7 دلیل یبوست + راهکارهای خانگی درمان یبوست

حتما برای شما هم پیش آمده است که دلتان درد بگیرد، شکم‌تان از کار بیفتد و دچار یبوست شوید. در چنین مواقعی دوستان و نزدیکان پیشنهادهای متفاوتی به شما می‌دهند که عملکرد سیستم گوارشی‌تان را بهتر کند و اصطلاحاً شکم‌تان به کار بیفتد.

یبوست در حالت عادی و بدون مشکل قبلی اتفاق می‌افتد، اما در برخی مواقع مانند دوره‌های رژیم ممکن است کمی بیشتر یا کمتر شود. یبس‌شدن برای همه پیش می‌آید، اما با این‌ حال بعد از اینکه از این حالت سفت، سخت و بدقلق شکم‌تان خارج شوید احساس بهتری خواهید داشت.

راهکارهای مختلفی برای رهایی از حالت یبس وجود دارد، اما بهتر است قبل از اینکه دست به کار شوید و به سراغ روش‌های خانگی درمان یبوست بروید، با مقاله‌هایی که در «مجله سلامتی لیمومی» نوشته‌ایم، این مشکل را بیشتر بشناسید؛ چراکه ممکن است گاهی درمان‌های خانگی کارساز نباشد و مجبور باشید به سراغ پزشک بروید.

یبوست چیست؟

یبوست را می‌توان یکی از شایع‌ترین مشکلات گوارشی نامید که برای هرکسی اتفاق می‌افتد. برخی افراد چندین بار در طول یک روز و برخی دیگر هر چند روز یکبار اجابت مزاج می‌کنند. اگر فاصله هربار دفع مدفوع شما زیاد و با سختی زیادی همراه باشد، اصطلاحاً دچار یبوست شده‌اید.

از نظر علمی اگر شما کمتر از سه بار در هفته مدفوعتان را دفع کنید، یبوست دارید. با این حال این عدد برای همه ثابت نیست و سیستم بدنی هرکس ایجاب می‌کند که کمتر یا بیشتر از این مقدار اجابت مزاج داشته باشد. ناگفته نماند که یبوست همیشه به معنی فاصله زمانی زیاد دفع نیست و ممکن است برای عده‌ای مدفوع سفت و خشک و عبور سخت و دردناک دفع مدفوع یا احساس تخلیه‌نشدن کامل روده باشد.

علائم یبوست چیست؟

چای سبز انواع مختلفی دارد که تفاوت اصلی میان آن‌ها در نحوه فرآوری‌شان است. طدر چنین شرایطی اگر این علائم دائمی نیست می‌توانید آن را با روش‌های خانگی رفع کنید، اما اگر برای مدت طولانی دچار این دردها هستید یا میزان درد به‌قدری است که برای شما قابل تحمل نیست، حتما برای درمان یبوست به پزشک مراجعه کنید.

از علائم اصلی یبوست می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• مشکل در دفع مدفوع
• فشار زیاد در ناحیه شکم و محل دفع
• مدفوع کمتر از حد معمول
• مدفوع سفت، توده‌ای و خشک
• احساس نفخ
• حرکات کم روده
• احساس تخلیه ناکامل
• از دست دادن اشتها
• تهوع خفیف
• احساس نیاز به استفاده از ابزارهای کمکی مانند انگشت برای تخلیه مدفوع

همانطور که گفته شد ممکن است گاهی اوقات یبوست به‌حدی شدید شود که نیاز به مراجعه پزشک داشته باشید. اگر هر کدام از این علائم را مشاهده کردید در اسرع وقت به دکتر بروید و درمان یبوست را آغاز کنید. مواردی که در این حالت مشکل‌ساز خواهد بود شامل موارد زیر است:

• خون در مدفوع
• خون‌ریزی از روده
• درد مداوم و زیاد در ناحیه شکم
• درد شدید در ناحیه پایین کمتر
• استفراغ
• تب
• کاهش وزن شدید
• تغییر ناگهانی در حرکات روده
• نفخ بسیار شدید

دلایل ابتلا به بیماری یبوست

یبوست به ‌دلایل زیادی اتفاق می‌افتد که برخی از آن‌ها قابل‌کنترل و برخی دیگر غیرقابل کنترل است؛ برای مثال اگر برای کاهش وزن و رسیدن به بدنی روی فرم قصد رژیم گرفتن داشته باشید، به‌ناچار باید سبک تغذیه خود را تغییر دهید و این تغییر حتما با یبوست همراه خواهد بود.

