علت کم شدن اشتها در نوجوانان و 10 روش جادویی برای درمان آن

نوجوانی، سنی پر از چالش است. چالش‌هایی از جنس‌های مختلف برای پدر و مادرها و خود نوجوان. از غرزدن‌های تکراری شروع می‌شود و به ایرادگرفتن از هر چیز ازجمله ترک دیوار ختم می‌شود. روزگار ناخوشی که البته جزء شیرین‌ترین و پرریسک‌ترین قسمت‌های زندگی هر آدمی است.

یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های عمر نوجوانان، افزایش یا کاهش ناگهانی وزن در این دوره است. از آنجایی که سایر اعضای بدن هم درست در همین سن تصمیم گرفته‌اند ابعادشان را تغییر بدهند و بزرگ‌تر شوند، برای نوجوانان داشتن اندامی متناسب و چهره‌ای زیبا، به یک آرزوی بزرگ تبدیل می‌شود.

در همین حین پدر و مادرها دردسر دیگری را پشت سر می‌گذارند؛ غذا نخوردن و تغییر میل و اشتهای فرزند نوجوان‌شان. اگر شما هم در شرایط مشابه این مقاله هستید حتما در این نوشتار از «مجله سلامتی لیمومی» همراه ما باشید تا با علت کم شدن اشتها در نوجوانان و راه‌حل‌های آن آشنا شوید.

بی‌اشتهایی در نوجوانان؛ بیماری حاد یا تغییر شرایط؟

همه پسرها و دخترها در دوران نوجوانی دستخوش تغییرات هورمونی، جسمی، روانی و اجتماعی متعددی می‌شوند که می‌تواند باعث از بین رفتن میل و علاقه آن‌ها به غذا شود. از دست دادن موقت اشتها چندان مشکل‌ساز نیست و به‌ندرت باعث نگرانی می‌شود؛ اما اگر نوجوان شما کم‌اشتهایی جدی‌ پیدا کند، باید احتمال بیماری زمینه‌ای را در نظر بگیرید.

بی‌اشتهایی در نوجوانان یکی از اختلالات رایج در میان همه کشورهاست که با نام آنورکسیا نیز شناخته می‌شود. این اختلال که به غذا خوردن نوجوان مربوط می‌شود، شاید ابتدا و در ظاهر امری ساده به نظر برسد، اما اگر علائم آن شدت گرفت و برای درمان کم‌اشتهایی نوجوانان کاری نکرد، می‌تواند منجر به مرگ فرد شود.

از آن‌جایی که نوجوانان در این سن بیشتر دچار افزایش وزن می‌شوند یا درباره هیکل و اندام خود بسیار حساس هستند، سعی می‌کنند با نخوردن غذا، مشکل اضافه وزن‌ خود را درمان کنند. در همین حال، نوجوانان کم‌اشتها نیز رژیم غذایی خود را محدود می‌کنند و به همه‌جور غذایی میل ندارند.

مقاله پیشنهادی: بهترین برنامه غذایی برای افزایش قد نوجوانان

سرکوب آگاهانه میل به غذا و کم‌خوری شدید ناشی از کم ‌اشتهایی نوجوانان ممکن است در بلندمدت به سوءتغذیه و حتی مرگ آن‌ها منجر شود. برای درمان کم‌ اشتهایی بهترین کار این است که اول علت کم شدن اشتها در نوجوانان را پیدا کنید سپس به سراغ حل این مشکل بروید.

علت کم شدن اشتها در نوجوانان چیست؟

سن بلوغ، علت بسیاری از تغییرات در نوجوانان است؛ به همین خاطر، پیدا کردن دلیل کم شدن اشتهای نوجوانان، اصلاً کار آسانی نیست. عواملی که به‌عنوان علت کم شدن اشتها در نوجوانان شناخته شده‌اند، به چند دسته کلی تقسیم می‌شود. هریک از این عوامل، به دلایل مختلفی رخ می‌دهد که در ادامه می‌خوانید.

علل روانی:

• استرس را می‌توان مادر همه بیماری‌ها دانست؛ اینطور نیست؟! نوجوانان بنا به اقتضای شرایط سنی و تغییراتی که در محیط اطرافشان ایجاد می‌شود، همواره در معرض استرس زیادی هستند. هنگامی که استرس به سراغ افراد می‌آید، به‌طور عمده با دو حالت به آن پاسخ می‌دهند؛ پرخوری یا از دست دادن اشتها. هردوی این پاسخ‌ها را می‌توان به‌عنوان علت کم اشتها شدن در نوجوانان معرفی کرد؛ چراکه فرد در این سن می‌خواهد خوش‌قیافه و خوش‌اندام به نظر برسد و انتخاب اولش غذا نخوردن است.

