلع و هضم غذا بیمار تأثیر بگذارد. مانند:
- شیمی‌درمانی
- هورمون‌درمانی
- پرتودرمانی
- عمل جراحی
- ایمونوتراپی
- پیوند سلول‌های بنیادی
این روش‌های درمانی با کاهش اشتها، بروز حالت تهوع و استفراغ، ایجاد زخم‌های دهانی و تغییر در طعم یا بو مواد غذایی ایجاد می‌شود.
بیشتر بخوانید:
چه زمانی کاهش درصد چربی بدن در سرطان خطرناک است؟
اگر کاهش درصد چربی بدن در سرطان قابل‌توجه باشد و منجر به کاهش توده‌های عضلانی شود فرایندی به نام کاشکسیا، کاشکسی یا سندروم «هدر رفتن» به وجود آمده است.
اگر اختلال کاشکسی سرطان به وجود بیاید شخص نمی‌تواند با افزایش مقدار کالری دریافتی خود وزن و توده‌های عضلانی ازدست‌رفته را جبران کند. زیرا کاشکسی منجر به شکست بافت ماهیچه‌ها و چربی بدن خواهد شد.
کاشکسی زمانی در فرد ایجاد می‌شود که شخص به سرطان پیشرفته مبتلا باشد. البته حدود ۲۰ درصد از این بیماران از معرکه به وجود آمده به‌سلامت گذر می‌کنند.
زمانی می‌توان گفت بیمار سرطانی به کاشکسی دچار شده است که علائم زیر را داشته باشد:
- بیش از ۵ درصد از وزن بدن خود را در شش ماه گذشته ازدست‌داده است.
- بیش از ۲ درصد از چربی بدن خود را در مدت کوتاهی ازدست‌داده و شاخص توده بدنی (BMI) او زیر ۲۰ است.
- فرد دچار کاهش وزن سریع غیرقابل‌توضیح شده که همراه با خستگی و سوءتغذیه است.
بیشتر بخوانید:
چگونه کاهش وزن در سرطان را مدیریت کنیم؟
- استفاده از غذاهای مغذی و تازه مانند غلات کامل، میوه و سبزیجات.
- افزایش تعداد وعده‌های غذایی و کاهش حجم غذای مصرفی در هر وعده.
- خوردن غذاهای پر کالری مانند کره بادام‌زمینی، روغن‌ها، آووکادو، آجیل و دانه‌ها.
- مصرف غذاهایی با پروتئین بالا که راحت‌تر هضم می‌شوند؛ مانند شیک‌ها، اسموتی و انواع سوپ.
- تحت‌نظر یک کارشناس یا پزشک تغذیه باشید تا بسته به شرایط شما یک رژیم غذایی مناسب و اصولی برایتان طراحی کند.
- تجویز داروهایی برای افزایش وزن که توسط پزشک معالج انجام می‌شود. مانند مژسترول استات، متوکلوپرامید و سایر نمونه‌های مشابه که برای کنترل مشکلات گوارشی مانند تهوع و استفراغ به کار گرفته می‌شوند.
آیا کاهش وزن همواره نشانه سرطان است؟
خیر. وجود برخی اختلالات و مشکلات عاطفی و فیزیکی همانند موارد زیر می‌تواند منجر به کاهش وزن شوند.
- استرس ناشی از رویدادی‌های عاطفی مانند طلاق، یا مرگ یکی عزیزان
- اختلالات خوردن مانند پرخوری عصبی یا بی‌اشتهایی
- تیروئید پرکار
- بیماری‌های عفونی همچون سل، گاستروانتریت و HIV/AIDS
- افسردگی
- زخم معده
- سوءتغذیه
- عوارض برخی دارو‌های مصرفی
کلام آخر
بیماری سرطان دومین عامل مرگ‌ومیر در جهان است که با علائم و عوارض مختلفی همچون کاهش وزن ناخواسته مشاهده می‌شود. هر چند که در برخی موارد این تغییرات وزنی می‌تواند با افزایش وزن روبه‌رو باشد؛ اما عمدتاً کاهش وزن در این بیماری دیده می‌شود.
به‌طورکلی کاهش وزن در سرطان حدود ۵ درصد از وزن کل بدن یا ۵ کیلوگرم است. البته این عبارت پاسخ بسیار دقیقی برای سؤال کاهش وزن در سرطان چقدر است؟ نیست. چراکه نمی‌توان برای هر شخصی به طور دقیق این کاهش وزن را تخمین زد. چراکه این عارضه به‌شدت بیماری و مسائل عاطفی و روانی بیمار نیز وابسته است.
کاهش وزن در سرطان را می‌توان با درنظرداشتن چندین مؤلفه به‌ویژه کمک‌گرفتن از کارشناسان تغذیه و متخصصین این حوزه مدیریت کرد. شما می‌توانید برای دریافت یک رژیم غذایی اصولی و شخصی‌سازی شده با کارشناسان مجموعه لیمومی از طریق وب‌سایت یا شماره تماس02191090110 ارتباط بگیرید.
هشدار! این مطلب صرفا جنبه آموزشی دارد و لیمومی هیچگونه مسئولیتی در قبال آن نمی‌پذیرد. برای استفاده و اجرای آن، لازم است با پزشک یا متخصص مربوطه مشورت کنید.
منابع
بدون نظر! اولین نفر باشید