به‌طور کلی هر عاملی که بتواند روی روند حرکت منظم روده تاثیرگذار باشد و آن را کند کند درنهایت منجر به یبوست خواهد شد. ازجمله دلایل شایعی که دستگاه گوارش را با مشکل روبه‌رو می‌کند و سرانجام دفع مدفوع را برای شما سخت خواهد کرد، می‌توان به این موارد اشاره کرد:

• کم‌تحرکی:

افرادی که مدت زمان زیادی روی صندلی می‌نشینند یا دراز می‌کشند، بیشتر با مشکل یبوست مواجه می‌شوند. همچنین ورزش نکردن و فعالیت روزانه کم نیز باعث بروز یبوست می‌شود.

• رژیم غذایی نادرست:

مصرف زیاد مواد غذایی حاوی کافئین در بروز یبوست تاثیر زیادی دارد؛ به‌علاوه کاهش فیبر و نخوردن میوه، سبزیجات و غلات هم می‌تواند تا حد زیادی یبس‌شدن را سرعت بدهد. مصرف به اندازه مایعات به کاهش این روند کمک می‌کند.

مقاله پیشنهادی: 5 راهکار ساده و ارزان برای اصلاح عادت‌های غذایی

• تغییرات روحی و روانی:

استرس و افسردگی روی همه‌ اعضای بدن تاثیر می‌گذارد. عملکرد روده نیز تحت‌تاثیر این دو عامل می‌تواند تغییر کند و باعث دفع سخت مدفوع شود.

• بیماری‌های زمینه‌ای:

پولیپ روده، بواسیر، سندروم روده تحریک‌پذیر، بیماری سلیاک، کم‌‌کاری تیروئید و دیابت به بروز یبوست منجر می‌شود.

• بالا رفتن سن:

با افزایش سن به‌تبع عملکرد روده و دستگاه گوارش کاهش پیدا می‌کند؛ درنتیجه این امر برای فرد یبوست ایجاد شده و دفع مدفوع را کمی مشکل خواهد کرد.

• مشکلات عصبی:

بیماری پارکینسون، آسیب‌های نخاعی و سکته می‌تواند در اجابت مزاج تاثیر بگذارد و منجر به یبوست شود.

• مصرف دارو و عوارض دارویی:

توجه داشته باشید که مصرف برخی داروها مانند داروهای ضدافسردگی، قرص آهن، قرص‌های آرام‌بخش و داروهای کاهش فشار خون نیز در ایجاد و شدت یبوست اثرگذار است.

 انواع یبوست

یبوست انواع مختلفی دارد که شامل خفیف، شدید و مزمن است. در یبوست خفیف هر دو الی سه روز یکبار مدفوع شما دفع می‌شود و کمی سفت و سخت خواهد بود. یبوست شدید در حالتی اتفاق می‌افتد که بیش از سه روز از آخرین اجابت مزاج شما گذشته باشد و در یبوست مزمن، شخص سال‌های زیادی درگیر این عارضه بوده و برای رفع آن نیاز به پزشک  و مصرف دارو دارد.

راه‌های درمان یبوست

هرچند یبوست، در حالت عادی، یک بیماری حاد نیست؛ اما اگر به داد این مرض دردناک نرسید می‌تواند برای شما چالش‌های سختی به‌وجود آورد.

برای درمان یبوست بهتر است قبل از هر کاری، رژیم غذایی و سبک زندگی‌تان را تغییر دهید؛  این کار تا حد چشمگیری به کاهش یبوست و دفع بهتر مدفوع کمک می‌کند؛ چراکه تغذیه مستقیما روی عملکرد روده و معده اثر می‌گذارد.