• اضطراب و نگرانی، دومین حالت روانی است که می‌تواند علت کم شدن اشتها در نوجوانان باشد. تغییر الگوی خواب، عدم تمایل به انجام کارهایی که قبلاً برایشان لذت‌بخش بوده، عدم علاقه به حضور در مدرسه و انزاوی اجتماعی می‌تواند در افزایش یا کاهش اضطراب و نگرانی نوجوانان تاثیرگذار باشد.
• اختلالات خوردن با بی‌اشتهایی خوردن یا پرخوری عصبی شناخته می‌شود. به گفته آکادمی روانپزشکی کودکان و نوجوانان آمریکا، این اختلالات در میان نوجوانان در حال افزایش است. هر دوی این شرایط به کاهش وزن شدید و سوءتغذیه به دلیل کمبود مواد مغذی منجر می‌شود.

مقاله پیشنهادی: پرخوری عصبی چیست؟

علل پزشکی:

• بیماری‌های عفونی می‌تواند باعث کم‌اشتهایی فرد شود؛ با این حال، به محض شروع درمان و بهبود وضعیت، کم‌اشتهایی نیز از بین می‌رود. اگر نوجوان شما پس از درمان کامل باز هم تمایلی به خوردن غذا نداشت و اشتهایش را کاملاً از دست داده بود، بهتر است او را نزد پزشک ببرید.
• برخی از بیماری‌های خاص مانند آسم، سندروم روده تحریک‌پذیر، بیماری‌های هورمونی، آلرژی یا حساسیت‌های غذایی از دیگر علت‌های‌ کم شدن اشتها در نوجوانان است.
• مصرف بعضی از داروها مانند آنتی‌بیوتیک و برخی از روش‌های درمان مثل شیمی‌ درمانی و دیالیز علت کم‌اشتهایی، کاهش وزن شدید و ضعف در نوجوانان است؛ البته این شرایط برای همه نوجوانان صدق نمی‌کند.
• مواد مخدر، روان‌گردان‌ها، داروهای غیرمجاز و الکل را می‌توان بدترین و خطرناک‌ترین علت کم شدن اشتها در نوجوانان دانست. مصرف طولانی‌مدت این مواد در بلندمدت به‌خاطر عوارض جانبی، باعث بی‌اشتهایی فرد می‌شود.

علل بیولوژیکی:

ژنتیک افراد با یکدیگر متفاوت است. ممکن است نوجوانی را ببینید که با وجود از دست دادن اشتهایش، همچنان چاق است و دیگری با وجود اینکه غذای زیادی می‌خورد، باز هم لاغر است. نمی‌توان تاثیر ژن را در کم‌اشتهایی نوجوانان نادیده گرفت، با این حال تغییر جزئی حالات فرد در سن نوجوانی امری طبیعی است و جای نگرانی ندارد.
ژنتیک، سن و جنسیت نیز ازجمله علل کم شدن اشتها در نوجوانان است.

علل فرهنگی و اجتماعی:

برخی از رفتارهای نادرست و خرده فرهنگ‌های غلط باعث می‌شود نوجوان امروز نسبت به خودش احساس خوبی نداشته باشد. فشار هم‌سالان، شرایط خانوادگی، فشارهای بیرونی جامعه، رسانه‌ها و محیط اطراف نوجوانان در کم‌ شدن اشتهای آن‌ها تاثیرگذار است.

زنگ خطر کم اشتهایی در نوجوانان

همانطور که گفته شد، در بسیاری اوقات نوجوانان به خاطر تغییر شرایط هورمونی، محیطی و جسمی اشتهایشان را از دست می‌دهند و حتی گاهی اوقات به صورت خودخواسته رژیم لاغری می‌گیرند. در زیر برخی از مواردی که می‌تواند برای والدین به‌عنوان یک زنگ خطر عمل کند و هشداردهنده شرایط خطرناک باشد را آورده‌ایم.

• کاهش وزن بی‌دلیل
• بدخلقی مداوم یا احساس غم زیاد همراه با گریه مکرر
• رفتار تحریک‌پذیر و غیرقابل تحمل
• لذت کم یا نداشتن احساس خوشایند نسبت به چیزهایی که قبلاً برایشان جالب بوده
• خستگی مفرط و انزوای اجتماعی
• تغییر فاحش عادات غذایی
• اضطراب، ناراحتی یا احساس گناهکار بودن هنگام غذا خوردن

با کم‌اشتهایی نوجوانان چه کنیم؟

اگر کاهش اشتها در نوجوانان به مشکلی حاد تبدیل نشود، می‌توانید با یک رژیم غذایی درست آن را کنترل کنید تا کم‌کم بهتر شود. حفظ وعده‌های غذایی کم‌حجم اما مغذی می‌تواند به نوجوان کمک کند تا از پرخوری عصبی یا کم‌‌اشتهایی مفرط نجات پیدا کنند.

