پرکاری تیروئید چیست؟
پرکاری تیروئید زمانی اتفاق میافتد که غده تیروئید هورمونهای بیشتری از مقدار استاندارد ترشح میکند، این مسئله میتواند باعث بروز علائمی مثل کاهش وزن و افزایش اشتها شود و متابولیسم بدن شما را افزایش میدهد.
هورمونهایی که غده تیروئید ترشح میکند، دو هورمون ترییدوتیرونین و تیروکسین هستند.
عوارض و خطرات تیروئید پرکار
تیروئید پرکار میتواند عوارض و خطرات زیادی برای بدن داشته باشد به خصوص اگر این شرایط درمان نشود؛ این خطرات میتوانند عوارض جدی برای بدن ایجاد کنند. از مهمترین خطرات تیروئید پرکار میتوانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
طوفان تیروئید یا بحران تیروتوکسیک
این بیماری نادر در نتیجه تیروئید پرکار درمان نشده اتفاق میافتد. این وضعیت در اثر تولید دو هورمون تیروکسین و ترییدوتیرون در غده تیروئید اتفاق میافتد و البته باید به این نکته توجه داشته باشید که این بیماری بسیار نادر است و همه افرادی که تیروئید پرکار دارند به این عارضه دچار نمیشوند.
علائم این عارضه شامل افزایش ضربان قلب، افزایش فشار خون و تب بالا است.
مشکلات بارداری
این مشکلات ممکن است برای کسانی که دارای مشکل تیروئید پرکار هستند در زمان بارداری اتفاق بیفتد یا به طور کلی عارضهای باشد که در طول بارداری ایجاد میشود. این شرایط ممکن است که برای مادر و جنین تهدید کننده باشد و بیشترین عوارض احتمالی آن شامل سقط جنین یا تولد زودرس است.
به همین دلیل انجام آزمایشهای منظم در طول بارداری برای بررسی وضعیت تیروئید اهمیت بسیاری دارد.
پوکی استخوان
تیروئید پرکار میتواند باعث شود که استخوانهای شما لاغر و ضعیف شوند و این مشکل میتواند منجر به بروز پوکی استخوان شود. اگر مبتلا به تیروئید پرکار هستید، متخصصان توصیه میکنند که از مکملهای ویتامین D و کلسیم به طور مرتب استفاده کنید. همچنین ورزش منظم و فعالیت فیزیکی روزانه باعث کم شدن عوارض تیروئید پرکار و جلوگیری از پوکی استخوان میشود.
سرطان
بعضی از افرادی که مشکل تیروئید پرکار دارند ممکن است که دچار سرطان تیروئید شوند.
مشکلات قلبی
مشکلات قلبی که در اثر تیروئید پرکار اتفاق میافتد معمولاً آریتمی قلبی و تپش قلب شدید است.
مشکلات چشمی
مشکلات چشمی که به بیماری مشکل چشمی تیروئیدی هم نامیده میشود در اثر فعالیت بیش از حد غده تیروئید ایجاد میشود و ممکن است که چشم دچار خشکی، حساسیت به نور آفتاب، آبریزش چشم، دوبینی و چشمهای برآمده شود.
علائم تیروئید پرکار
بعضی از علائم تیروئید پرکار به لحاظ فیزیکی قابل تشخیص هستند و بعضی دیگر به صورت نامحسوس بوده و ممکن است که در نگاه اول متوجه این علائم نشوید. از مهمترین و بارزترین علائم تیروئید پرکار میتوانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- افزایش اشتها در عین کاهش وزن؛
- افزایش ضربان قلب؛
- تحریک پذیری و عصبی شدن؛
- احساس خستگی شدید؛
- مشکلات خواب؛
- لرزش دستها و ضعف عضلانی؛
- احساس گرمای بیش از حد؛
- فعالیت مکرر روده؛
- اضطراب و نوسانات خلقی.
عوامل موثر یا ریسکفاکتورهای موثر بر بروز تیروئید پرکار
عوامل مهمی که میتوانند در بروز بیماری تیروئید پرکار نقش داشته باشند موارد زیر هستند:
جنسیت
احتمال ابتلای زنان به پرکاری تیروئید بسیار بیشتر از مردان است که این مسئله ممکن است به هورمونها مربوط باشد.
سن
شما به عنوان یک فرد مسن در معرض خطر پرکاری تیروئید هستید به خصوص اگر سنتان بالای 60 سال باشد.
بارداری
بارداری میتواند پرکاری تیروئید را در بعضی افراد باردار تحریک کند که میتواند برای مادر و جنین عوارض ایجاد کند.