با این حساب در درجه اول باید دستی به سر و روی خوردنی‌های اطرافتان بکشید، مواد غذایی حاوی فیبر را در وعده‌های غذایی‌تان قرار دهید، بیشتر ورزش کنید، نوشیدن مایعات را دست‌کم نگیرید و به‌طور کلی سبک زندگی‌تان را عوض کنید.

نکته مهم در این تغییر، حذف و کم نکردن وعده‌های غذایی است. اگر رژیم لاغری گرفته‌اید یا قصد دارید برای رسیدن به تناسب اندام رژیم بگیرید، به‌هیچ‌وجه سرِ خود و بدون مشورت با پزشک یا کارشناس تغذیه این کار را نکنید و از هیچ‌کدام از وعده‌های غذایی صرف‌نظر نکنید؛ چراکه این‌کار باعث ایجاد یبوست می‌شود.

برای درمان یبوست چه بخوریم؟

اگر شما هم یبوست گرفته‌اید و روزهای دردناک اجابت مزاج را پشت سر می‌گذارید، برای رفع یبوست به سراغ این خوراکی‌ها بروید و تغذیه‌تان را اصلاح کنید. راهکارهای زیر روش‌های راحتی برای دفع مدفوع در شرایط یبوست است.

• آب ولرم بخورید. اگر هرروز صبح اول وقت یک لیوان آب گرم میل کنید در کمترین زمان متوجه تاثیر شگفت‌انگیز آن در دفع آسان و بدون‌درد مدفوع می‌شوید.
• مصرف آب و مایعات را بیشتر کنید. اگر روزی شش تا هشت لیوان آب می‌نوشید، بهتر است در طول روز دو تا چهار لیوان بیشتر از حد معمول آب مصرف کنید.
• خوردن میوه و سبزیجات را جدی بگیرید. بیشتر میوه‌ها مانند توت، هلو، ریواس، زردآلو و آلو به رفع یبوست کمک زیادی می‌کند. بهتر است پوست میوه‌ها را دور نیندازید و آن‌ها را پوست میل کنید؛ چراکه مقدار زیادی از فیبر این خوراکی‌ها در پوست‌شان ذخیره می‌شود.
• از خوردن غذاهای آماده و فست‌فود خودداری کنید. مصرف نان سفید، دونات، همبرگر، سوسیس، هات‌چیپس و سیب‌زمینی سرخ‌کرده عملکرد روده و گوارش را سخت می‌کند.
• سبزیجات مانند مارچوبه، کلم بروکلی، ذرت، کدو و سیب‌زمینی به دفع مدفوع کمک می‌کند. اگر هم سالادخور قهاری هستید از کاهو، اسفناج و کلم استفاده کنید
• ورزش کنید. رفتن به باشگاه ورزشی یا پیاده‌روی مدام با دوستان‌ علاوه‌بر اینکه حال ما را بهتر می‌کنید، سلامت جسمی‌مان را هم تضمین می‌کند. سعی کنید حداقل سه بار در هفته، ورزش را در برنامه زندگی‌تان قرار بدهید.
• سبوس غلات بخورید. دانه‌های کتان و سبوس گندم روی سالاد، یک پنکیک خوشمزه یا وافل با فیبر بالا، کلوچه‌های کشمشی، کراکر و ماکارونی میان‌وعده‌ای عالی برای افراد مبتلا به یبوست است؛ البته غلات با فیبر بالا به پیشگیری از یبوست نیز کمک می‌کند.

سخن پایانی

یبوست عارضه شایعی است و مبتلا شدن به آن (به جز شرایط حساس) خطرناک نیست. حالا که فهمیدیم چگونه از یبوست جلوگیری کنیم و اگر مبتلا به این درد شکمی سخت و جان‌فرسا شدیم در کمترین زمان آن را درمان کنیم، زندگی برای ما راحت‌تر می‌شود.

برای دریافت رژیم لیمومی کلیک کنید.

نکته: این مقاله برای آگاهی شما عزیزان تهیه شده است و به معنی تایید متخصصین لیمومی نیست. بنابراین برای اجرای آن بهتر است با یک پزشک مشورت کنید. لیمومی هیچگونه مسئولیتی در قبال این موضوع ندارد.