اگر نوجوان شما علاقه‌ای به تمام‌کردن وعده غذایی‌اش ندارد، بهتر است کربوهیدرات و پروتئین لازم را به او برسانید و اجازه دهید بقیه خوراکی‌ها را نخورد. یادتان باشد که به غذاها برچسب نزنید؛ غذای بد و خوب وجود ندارد، اجازه بدهید نوجوان شما هرچه را دوست دارد، میل کند. اما بر میزان و مغذی‌ بودن تغذیه‌اش نظارت داشته باشید.

نوجوانی، سنی سخت و پر از تنش است. برای عبور از این شرایط بهتر است روان‌درمانی و تراپی را به زندگی‌تان اضافه کنید. هرچه حال شما و نوجوان‌تان بهتر باشد، وضعیت سلامت جسمانی او هم بهتر خواهد بود.

10 روش‌ جادویی برای درمان کم‌اشتهایی نوجوانان

حالا که متوجه علت کم شدن اشتها در نوجوانان شدید، بهتر است با چند روش جادویی که می‌تواند اشتهای آن‌ها را بیشتر کند، آشنا شوید.

• ترکیب آب ولرم و عسل برای افزایش اشتها را جدی بگیرید.
• وعده صبحانه را به‌هیچ‌عنوان حذف نکنید. می‌توانید قبل از صبحانه، به نوجوان‌تان خاکشیر بدهید.
• شیره انگور یکی از خوشمزه‌ترین خوراکی‌هاست که در افزایش اشتها هم نقش مهمی دارد، صبح‌ها شیره انگور را با آب ولرم یا شیر ترکیب کنید و از نوجوان‌تان بخواهید آن را میل کند.
• میوه‌هایی مانند گلابی، به، انجیر و سیب تاثیر زیادی در افزایش اشتهای نوجوانان دارد.
• خوردن انار هم لذت‌بخش است و هم اشتهاآور؛ به نوجوانان از این ترکیب بهشتی تعارف کنید.
• اگر نوجوان شما مزه‌های تند را دوست دارد، مقداری زنجفیل، عسل و نصف قاشق چای‌خوری فلفل را ترکیب کنید و به او بدهید. ترکیب زنجفیل، آبلیمو و نمک هم پیشنهاد بعدی است.
• فرزند نوجوان‌تان را تشویق کنید تا ورزش یا فعالیت‌های دسته جمعی مانند بازی با دیگران را امتحان کند. این کارها نقش موثری در افزایش اشتهای نوجوانان دارد.
• هله‌هوله و خوراکی‌های مصنوعی را دور بریزید یا فقط برای تنوع به سراغ‌شان بروید.
• قبل از سرو غذا، شیرینی و شکلات به نوجوانان ندهید.
• اگر نوجوان شما یبوست دارد، آن را درمان کنید. تاخیر در اجابت مزاج می‌تواند باعث کم‌ اشتهایی شود.

جمع‌بندی

نوجوانان همیشه در معرض دید هستند، به خاطر همین دست به هرکاری می‌زنند تا تمام توجه‌ها را به سمت خودشان جلب کنند. یکی از معضلات بزرگی که در سن نوجوانی به سراغ این افراد می‌آید، زیبایی ظاهر است. نوجوانان در این سن اشتهایشان را از دست می‌دهند و با کم‌خوری سعی می‌کنند اندام‌شان را متناسب نگه دارند.

علت کم شدن اشتها در نوجوانان متنوع و متعدد است؛ از شرایط بیولوژیکی گرفته تا محیط اطراف، هم‌سالان، خانواده و بیماری‌ها می‌تواند در کاهش یا افزایش اشتهای نوجوانان تاثیرگذار باشد، با این حال، تا زمانی که کم اشتهایی برای فرد مشکل‌ساز نشده، نیازی به نگرانی نیست.

اگر نوجوان شما هم این‌ روزها کم‌ اشتها شده و غذا نمی‌خورد، با داشتن یک برنامه غذایی درست و متنوع می‌توانید به درمان کم اشتهایی او در این شرایط بحرانی کمک ویژه‌ای بکنید. برای این کار مشاوران تغذیه لیمومی کنار شما هستند تا هم سلامتی فرزندتان را تضمین کنند و هم به کمک اشتهای او بیایند.

برای دریافت رژیم لیمومی کلیک کنید.

نکته 1: این مقاله برای آگاهی شما عزیزان تهیه شده است و لیمومی در قبال آن هیچ مسئولیتی ندارد.

نکته 2: اگر در حال اجرای رژیم لیمومی هستید، باید طبق برنامه‌تان عمل کنید تا بهترین نتیجه را بگیرید. متخصصان لیمومی تمام موادغذایی لازم را در برنامه‌ غذایی‌تان لحاظ کرده‌اند.