ژنتیک
سابقه خانوادگی پرکاری تیروئید معمولا نشان دهنده افزایش احتمال ابتلا به این بیماری است.
قرار گرفتن در معرض ید
ممکن است که شما مقدار زیادی ید را از داروها یا غذاها دریافت کنید.
راههای درمان تیروئید پرکار
درمان تیروئید پرکار به معنی کم کردن سطح هورمونهای تیروئید در بدن است. همچنین درمان این بیماری بستگی به نشانههای این بیماری، سن شما و شرایط عمومی بدنتان دارد.
علاوه بر این موارد، درمان تیروئید پرکار بستگی به میزان شدید بودن این شرایط هم دارد. البته برای این بیماری درمان قطعی وجود ندارد و روشهایی وجود دارند که باعث کنترل این شرایط میشوند که شامل موارد زیر هستند:
استفاده از داروهای ضد تیروئید
این داروها باعث جلوگیری از فعالیت بیش از حد غده تیروئید و تولید هورمونهای تیروکسین و ترییودوترین میشوند؛ از مهمترین دسته این داروها میتوانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
متیمازول
و پروپیلتیوراسیل.
این داروها به خصوص در زمان بارداری برای مادر و جنین ایمن هستند و با تجویز پزشک قابل استفاده هستند.
درمان با استفاده از ید رادیواکتیو
ید رادیواکتیو سلولهایی را که هورمونهای تیروئیدی را تولید میکنند بدون آسیب رساندن به سایر بافتهای بدن از بین میبرند.
جراحی
در این صورت بخشی از غده تیروئید یا همه غده تیروئید برداشته میشود. این شرایط فقط برای زمانهای نادر و برای افراد خاص با علائم خاصی از پرکاری تیروئید انجام میشوند و زمانی که فرد به داروها و روشهای درمانی دیگر پاسخ ندهد این عمل جراحی انجام میشود.
استفاده از مهارکنندههای بتا
این داروها فعالیت هورمونهای تیروئید را در بدن مسدود میکنند. این داروها میزان هورمونها را تغییر نمیدهند اما میتوانند به کم شدن علائم تیروئید پرکار کمک کنند.
نحوه تشخیص تیروئید پرکار
تیروئید پرکار درمان نشده میتواند عوارض جبران ناپذیری برای بدن شما داشته باشد امروزه به راحتی میتوانید با انجام آزمایشهای خون بیماری تیروئید پرکار و سایر بیماریهای مربوط به تیروئید را تشخیص دهید.
معمولا تشخیص تیروئید پرکار بر اساس علائم و نشانههای پزشکی و آزمایشهای خون انجام میشود این مرحله شامل موارد زیر است:
- بررسی سطح هورمونهای T3 و T4 یعنی تیروکسین و ترییودوتیرین؛
- بررسی سطح هورمون tsh؛
- اسکن اولتراسوند غده تیروئید؛ که اندازه کل غده تیروئید و حجم آن را بررسی میکند.
کلام پایانی
دلایل بسیار زیادی وجود دارد که ممکن است باعث بروز بیماری تیروئید پرکار شوند دلایلی مثل ژنتیک، بیماریهایی مثل بیماری گریوز، مقدار بسیار زیاد ید در سیستم بدن شما و حتی بارداری میتواند عوامل اصلی بروز بیماری پرکاری تیروئید باشند.
داشتن رژیم غذایی مناسب مثل رژیم غذایی تیروئید پرکار مزوبولیک، ورزش کردن و خودداری از سیگار کشیدن میتواند باعث کم شدن خطر بروز تیروئید پرکار شود.
تیروئید پرکار بر اساس علائم ظاهری این بیماری، آزمایش خون و اسکن قابل تشخیص است در ابتدا این شرایط توسط داروها و ید رادیواکتیو درمان میشود و در مواقع ضروری ممکن است که عمل جراحی برای برداشتن بخشی یا کل غده تیروئید انجام شود.
خبر خوب این است که تیروئید پرکار به راحتی قابل کنترل است و افراد میتوانند سالها شرایط زندگی نرمال با این بیماری داشته باشند.
مخاطب عزیز! این مطلب جنبه آموزشی و اطلاعات عمومی دارد. همچنین بر اساس علم روز دنیا نوشته شده است. با این حال اگر مشکل و یا بیماری جسمی دارید، برای اجرای آن فقط با پزشک متخصص مشورت کنید.
منابع
بدون نظر! اولین نفر باشید